Mất tài sản vì Tòa án ra quyết định thỏa thuận không đầy đủ
Một vụ việc tranh chấp đất và tài sản gắn liền trên đất đã được 2 bên thỏa thuận rất rõ ràng nhưng khi Tòa án nhân dân tỉnh ban hành quyết định công nhận thỏa thuận của các đương sự lại ghi thiếu nội dung so với thỏa thuận của các bên. Hệ quả là Cơ quan Thi hành án không thể thi hành quyết định này.
Có đất, có nhà nhưng không được ở
Mới đây, Báo Gia Lai nhận được đơn của vợ chồng ông Phạm Văn Minh-bà Nghiêm Thị Bích Nhuần (trú tại thôn Bầu Zút, thị trấn Chư Sê) về việc tài sản gồm nhà và đất của mình bị người khác chiếm dụng trái phép. Vợ chồng ông Minh cũng phản ánh việc Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự không chính xác dẫn đến Chi cục Thi hành án Dân sự huyện Chư Sê không thể thi hành để trả lại tài sản cho gia đình.
Theo hồ sơ vụ việc, ngày 23-5-2017, vợ chồng ông Nguyễn Duy Bình-bà Lê Thị Vinh (trú tại thị trấn Chư Sê) chuyển nhượng cho vợ chồng ông Phạm Bá Đoàn-bà Nguyễn Thị Hà (trú tại thị trấn Chư Sê) quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất số 43, tờ bản đồ số 48 bao gồm 100 m2 đất ở và 310 m2 đất vườn. Sau khi thực hiện xong các thủ tục pháp lý, nghĩa vụ tài chính, cơ quan chức năng đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên vợ chồng ông Phạm Bá Đoàn.
Đến ngày 26-7-2017, vợ chồng ông Đoàn đã chuyển nhượng lại toàn bộ thửa đất trên và tài sản trên đất cho vợ chồng ông Phạm Văn Minh-bà Nghiêm Thị Bích Nhuần. Sau khi thực hiện xong các thủ tục pháp lý và nghĩa vụ tài chính, ngày 13-9-2017, Sở Tài nguyên và Môi trường đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất số CK 336769 cho vợ chồng ông Minh. Tuy nhiên, tại thời điểm hoàn thành các thủ tục chuyển nhượng thì gia đình ông Đoàn đang cho vợ chồng ông Bình mượn ngôi nhà để ở. Kể từ đó đến nay, gia đình ông Minh đã nhiều lần yêu cầu vợ chồng ông Bình trả lại căn nhà cho mình. Thế nhưng, vợ chồng ông Bình vẫn cố tình chiếm dụng, không chịu trả.
Trước việc tài sản của mình bị chiếm dụng, gia đình ông Minh đã nhiều lần gửi đơn đến các cơ quan chức năng nhưng không được giải quyết. Vì vậy, tháng 1-2018, gia đình ông Minh đã gửi đơn kiện lên Tòa án nhân dân huyện Chư Sê để đòi lại tài sản của mình. Vụ việc sau đó được chuyển lên Tòa án nhân dân tỉnh.
Nói về việc tài sản của mình bị chiếm dụng, ông Minh cho biết: “Tôi bỏ ra 1,5 tỷ đồng mua đất và nhà, hàng tháng phải trả lãi ngân hàng nhưng tài sản lại bị người khác chiếm dụng. Trong quá trình chờ Tòa án nhân dân tỉnh giải quyết thì gia đình ông Bình có nguyện vọng mua lại tài sản mà trước đây họ đã bán nên hai bên đã đến Trung tâm Trợ giúp Pháp lý Nhà nước tỉnh lập biên bản thỏa thuận”.
Thỏa thuận một đằng, Tòa án công nhận một nẻo
Theo biên bản thỏa thuận giữa vợ chồng ông Minh và vợ chồng ông Bình được lập ngày 25-5-2019 tại Trung tâm Trợ giúp Pháp lý Nhà nước tỉnh thì sau khi bàn bạc, hai bên thống nhất: Ông Bình trả cho vợ chồng ông Minh số tiền 1,5 tỷ đồng để lấy lại toàn bộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CK 336769 do Sở Tài nguyên và Môi trường cấp ngày 13-9-2017. Trong biên bản thỏa thuận cũng nêu rõ nghĩa vụ của các bên liên quan. Theo đó, ông Bình giao cho gia đình ông Minh 20 triệu đồng trước ngày 4-3-2019 và tiếp tục giao 1,48 tỷ đồng còn lại trước ngày 11-6-2019. Nếu quá thời gian trên, ông Bình không giao đầy đủ số tiền để lấy lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì phải trả lại toàn bộ đất và tài sản gắn liền với đất cho ông Minh, đồng thời không được lấy lại 20 triệu đồng đã chuyển trước. Cùng với đó, sau khi nhận đủ tiền, gia đình ông Minh có nghĩa vụ đến Phòng Công chứng số 1 tỉnh Gia Lai để làm hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ đất, nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho vợ chồng ông Bình trước ngày 11-6-2019.
Mặc dù biên bản đã ghi đầy đủ nội dung thỏa thuận và nghĩa vụ của các bên, thế nhưng, tại Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 01/2019/QĐST-DS ngày 15-3-2019 của Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh do thẩm phán Đặng Ngọc Ba-chủ tọa phiên tòa-ký lại thiếu nhiều nội dung trong thỏa thuận. Cụ thể, về phần thỏa thuận, quyết định này chỉ ghi: “Ông Nguyễn Duy Bình và bà Lê Thị Vinh trả cho ông Phạm Văn Minh và bà Nghiêm Thị Bích Nhuần giá trị quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất là 1,5 tỷ đồng vào ngày 10-6-2019”. Việc Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân tỉnh ban hành quyết định không có điều kiện ràng buộc như trong thỏa thuận là nếu quá thời hạn mà vợ chồng ông Bình không trả tiền thì phải trả lại toàn bộ đất và tài sản gắn liền trên đất cho gia đình ông Minh là một sai sót nghiêm trọng, dẫn tới Chi cục Thi hành án Dân sự huyện Chư Sê không thể thi hành quyết định này. Bên cạnh đó, quyết định của Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh ký ngày 15-3-2019 nhưng đến ngày 10-4-2019 mới gửi cho các đương sự. Điều này khiến gia đình ông Minh khi nhận được quyết định thì đã quá thời hạn để khiếu nại, kiến nghị theo quy định của pháp luật. Vì vậy, gia đình ông Minh rất bức xúc vì không thể đòi lại tài sản của mình.
Một cán bộ Chi cục Thi hành án Dân sự huyện Chư Sê cho biết: Về nguyên tắc, tài sản này vẫn thuộc quyền sở hữu của gia đình ông Minh vì đã được Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do quyết định không ghi nếu quá thời hạn 10-6-2019, ông Bình không giao đủ tiền thì phải trả lại đất và tài sản gắn liền với đất cho ông Minh nên Cơ quan Thi hành án không thể thi hành.
Liên quan đến những thiếu sót trong việc ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, P.V đã có buổi làm việc với lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh. Tại buổi làm việc, ông Giáp Bá Dự-Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh-cho biết: “Chúng tôi đã biết Hội đồng xét xử sơ thẩm Tòa án nhân dân tỉnh ban hành quyết định thiếu một số nội dung so với thỏa thuận. Điều này khiến Cơ quan Thi hành án không thể thi hành và gây thiệt thòi cho bị hại. Hiện nay, chúng tôi chuẩn bị xin ý kiến của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng để có hướng giải quyết. Sau khi có ý kiến của các cơ quan, căn cứ vào mức độ vi phạm, Tòa án nhân dân tỉnh sẽ xem xét xử lý những cán bộ có liên quan”.
Được biết, Tòa án nhân dân cấp cao và Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng cũng đã có văn bản yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh chuyển hồ sơ vụ việc để 2 cơ quan này xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.