Man Utd trượt dốc theo phong độ của Matic

Trên sân Villa Park rạng sáng 16/1 (giờ Hà Nội), MU bị Aston Villa lấn lướt thế trận trong phần lớn thời gian ở hiệp 2. Việc MU nhận 2 bàn thua trong 4 phút là hệ quả tất yếu, bởi Aston Villa quá thoải mái để duy trì áp lực tấn công ở khu trung tuyến.

Trong toan tính của HLV Ralf Rangnick, 2 tiền vệ trung tâm là vị trí chủ chốt để áp dụng triết lý pressing giành bóng trong 8 giây và triển khai bóng ghi bàn trong 10 giây. Matic hụt hơi từ phút 70 nhưng HLV Rangnick vẫn để anh trên sân, bởi MU đã hết phương án trên ghế dự bị. Scott McTominay bị treo giò. Còn Donny van de Beek không thể đá tiền vệ phòng ngự.

Dấu hiệu tuổi tác đè nặng Matic

Trang United Infocus cho rằng HLV Rangnick đang gánh lấy hậu quả tồn đọng từ thời Ole Gunnar Solskjaer. Trong gần 3 năm dẫn dắt MU, Solskjaer chi tiêu hơn 500 triệu euro của MU để chiêu mộ loạt ngôi sao cho hàng thủ và tiền đạo. Nhưng với vị trí tiền vệ trung tâm, "Quỷ đỏ" chỉ đón thêm 2 tiền vệ tấn công là Van de Beek và Bruno Fernandes.

Matic là tiền vệ phòng ngự đúng nghĩa duy nhất của MU kể từ mùa giải 2017/18. Solskjaer đã cố gò Fred vào vị trí đó, song bất lực. Michael Carrick và Darren Fletcher trực tiếp kèm cặp McTominay với tham vọng giúp tiền vệ này trở thành tiền vệ mỏ neo duy nhất ở đội hình MU. Nhưng sự thay đổi trên băng ghế huấn luyện MU khiến kế hoạch huấn luyện cho McTominay phá sản.

Matic đã làm mọi thứ để cống hiến cho MU nhưng thể lực hạn chế. Ảnh: Reuters.

Giờ đây, Matic vẫn là tiền vệ phòng ngự duy nhất của đội hình MU. Trận MU bị Aston Villa cầm hòa 2-2 đã phản ánh rõ cho tình cảnh của Matic hiện tại. Anh vẫn đẳng cấp trong các pha thu hồi, kéo bóng lên tuyến trên và di chuyển hỗ trợ phòng ngự. Nhưng Matic đã xuống thể lực ở tuổi 33, do đó không thể bám sát diễn biến trận đấu trong 90 phút.

Đà trượt dốc của Matic thể hiện cụ thể qua góc thống kê. Mùa này, anh chơi 12 trận ở Premier League (8 trận đá chính). Cựu tuyển thủ Serbia thực hiện trung bình 46 đường chuyền/trận, trong đó có 0,6 key pass/trận (đường chuyền mở cơ hội) và 1,8 đường chuyền dài/trận.

Hiệu suất chuyền bóng của Matic giảm sút rõ so với chính anh ở mùa giải đầu tiên cập bến MU.

Mùa 2017/18, Matic đóng góp 72,3 đường chuyền/trận, tung 0,7 key pass/trận và 4,9 đường chuyền dài/trận cho MU. Các chỉ số rê bóng, dứt điểm của Matic trong mùa 2021/22 giảm hơn một nửa so với 4 năm trước.

Matic không còn là "quái vật" trong phòng ngự. Mùa này, anh thực hiện 0,3 pha tắc bóng/trận. Mùa 2017/18, con số đó của Matic là 1,9 pha/trận. Trong mùa giải đỉnh cao của Matic tại Chelsea (2014/15), anh tung đến 3,5 pha tắc bóng/trận - tốt nhất trong các tiền vệ phòng ngự Premier League thời đó.

Số lần cắt bóng trong trận của Matic mùa này (0,5 lần/trận) giảm gấp 3 lần so với mùa 2017/18. Các tình huống trực tiếp giải nguy của tiền vệ sinh năm 1988 ít hơn một nửa.

Athletic phân tích cụ thể hơn về phong độ hiện tại của Matic trong những tình huống không thể hiện qua góc thống kê.

Trong tình huống Philippe Coutinho ghi bàn gỡ 2-2, Aston Villa triển khai tấn công khá dễ từ trung lộ. Từ tuyến dưới, Tyrone Mings chuyền cho Ollie Watkins. Matic phản ứng khá chậm trong pha di chuyển của Watkins, dẫn tới Lindelof phải lao ra bọc lót.

Jacob Ramsey nhận ra sự chậm chạp của Matic, do đó lẻn ra sau để chiếm lấy khoảng trống. Matic trực tiếp theo kèm pha thoát xuống của Ramsey, nhưng bước chạy chậm chạp và sự hời hợt khiến anh bị bỏ lại. Sau đó, Ramsey căng ngang cho Coutinho đệm bóng ghi bàn.

Bài toán khó của HLV Rangnick

Tuyến tiền vệ MU đang mất cân đối. Van de Beek, Juan Mata và Jesse Lingard phải dự bị cho Fernandes ở vị trí tiền vệ tấn công. Trong khi đó, HLV Rangnick không thể thay Matic.

Khi Matic ngồi ngoài, HLV Rangnick phải dùng cặp Fred - McTominay (đều chuyên đá tiền vệ con thoi - box to box) để bù trừ qua lại cho vị trí tiền vệ phòng ngự. Do đó, toan tính của Rangnick đang phụ thuộc nhiều vào khả năng đóng góp của Matic.

Đó là điểm yếu chí mạng của MU so với các ứng viên cạnh tranh chức vô địch. Man City có Rodri ngày càng đẳng cấp dưới tay Pep Guardiola. Liverpool đã yên tâm với Fabinho. Trong khi Chelsea sở hữu Jorginho và Kante đều là những tiền vệ phòng ngự đúng nghĩa và đẳng cấp ở Premier League.

Thống kê tính tại Premier League mùa 2021/22. Đồ họa: Minh Phúc.

Athletic tiếp tục đặt dấu hỏi cho công tác chuyển nhượng của MU, bởi vị trí tiền vệ phòng ngự đang nắm vai trò chủ chốt của chiến thuật bóng đá hiện đại. Nhưng Solskjaer lại thờ ơ nhất với chính vị trí đó, để rồi giờ đây khiến MU gánh lấy hậu quả.

Sự hụt hơi của tuyến giữa MU không chỉ thể hiện ở trận Aston Villa. Trước Wolverhampton trên sân Old Trafford, "Quỷ đỏ" cầm bóng chỉ 52%. HLV Rangnick thừa nhận học trò của ông áp đặt trận đấu chưa tốt và khả năng áp sát từ tuyến 2 cũng thiếu ấn tượng.

Không chỉ vị trí tiền vệ phòng ngự, Fred hay McTominay cũng là vấn đề của MU. Fred bất ngờ gây ấn tượng trong 2 trận đầu dưới triều đại Rangnick, nhưng đã "trở lại mặt đất" vì anh chỉ có pressing tích cực là điểm mạnh. Fred liên tục khống chế bóng lỗi, chưa đủ nhanh để thoát pressing ở môi trường Premier League và tranh chấp kém vì thể hình hạn chế.

McTominay có thể hình và thể lực lý tưởng, nhưng cảm quan vị trí, bộ kỹ năng chuyền bóng và tư duy phòng ngự của tiền vệ người Scotland là không đủ để trở thành ngôi sao của tuyến giữa.

Paul Pogba sẽ trở lại đội hình MU trong tháng này. Nếu Pogba toàn tâm toàn ý cống hiến cho MU và lấy lại phong độ tốt nhất, bài toán về khâu luân chuyển bóng, thoát pressing và kiến tạo từ tuyến dưới của MU bằng bóng dài có thể tìm ra lời giải. Nhưng với vị trí của Matic, Manchester Evening News nhấn mạnh HLV Rangnick cần gấp rút bổ sung.

MU đã vạch ra danh sách bao gồm một loạt ứng viên tiềm năng cho vị trí tiền vệ phòng ngự. Nhóm tiền vệ chất lượng có Declan Rice, Jude Bellingham. John McGinn của Aston Villa là cái tên ưa thích của Giám đốc Kỹ thuật Darren Fletcher. Aurelien Tchouameni (Monaco) Amadou Haidara (Leipzig) và Denis Zakaria (Gladbach) nằm trong diện dự phòng nếu MU thất bại ở các mục tiêu hàng đầu.

Chiêu mộ tiền vệ phòng ngự đẳng cấp là nước đi bắt buộc của MU sau hè này. Nhưng trước mắt, HLV Rangnick cần một cái tên "chữa cháy" để chia sẻ gánh nặng với Matic. Zakaria, thương vụ trị giá 5 triệu euro, được cho là phương án tốt nhất của MU. Haidara và Tchouameni có thể rời CLB ngay lúc này. Còn với Rice và Bellingham, MU phải đợi đến hết mùa.

Viết Tuệ (Đồ họa: Minh Phúc)