Mất kiên nhẫn, Tổng thống Trump lưỡng lự giữa trừng phạt và đàm phán với Nga

Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: AP)

Trong một bài đăng trên nền tảng Truth Social hôm 27/5, ông Trump tuyên bố "nếu không có tôi, rất nhiều điều thực sự tồi tệ đã xảy ra với Nga, và ý tôi là thực sự tồi tệ“. Tổng thống Mỹ nói thêm, rằng ông Putin đang "đùa với lửa!” khi từ chối tham gia các cuộc đàm phán hòa bình nghiêm túc về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine.

Tờ Politico dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết: “Tổng thống Putin đang tiến rất gần đến việc đốt cháy cây cầu vàng mà Tổng thống Trump dựng lên trước mắt ông ấy”.

Tuy nhiên, theo bốn quan chức Mỹ thạo tin, ông Trump vẫn chưa quyết định về việc có nên áp đặt thêm lệnh trừng phạt với Mátxcơva để đáp trả việc Nga tăng cường tấn công Ukraine hay không.

“Tôi nghi ngờ việc ông Trump sẽ áp dụng bất kỳ lệnh trừng phạt hoặc biện pháp nghiêm khắc nào đối với Nga”, ông Kurt Volker - người từng là đặc phái viên của ông Trump về Ukraine trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên - cho biết. “Ông ấy đã có rất nhiều cơ hội để làm điều đó, và ông ấy luôn né tránh”.

Cuối tuần trước, ông Trump nói rằng, Tổng thống Ukraine Zelensky và cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden phải chịu một phần trách nhiệm cho cuộc xung đột hiện đã bước sang năm thứ tư.

“Cuộc xung đột này là lỗi của cựu Tổng thống Joe Biden, và Tổng thống Trump đã nói rõ rằng ông muốn thấy một thỏa thuận hòa bình”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết trong một tuyên bố với Politico. “Tổng thống Trump vẫn đang cân nhắc mọi lựa chọn”.

Ông Fred Fleitz - Phó chủ tịch Viện Chính sách Nước Mỹ Trên hết, người thân cận với chính quyền - ca ngợi ông Trump vì “cố gắng hết sức để giải quyết vấn đề”, nhưng “nếu vì lý do nào đó họ không thể giải quyết được, thì thất bại đó là của ông Biden”.

Ông Fleitz thừa nhận, sự kiên nhẫn của ông Trump với ông Putin đang cạn kiệt. “Trong vòng một hoặc sáu tuần tới, Tổng thống Trump có thể chấm dứt các cuộc đàm phán và áp dụng những biện pháp trừng phạt cứng rắn”.

Khi Tổng thống Trump nói chuyện với một số nhà lãnh đạo châu Âu vào tuần trước, ông dường như đã đưa ra lời bào chữa cho sự miễn cưỡng của Tổng thống Nga Putin trong việc tham gia các cuộc đàm phán hòa bình, theo hai nguồn thạo tin.

Những người này cho biết, ông Trump nói rằng ông Putin có thể không muốn tham gia đàm phán ngừng bắn sau lời đe dọa về lệnh trừng phạt kinh tế mới từ châu Âu và Mỹ.

Mặc dù thất vọng với ông Putin, nhưng Tổng thống Trump đã cho châu Âu thấy rõ rằng ông không thích các lệnh trừng phạt, và hy vọng có thể khiến lãnh đạo Nga ngồi vào bàn đàm phán mà không cần phải ép buộc. Ngược lại, các nhà lãnh đạo châu Âu hy vọng ông Trump sẽ dần hiểu rằng việc tiếp cận nhẹ nhàng với Điện Kremlin là không hiệu quả.

Theo Politico, một số nghị sĩ đảng Cộng hòa đang khuyến khích ông Trump áp lệnh trừng phạt Nga.

Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện ủng hộ dự luật trừng phạt Nga, nhưng vẫn đang tìm kiếm tín hiệu “bật đèn xanh” từ Tổng thống Trump sẽ ủng hộ luật này. Nếu không có sự chấp thuận của ông, đảng Cộng hòa lo ngại dự luật có thể sẽ "chết yểu" khi đến Hạ viện.

Các quan chức châu Âu và những người theo dõi Nga lâu năm cho rằng Mátxcơva đang tìm cách tách cuộc xung đột ở Ukraine khỏi mối quan hệ rộng lớn hơn giữa Mỹ và Nga, mà trong đó, cả ông Putin và ông Trump đều thấy tiềm năng đáng kể để xích lại gần nhau về mặt kinh tế.

“Đối với chúng tôi, có vẻ như người Nga muốn tách biệt hai chủ đề”, một quan chức châu Âu cho biết. “Một là mối quan hệ Nga - Mỹ. Và sau đó là Ukraine, như một chủ đề riêng biệt”.

Các quan chức Mỹ và Nga đều ám chỉ đến những cơ hội to lớn nếu hai nước bình thường hóa quan hệ song phương sau các cuộc đàm phán hòa bình.

"Nga muốn thực hiện hoạt động thương mại quy mô lớn với Mỹ khi cuộc xung đột này kết thúc, và tôi đồng ý", ông Trump đăng trên mạng xã hội sau cuộc gọi gần đây nhất với Tổng thống Nga Putin.

Phản ứng mới nhất từ Nga

Bình luận về phát biểu mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Điện Kremlin ngày 28/5 khẳng định lợi ích quốc gia là tối quan trọng đối với nhà lãnh đạo Nga.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, rõ ràng chính quyền ông Trump đang có "những nỗ lực đáng kể hướng tới một giải pháp hòa bình", và Nga "trân trọng những nỗ lực làm trung gian của cá nhân Tổng thống Trump".

Nhưng vẫn còn "rất nhiều vấn đề" cần được giải quyết trước khi có thể đạt được thỏa thuận hòa bình.

"Giống như Mỹ, Nga có lợi ích quốc gia riêng. Đó là điều mà tổng thống ưu tiên. Do đó, chúng tôi cũng đang làm việc chăm chỉ. Chúng tôi đang chuẩn bị cho vòng đàm phán tiếp theo với phía Ukraine, và chúng tôi sẽ tiếp tục liên lạc với Mỹ", ông Peskov nói với các phóng viên trong cuộc họp báo hằng ngày.

Ông Yuri Ushakov, trợ lý chính sách đối ngoại của Điện Kremlin, nói với một phóng viên truyền hình nhà nước rằng bình luận "đùa với lửa" của Tổng thống Trump cho thấy ông không được thông báo đầy đủ về thực tế của cuộc xung đột.

"Chúng tôi tin rằng ông Trump không được thông báo đầy đủ về những gì thực sự đang xảy ra trong bối cảnh cuộc đối đầu giữa Ukraine và Nga", ông Ushakov nói.

Minh Hạnh

Theo Politico, Reuters