Mạnh tay xử lý 'rác mạng'

Tọa đàm "Thực trạng văn hóa ứng xử trên không gian mạng của nghệ sĩ và giới trẻ - Likeday" được Nhà hát Lớn Hà Nội phối hợp với Công ty Cổ phần Truyền thông Việt Nam Like và Công ty Le Bros tổ chức ngày 19-4 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Mối nguy từ "rác mạng"

Việt Nam hiện đang là một trong những quốc gia có dân số sử dụng mạng xã hội tích cực nhất trên thế giới với khoảng 76,95 triệu người dùng, chiếm 78,1% dân số. Mạng xã hội không còn chỉ đơn thuần là phương tiện truyền đạt thông tin mà còn là công cụ hữu hiệu trong việc truyền bá các sản phẩm văn hóa, lưu giữ các giá trị văn hóa truyền thống, sáng tạo và phổ biến những giá trị văn hóa mới.

Tuy nhiên, mạng xã hội cũng mang đến những tác hại không lường. Theo các chuyên gia, vì những tính năng, tiện ích mà mạng xã hội mang lại, nhiều người không kiểm soát được hành vi và cảm xúc của mình, bỏ bê công việc học tập để lướt web, xem phim, tham gia những hội nhóm tiêu cực. Từ đó tạo ra những xu hướng mới như chửi bới, lăng mạ, hạ nhục người khác, dùng những từ ngữ thiếu văn hóa, những hành động thiếu suy nghĩ dẫn tới nhiều hệ lụy nghiêm trọng và những hậu quả không thể lường trước được.

Nhà báo Lê Quốc Vinh, Chủ tịch Công ty Le Bros (thành viên của Tập đoàn Truyền thông Lê), cho rằng những thông tin "rác" trên mạng rất nguy hiểm với giới trẻ, bởi họ không có khả năng miễn nhiễm với những thông tin tốt lẫn xấu tràn ngập trên mạng (bằng ngôn từ và hình ảnh). "Tôi đọc nhiều comment ở nước ngoài, họ viết khá lịch sự. Còn Việt Nam thì chửi thẳng tông ti họ hàng, tình trạng này hiện rất phổ biến. Họ dùng những ngôn từ có thể dìm chết người khác. Những ngôn ngữ chợ búa được người sử dụng mạng dùng rất thoải mái. Đã có những người bị phá hủy cuộc sống vì những thông tin sai sự thật trên mạng" - ông Lê Quốc Vinh nói.

Ông Lê Quốc Vinh (trái) phát biểu tại tọa đàm

GS Từ Thị Loan - Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia - cho biết theo khảo sát được công bố của Microsoft, Việt Nam nằm trong tốp 5 quốc gia có chỉ số mức độ văn minh thấp nhất trên không gian mạng (DCI). Cuộc khảo sát của Microsoft cho thấy văn hóa ứng xử của người Việt Nam đang dần bị mai một. Điều này đã vô tình đầu độc và tiêm nhiễm cả tương lai của một thế hệ trẻ sau này.

Theo GS Từ Thị Loan, ảnh hưởng của nghệ sĩ rất lớn, mọi động thái của họ đều được chú ý. Nhờ sức ảnh hưởng này, họ có thể kiếm được những khoản tiền lớn từ mạng xã hội. Nhưng môi trường mạng cũng là con dao hai lưỡi. Mạng xã hội giúp người trẻ thể hiện bản thân cũng như thực hiện các công việc xã hội của mình. Nếu không có mạng xã hội, cơ quan công quyền không thể vào cuộc nhanh như thế khi xảy ra những vụ việc nóng.

"Dù vậy, mạng xã hội có thể hủy diệt danh vọng, tiếng tăm, sự nghiệp của nghệ sĩ một cách kinh khủng. Phát ngôn nghệ sĩ luôn nhận được gạch đá rất nhiều" - GS Từ Thị Loan nhận định. Bà cũng nói thêm, ứng xử của giới trẻ trên không gian mạng cơ bản tốt nhưng cũng có những tiêu cực mà nếu không có những cảnh tỉnh thì rất nguy hại.

Chung tay làm sạch mạng xã hội

Bộ Thông tin - Truyền thông (TT-TT) vừa giao Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TT-TT) chủ trì, phối hợp Cục Nghệ thuật Biểu diễn, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) triển khai quy trình xử lý (hạn chế phát sóng, biểu diễn, quảng cáo) đối với nghệ sĩ KOLs có hành vi vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục.

Trước động thái mạnh mẽ của cơ quan quản lý nhà nước, ông Lê Quốc Vinh bày tỏ tin tưởng dự thảo sẽ nhận được ủng hộ. "Tôi tin công chúng sẽ ủng hộ làm trong sạch mạng xã hội, chỉ có điều làm thế nào. "Phong sát" như Trung Quốc không dễ, muốn tạo ra môi trường trong sạch thì cộng đồng mạng phải có ý thức đầu tiên trong việc tạo ra lưới lọc hạn chế những độc hại" - ông Lê Quốc Vinh nhấn mạnh.

Theo người mẫu Hạ Vy, đại diện của Facebook có ở Việt Nam. Nghệ sĩ hành xử không đúng cơ quan nhà nước có thể đề nghị Facebook đóng tài khoản của nghệ sĩ. Tất nhiên nghệ sĩ có thể lập nick mới, nhưng vài lần như thế thì họ sẽ phải điều chỉnh cách ứng xử của mình. Người sử dụng TikTok, nếu đăng clip không đúng thuần phong mỹ tục họ có thể bị yêu cầu gỡ bỏ. Nghệ sĩ phải có lời ăn tiếng nói chuẩn mực vì ảnh hưởng của họ rất lớn.

"Tôi nghĩ có thể không cần "phong sát" ai, nhưng cơ quan quản lý có quyền yêu cầu đóng tài khoản Facebook hay TikTok nếu họ gây ra những điều tiếng, ảnh hưởng xấu" - người mẫu Hạ Vy cho hay.

Diễn viên Hàn Trang thừa nhận sức ảnh hưởng của nghệ sĩ rất lớn. Tuy nhiên cô cũng cho rằng mạng xã hội là không gian mở, tiếp cận thông tin như thế nào tùy thuộc mỗi người. "Khi nghệ sĩ có những hành vi lệch chuẩn, không đúng thuần phong mỹ tục, họ sẽ bị lên án, các nhà sản xuất hay nhãn hàng sẽ quay lưng. Sai về pháp luật thì sẽ bị pháp luật xử lý" - nữ diễn viên bày tỏ.

Đạo diễn Phạm Hoàng Nam cho rằng thức ăn tinh thần trên mạng mỗi người được quyền lựa chọn. Được quyền lựa chọn những món ăn mà mình thích. "Với những tin xấu, nếu ta không like nó thì nó sẽ không nổi lên. Và việc xử lý những tin xấu này là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước".

Bài và ảnh: YẾN ANH