Máy bay chiến đấu F-16 viện trợ cho Ukraine có gì đặc biệt?

Quá trình chuyển giao các đơn vị máy bay chiến đấu chuẩn NATO này cho Ukraine đã kéo dài hơn một năm để hoàn thành quá trình huấn luyện chuyển loại phi công và chuẩn bị cơ sở hạ tầng tiếp nhận máy bay chiến đấu mới.

Các máy bay chiến đấu F-16 cung cấp cho AFU có gì đặc biệt và liệu chúng có sớm tham chiến?

Phi công Ukraine chịu trách nhiệm điều khiển các máy bay F-16 đầu tiên được chuyển giao

Theo tờ The Telegraph, phi công và kỹ thuật viên mặt đất của AFU đã thực hiện nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên trên chiếc F-16 Fighting Falcon.

Các nguồn tin công khai tại Ukraine cho biết, nhiệm vụ chính của các máy bay chiến đấu F-16 trong biên chế AFU là tiêm kích phòng không, nhưng chúng cũng có thể tham gia các nhiệm vụ chiến đấu khác.

Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky phát biểu nhân sự kiện máy bay F-16 được chuyển giao cho Ukraine. Ảnh: AFP

Theo hãng tin Bloomberg, những chiếc máy bay F-16 đầu tiên đã tới Ukraine vào cuối tháng 7-2024. Hãng tin Bloomberg không đưa tin về số lượng máy bay chiến đấu F-16 chuyển giao đợt đầu tiên cho AFU. Tuy nhiên, Ukraine đã có đủ phi công và đội ngũ kỹ thuật mặt đất cần thiết để các máy bay F-16 tham gia hoạt động chiến đấu ngay lập tức.

Còn theo hãng tin The Times, lô máy bay F-16 đầu tiên đã được chuyển giao cho Ukraine. Cùng với đó, trong tương lai gần, AFU sẽ nhận được một lô máy F-16 nữa từ Đan Mạch.

Cố vấn Văn phòng Tổng thống Ukraine, Mikhail Podolyak thông báo kế hoạch của Kiev là duy trì bảo mật thông tin và không đưa ra báo cáo chính thức về việc cung cấp F-16.

F-16 viện trợ cho Ukraine đã phục vụ 50 năm

F-16 Fighting Falcon là máy bay chiến đấu đa năng hạng trung thế hệ thứ tư. Nó thực hiện chuyến bay đầu tiên vào tháng 2-1974.

Hiện tại, F-16 đang nằm trong biên chế quân đội hơn 20 quốc gia trên thế giới. Tập đoàn Lockheed Martin (trước đây là General Dynamics) đã sản xuất tổng cộng hơn 4.500 chiếc F-16. Chi phí của một trong những phiên bản máy bay chiến đấu phổ biến nhất (Block-52) vượt quá 40 triệu USD, không bao gồm chi phí vận hành và vũ khí.

Tốc độ tối đa của F-16 Fighting Falcon là 2100km/giờ và trần bay tối đa đạt 12km.. Phi hành đoàn tiêu chuẩn của F-16 là một phi công và có một số phiên bản 2 phi công (huấn luyện, trinh sát…). Bán kính chiến đấu của máy bay lên tới 1.800km. Phạm vi bay tối đa là 4.000km.

F-16 được trang bị pháo hàng không M61A1 6 nòng 20mm với 511 viên đạn và tổng trọng tải vũ khí mang theo là 9 tấn lắp đặt ở các giá treo dưới cánh và thân.

Đối thủ của F-16 Fighting Falcon ở chiến trường Ukraine sẽ là lực lượng phòng không và các máy bay tiêm kích Su-35, Mig-31 của Quân đội Nga.

Theo Đại tá đã nghỉ hưu, chuyên gia quân sự Nga Viktor Barants, tên lửa phòng không dẫn đường 40N6 của hệ thống phòng không S-400 Nga có thể bắn hạ máy bay F-16 của AFU gần như ngay lập tức sau khi cất cánh.

“Các chuyên gia đánh giá với sự trợ giúp của tên lửa phòng không 40N6, chúng tôi có thể bắn hạ máy bay địch ngay sau khi cất cánh ở tầm xa. Trong lớp của nó, tên lửa này có thể được gọi là tiên tiến nhất. Nó có khả năng bắn hạ tên lửa hành trình, máy bay và trực thăng của đối phương”, chuyên gia quân sự Viktor Baranets cho biết.

F-16 sẽ khó có thể xoay chuyển cục diện chiến trường khi Nga đang chiếm ưu thế vượt trội trên không. Ảnh: Defesne News

Theo hãng tin Business Insider, cùng với máy bay chiến đấu F-16, AFU cũng được cung cấp các loại tên lửa không đối không tiên tiến như AIM-9X Sidewinder cho tầm ngắn và AIM-120 AMRAAM cho tầm trung. Cùng với đó, máy bay F-16 sẽ phải đối mặt với dòng tên lửa không đối không tầm xa hiện đại của Nga là R-37/R-37M với tầm bắn lên tới 300km, vượt trội so với các loại vũ khí không đối không phương Tây nói trên.

“Tên lửa của Nga sẽ đe dọa nghiêm trọng đến F-16. Tầm xa có thể mang tính quyết định, nhưng còn có những yếu tố khác trong không chiến”, Business Insider viết.

Hiện tại, AFU đang sử dụng máy bay F-16 để đánh chặn tên lửa hành trình và máy bay không người lái của Nga. Khả năng sử dụng những máy bay này để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga đang được các nước phương Tây tính toán.

Trong khi đó, Điện Kremlin tuyên bố, việc cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine sẽ không gây ảnh hưởng đáng kể đến tiến trình của chiến dịch quân sự đặc biệt vì chúng sẽ sớm bị bắn hạ tương tự như các loại vũ khí hiện đại do Mỹ và phương Tây viện trợ trước đó.

TUẤN SƠN (theo Lenta, vpk)