Màn hình cảm ứng trong ô tô có thể là yếu tố gây xao nhãng nghiêm trọng

Màn hình cảm ứng ảnh hưởng xấu đến khả năng lái xe

Trong những năm gần đây, các nhà sản xuất ô tô ngày càng thay thế nút bấm vật lý truyền thống bằng màn hình cảm ứng lớn để điều khiển hệ thống giải trí, điều hòa và các tính năng khác, khiến bảng điều khiển trông hiện đại hơn nhưng đồng thời gây cho tài xế bị xao nhãng.

Một nghiên cứu mang tên “Touchscreens in Motion: Quantifying the Impact of Cognitive Load on Distracted Drivers” đã được công bố trong kỷ yếu của Hội nghị chuyên đề thường niên lần thứ 38 của ACM về Phần mềm và Công nghệ Giao diện Người dùng vào tháng 9/2025.

Trong thử nghiệm, 16 người tham gia lái xe trong môi trường mô phỏng đô thị và được yêu cầu tương tác với màn hình cảm ứng trong khi điều khiển phương tiện. Các nhà nghiên cứu theo dõi chuyển động mắt, tay, kích thước đồng tử và phản ứng điện da để đo tải nhận thức của người lái. Kết quả cho thấy khi tài xế thực hiện các thao tác trên màn hình chẳng hạn điều chỉnh âm lượng, chọn nhạc hoặc truy cập các mục khiến hiệu suất lái giảm rõ rệt.

Độ chính xác khi chạm và tốc độ thao tác trên màn hình giảm tới hơn 58%, đồng thời độ lệch làn đường tăng hơn 40% so với khi không có tương tác màn hình. Điều này cho thấy tài xế không chỉ kém hiệu quả hơn trong việc sử dụng màn hình mà còn lái xe kém an toàn khi bị phân tâm bởi giao diện số trong xe.

Thách thức thiết kế giao diện và giải pháp tiềm năng

Nghiên cứu đặt ra câu hỏi về thiết kế giao diện trong xe hơi hiện đại khi việc loại bỏ hoàn toàn nút bấm vật lý có thể khiến tài xế phải rời mắt khỏi đường quá lâu để thực hiện các thao tác đơn giản. Các tác vụ điều chỉnh âm lượng hay truy cập menu, vốn từng chỉ cần một nút bấm hoặc núm xoay, giờ đây đòi hỏi mắt, tay và suy nghĩ cùng tham gia, làm tăng tải nhận thức và giảm hiệu quả lái xe.

Các tác giả nghiên cứu đề xuất một số cách tiếp cận để giảm thiểu tình trạng xao nhãng khi sử dụng màn hình cảm ứng, trong đó có việc giảm số lượng lớp menu cần thao tác để đến chức năng mong muốn, thêm các phím truy cập trực tiếp cho những tính năng thường dùng, hoặc phát triển các hệ thống nhận biết tải nhận thức để tự động điều chỉnh giao diện khi tài xế đang tập trung vào việc lái.

Mặc dù việc quay trở lại nút bấm vật lý hoàn toàn có thể giúp giảm xao nhãng, nhưng thực tế các màn hình cảm ứng đang trở thành tiêu chuẩn do chi phí sản xuất thấp và tính năng phong phú, khiến các nhà sản xuất khó từ bỏ hoàn toàn.

Nhìn chung, nghiên cứu này củng cố những lo ngại về màn hình cảm ứng gây xao nhãng tài xế và đặt ra thách thức về cách tối ưu hóa thiết kế giao diện trong xe hơi để tăng cường an toàn mà vẫn giữ được trải nghiệm hiện đại cho người dùng.

CTV Minh Thúy/VOV.VN Theo Carscoops