Mất mùa chuối Tết

Vườn chuối xã An Lĩnh (huyện Tuy An) gãy đổ do bão. Ảnh: LÊ TRÂM

Thời điểm này những năm trước, vườn chuối ở các xã An Xuân, An Lĩnh, An Thọ (huyện Tuy An) lên cao, ra buồng thu hoạch dịp Tết; năm nay chỉ còn lứa chuối con sống sót sau gió bão.

Chuối ngã nằm dài

Đi trên tuyến đường từ thị trấn Chí Thạnh lên các thôn Vĩnh Xuân, Phong Lãnh, Quang Thuận, Phong Thái (xã An Lĩnh), vườn chuối rộng lớn ở hai bên đường thân chuối khô ngã nằm dài do mưa bão. Ông Bùi Văn Tiến ở thôn Vĩnh Xuân cho hay: Nhà tôi có 3ha chuối trồng để bán Tết, nhưng cơn bão số 12 năm rồi làm chuối ngã rạp. Vườn chuối của tôi trồng trên vùng đất dốc ngửa mặt ra phía đông hướng thị trấn Chí Thạnh; khi gió bão ập vào, không có đồi núi che nên ngã nhiều.

Theo kinh nghiệm phòng tránh bão của nhiều người trồng chuối, cây chuối mình nước, nặng và mềm nên gặp bão dễ gãy. Trước khi đài báo bão, nông dân phạt tàu lá để chuối không bị gãy thân thì cây chuối mất sức do trụi lá; còn để nguyên thì chuối ngã “cắm đầu”; cây chuối nào ngã vam (nghiêng) thì lột bẹ, nếu ra buồng thì là chuối đẹt. Một nải chuối trồng trên vùng đất này thường gần 2kg, bán với giá dao động 20.000-22.000 đồng/nải; một buồng chuối 10 nải bán từ 180.000-200.000 đồng. Trung bình 1ha chuối thu 30 triệu đồng.

Chuối là cây mang lại thu nhập chính, từ thân, bắp đến buồng chuối đều được nông dân tận thu để bán, nhưng vừa rồi sau bão, trời mưa kéo dài nên thân chuối không thể phơi khô bán được, nông dân bỏ chuối ngã gãy tại vườn chờ mục. “Gia đình tôi trồng 2,5ha, mấy năm trước chuối được mùa, được giá, dịp Tết bán gần 75 triệu đồng. Năm nay, chuối ngã, mất mùa; ước tính thu nhập chưa đến 40 triệu đồng”, ông Phan Văn Tấn ở thôn Quang Thuận nói.

Xã An Lĩnh là xứ sở của chuối, nhà nhà trồng chuối. Vườn chuối là nguồn thu nhập chính. Nhờ chuối mà các gia đình có tiền chi tiêu trang trải cuộc sống, nuôi con ăn học. Thế nhưng mấy năm gần đây, thời tiết biến động thất thường, chuối mất mùa, nhiều gia đình gặp khó.

“Năm 2018 nắng nóng kéo dài, cây chuối con mất sức; khi bứng trồng qua năm 2019 ra buồng thì trái chuối nhỏ, đến năm 2020 thì gặp mưa bão chuối gãy nằm dài. Trước đây nhà tôi đầu tư trồng 2ha chuối, thu hoạch bán được 60 triệu đồng. Riêng 3 năm nay, trồng chuối thu hoạch bấp bênh, có năm thu chưa được 10 triệu đồng”, bà Mạnh Thị Trang ở thôn Phong Thái nói.

Theo UBND xã An Lĩnh, diện tích chuối của xã là 635ha, bão số 12 vừa qua làm gần 300ha chuối ngã đổ, hư hại từ 70% trở lên. Ông Nguyễn Ngọc Vương, Chủ tịch UBND xã An Lĩnh cho biết: Đất sản xuất ở đây chủ yếu là đất đá pha sạn cốm nên người dân tập trung trồng chuối. Vùng này độ dốc 14% nên khi gặp bão, chuối lỏng gốc ngã nằm dài. Mấy năm trước được mùa chuối, đầu tháng Chạp, cảnh mua bán chuối diễn ra tấp nập, xóm làng vui hẳn lên. Riêng năm nay mất mùa nên người dân không vui.

Thất thu vụ chuối Tết

Nhiều nông dân xã An Xuân có vườn rộng 0,5-1ha, trồng chuối bán Tết, nhưng năm nay mất nguồn thu vì không có chuối để bán. Nhà bà Trần Thị Thu Lan trồng 10 sào chuối đều bị gãy. Ban đầu bà dự kiến thu nhập khoảng 15 triệu đồng thì nay chỉ còn cách mót những buồng chuối còn lọt dưới hố bán kiếm tiền.“Tôi trồng trăm cây chuối với đủ loại giống, từ chuối mốc địa phương đến giống lai như chuối nu, chuối dạ hương, canh bán Tết. Giờ cả vườn chỉ còn lại vài cây”, bà Lan nói.

Theo kinh nghiệm của người trồng chuối, để chuối ra buồng bán đúng dịp Tết thì cứ tháng 4 bứng chuối con trồng, chăm sóc; đến tháng Chạp thu hoạch. Tuy nhiên, cơn bão số 12 ập vào trung tuần tháng 11 vừa qua làm gãy đổ. Lúc đó, bắp chuối nằm trong bụng chuối dưới gốc, khi chuối ngã thì không còn khả năng ra trái.

Người trồng chuối ở xã An Thọ (huyện Tuy An) cũng gặp khó do mưa bão. Bà Nguyễn Thị Loan ở xã An Thọ, chia sẻ: “Tôi trồng 2 sào chuối ở vùng đất gò đồi, bão làm gãy đổ nên năm nay không có chuối đơm Tết. Mấy năm trước gần Tết, mỗi khi đi về thăm nội, ngoại ở huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa, tôi “gùi” theo buồng chuối nhà trồng tặng, riêng năm nay nhà không có chuối”.

Theo Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, vùng trồng chuối xã An Lĩnh, An Xuân và An Thọ có diện tích hơn 1.500ha, vừa qua bão gãy đổ 1.000ha, thiệt hại từ 70% trở lên, không còn khả năng cho trái hoặc duy trì sinh trưởng. Chuối là cây trồng chủ lực ở các xã vùng núi, năng suất bình quân từ 27-30 tấn/ha. Thế nhưng vụ chuối Tết này mất mùa ảnh hưởng lớn đến thu nhập của người dân nơi đây.

Vùng trồng chuối của địa phương tập trung tại xã An Xuân, An Lĩnh và số ít ở xã An Thọ. Sau bão, ngành Nông nghiệp cùng với địa phương đã vận động nhân dân khôi phục sản xuất, đầu tư trồng mới, chăm sóc tái tạo vườn chuối bị hư hại do mưa bão.

Ông Bùi Văn Thành, Chủ tịch UBND huyện Tuy An

MẠNH LÊ TRÂM