Màn 'lật ghế' bất ngờ ở bang chiến địa Pennsylvania

Sáu giờ sau khi điểm bỏ phiếu đóng cửa, cuộc đua giành ghế Thượng viện giữa đảng viên Cộng hòa Mehmet Oz và ứng viên Dân chủ John Fetterman ở bang Pennsylvania đã ngã ngũ với kết quả là ông Fetterman giành chiến thắng.

Với kết quả này, ông Fetterman đã thành công “lật” được chiếc ghế ở Thượng viện, vốn nằm trong tay đảng Cộng hòa.

New York Times đánh giá đó là một chiến thắng to lớn của đảng Dân chủ trong đêm mà nhiều người dự kiến đảng sẽ phải đối mặt những lời chỉ trích, khi phe Cộng hòa tuyên bố bầu cử giữa nhiệm kỳ là cuộc trưng cầu dân ý với Tổng thống Joe Biden về tỷ lệ lạm phát cao, nhập cư và tội phạm.

Kết quả này đã tạo nên một bầu không khí tưng bừng tại sự kiện đêm bầu cử ở Pittsburgh, gần quận Braddock - nơi ông Fetterman có 13 năm làm thị trưởng.

Lúc 1h15 (theo giờ địa phương), ông Fetterman đã lên sân khấu để tuyên bố chiến thắng, nói rằng ông đã chiến đấu “vì những người đã làm việc chăm chỉ nhưng chưa bao giờ vượt lên được”.

"Tôi chưa bao giờ trông đợi chúng ta sẽ lật những địa hạt màu đỏ này thành xanh. Nhưng chúng ta đã làm những gì cần làm", ông cho biết.

“Cuộc đua này là vì tương lai của mọi cộng đồng trên khắp Pennsylvania, cho mọi thị trấn nhỏ hoặc những người cảm thấy bị bỏ lại phía sau”, ông nhấn mạnh. “Tôi tự hào về những gì chúng tôi theo đuổi. Bảo vệ quyền lựa chọn của phụ nữ và tăng mức lương tối thiểu".

Ông John Fetterman cùng gia đình tại bữa tiệc đêm bầu cử ở Pittsburgh, Pennsylvania. Ảnh: Reuters.

Trở lại sau cơn đột quỵ

Pittsburgh đã chứng kiến một màn chào đón nồng nhiệt khi ông Fetterman xuất hiện trên sân khấu, mặc chiếc áo hoodie thường thấy cùng với chiếc quần jean xanh rộng thùng thình.

Tiếng vỗ tay thậm chí còn lớn hơn khi ông cảm ơn vợ mình, bà Gisele Barreto Fetterman, người được xem như một đại diện trong chiến dịch tranh cử đầy thuyết phục khi ông Fetterman hồi phục sau cơn đột quỵ.

“6 tháng trước, cô ấy đã cứu mạng tôi”, ông Fetterman nói.

Ông Fetterman, 53 tuổi, bị đột quỵ suýt tử vong vào tháng 5, và trở lại tranh cử nhiều tháng sau đó với bài phát biểu ngập ngừng.

Trong một buổi tranh luận với ông Mehmet Oz, đối thủ từ đảng Cộng hòa, ông đã thể hiện rõ sự bất lợi ngay từ đầu. Cơn đột quỵ khiến ông gặp khó khăn khi nói chuyện và buộc ông phải nhờ tới công nghệ chuyển giọng nói thành văn bản để trả lời câu hỏi, theo Time.

Phó thống đốc Pennsylvania vấp váp trong việc lựa chọn từ ngữ. Trong nửa đầu cuộc tranh luận, ông Fetterman tỏ ra chật vật khi cố gắng chống đỡ những câu hỏi dồn dập từ phía ông Oz - người biết rõ khó khăn của đối thủ.

“Đây là một gã, đã kiếm được hàng triệu USD, với trò lừa đảo, à - bạn biết đấy, lừa đảo…”, ông Fetterman cố gắng chỉ trích đối thủ đảng Cộng hòa Mehmet Oz, nhưng cuối cùng lại kết câu với cụm từ: “nghệ sĩ”.

“À đó là một người khác, ai đó có thể đóng phim”, ông nói lại. “Ý tôi là đột quỵ. Ông ấy đã bán những điều kỳ diệu mà tôi thậm chí không thể phát âm ngay cả trước khi tôi bị đột quỵ”.

Phản ứng của những người ủng hộ ông Fetterman trong bữa tiệc đêm bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Pittsburgh, Pennsylvania. Ảnh: Reuters.

Trong khoảng thời gian sau đột quỵ mà ông Fetterman mô tả ông “gần như chết”, ông Oz đã ngay lập tức nắm lấy điểm yếu của đối thủ.

Thế nhưng, các cuộc tấn công cuối cùng đã được chứng minh là vô ích khi ứng viên đảng Dân chủ vượt qua đối thủ Oz, cựu bác sĩ phẫu thuật tim, trước sự vui mừng của những người ở Pennsylvania thuộc đảng Dân chủ.

Trong bài phát biểu chiến thắng, ông Fetterman, một lần nữa, đã đề cập đến vấn đề đột quỵ khi nói về những gì ông hy vọng đạt được tại Thượng viện.

“Chăm sóc sức khỏe là quyền cơ bản của con người. Nó đã cứu mạng tôi và nó sẽ ở đó bất cứ khi nào bạn cần”, ông cho biết.

Dù gặp phải một số vấn đề sức khỏe, theo một lá thư làm chứng từ bác sĩ mà ông Fetterman công bố, đề ngày 15/10, “ông không bị hạn chế về công việc và có thể làm việc trong văn phòng công”.

Hình ảnh khác biệt

Fetterman đã tự thể hiện mình là một thành viên đảng Dân chủ thuộc những người lao động “cổ cồn xanh”, và xây dựng hình ảnh nhân vật chính trị “lạ thường” trong suốt chiến dịch.

Ứng viên của phe Dân chủ được chú ý về phong cách ăn mặc giản dị, và thường chọn những chiếc áo hoodie thay vì bộ vest như những chính trị gia truyền thống.

Với tấm bằng từ Đại học Harvard, ông Fetterman chọn gắn bó 13 năm với một thành phố bé nhỏ có tên Braddock ở Pennsylvania. Vị thị trưởng da trắng nổi tiếng vì nỗ lực xây dựng cộng đồng ở thành phố có phần lớn dân cư người da đen.

Ông gây ấn tượng với chiếc đầu hói, chòm râu và chiều cao hơn 2 m. Trên người ông xăm dãy số ngày tháng tương ứng thời điểm xảy ra mỗi vụ án mạng ở Braddock. Nơi đây từng kỷ niệm 5 năm liên tiếp không có vụ giết người trong lúc ông Fetterman là thị trưởng.

Theo Intelligencer, hình ảnh bình dân của ông Fetterman đi ngược lại bức biếm họa mà đảng Cộng hòa thường dùng để chỉ trích những đảng viên Dân chủ là xa rời thực tế.

“Tôi cảm nhận ông ấy giống như những người bình thường, lớn lên ở bang Pennsylvania”, Ron Caserta, một cử tri cho biết. “Ông ấy đã đi khắp tiểu bang, đến mọi quận, và nói chuyện với những công dân bình thường khác. Tôi nghĩ đó là nét hấp dẫn của ông ấy".

Ông Fetterman có phong cách ăn mặc giản dị, thích mặc quần ngắn và áo hoodie hơn là chiếc áo vest thường khoác trên người các chính trị gia. Ảnh: Reuters.

Trái ngược, các cuộc thăm dò trước đây từng cho thấy những dấu hiệu cảnh báo đối với bác sĩ Oz.

Một cuộc thăm dò ý kiến do Đại học Monmouth công bố cho thấy 55% người Pennsylvania được khảo sát nghĩ rằng ông hiểu rất ít về mối quan tâm của cử tri.

Trong khi đó, cuộc thăm dò của Fox News cho hay 44% cử tri lo lắng bác sĩ Oz, người cư trú lâu năm ở New Jersey, không đủ quen thuộc với Pennsylvania để thực hiện công việc thượng nghị sĩ.

Đợt bầu cử giữa nhiệm kỳ này, ông Fetterman ra tranh cử với thông điệp mình là người có khả năng thống nhất cử tri và hút phiếu bầu cử từ khắp các hạt tại Pennsylvania, dù họ ở nông thôn hay thành thị.

Trong các chính sách ông Fetterman kêu gọi còn bao gồm nâng lương tối thiểu, cải cách nhà tù và tăng tiếp cận phá thai - những chủ trương thu hút cử tri ở Pennsylvania.

Ông từng tuyên bố sẽ là "lá phiếu thứ 51" của đảng Dân chủ để thông qua luật cơ bản để bảo vệ các quyền phá thai, chăm sóc sức khỏe, hôn nhân đồng giới, công đoàn và bỏ phiếu, cũng như tăng lương tối thiểu, theo AP.

Trước khi có kết quả, Bill Beardsley, một quan chức nghỉ hưu của công đoàn Pittsburgh Steam Fitters từng bày tỏ tự tin về chiến thắng của ông Fetterman.

“Những cử tri mới bầu, hầu hết trong số họ là phụ nữ phẫn nộ với Roe v. Wade”, ông Beardsley nói.

Trong những ngày cuối cùng của cuộc đua, ông Oz, 62 tuổi, đã “xoay trục” chiến dịch để cố gắng thu hút một số lượng nhỏ cử tri chưa quyết định. Ông kêu gọi “cân bằng” và phản đối “chủ nghĩa cực đoan”. Trong quảng cáo tranh cử, ông đã sử dụng sức hút từ chương trình “The Dr. Oz Show” trên truyền hình.

“Tôi đang tranh cử vào Thượng viện để cải thiện cuộc sống của người dân. Đó là những gì các bác sĩ làm”, ông nói.

Tuy nhiên, ông Fetterman “đã phản công" bằng cách tổ chức cuộc vận động trước ngày bầu cử với cựu Tổng thống Barack Obama - người đã cố gắng “chọc thủng” những kêu gọi của ông Oz bằng cách nhắc nhở về lời khuyên sức khỏe đáng ngờ mà ông từng đưa ra trong chương trình của mình.

“Nếu ai đó sẵn sàng bán dầu rắn để kiếm tiền, thì có lẽ ông ta sẵn sàng bán dầu rắn để đắc cử”, ông Obama nói.

Zing từ Mỹ: Cuộc đua củng cố quyền lực ở Điện Capitol bắt đầu Cộng tác viên Zing News cập nhật không khí ngày bầu cử giữa kỳ 8/11 từ thủ đô Washington D.C.

Minh An