Máy bay do thám Mỹ chạm trán phản lực Trung Quốc trên Biển Đông

Chỉ huy quân sự hàng đầu của Mỹ - Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ - Đô đốc John C Aquilino vừa lên tiếng cáo buộc Trung Quốc đã quân sự hóa một số hòn đảo mà họ chiếm đóng trái phép ở Biển Đông, trang bị trên đó các hệ thống phòng không và chống hạm, thiết bị gây nhiễu và laser cùng máy bay chiến đấu trong một động thái ngày càng đe dọa các quốc gia hoạt động gần đó.

Ông cho biết các hành động này hoàn toàn trái ngược với lời cam đoan trước đây của Trung Quốc rằng Bắc Kinh sẽ không biến các đảo nhân tạo cưỡng chiếm thành căn cứ quân sự.

Ông nói, những nỗ lực này là một phần trong quá trình Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự.

“Tôi nghĩ trong 20 năm qua, chúng ta đã chứng kiến Trung Quốc xây dựng quân đội lớn nhất kể từ Thế chiến thứ hai” - Aquilino nói với hãng tin AP trong một cuộc phỏng vấn. “Họ đã nâng cao tất cả các khả năng của mình và việc tích tụ, vũ khí hóa đang gây bất ổn cho khu vực”.

Không có bình luận ngay lập tức từ các quan chức Trung Quốc.

Bắc Kinh luôn xem đây là những hành động để đảm bảo sự phòng thủ. Sau nhiều năm tăng chi tiêu quân sự, Trung Quốc hiện có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai thế giới sau Mỹ và đang hiện đại hóa lực lượng của mình.

Aquilino đã nói chuyện với AP trên máy bay do thám của Hải quân Mỹ bay gần các tiền đồn do Trung Quốc chiếm giữ trái phép trên Biển Đông.

Trong quá trình tuần tra, máy bay P-8A Poseidon liên tục bị phía Trung Quốc phát cảnh báo rằng đã xâm nhập bất hợp pháp vào nơi mà họ tự nhận là lãnh thổ của Trung Quốc và ra lệnh cho máy bay di chuyển đi nơi khác.

Đô đốc John C Aquilino (trái) - Ảnh: AP

Tuy nhiên, máy bay của Hải quân Mỹ đã bác bỏ nhiều cảnh báo trong những khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng căng thẳng trước sự chứng kiến của hai nhà báo AP được mời trên máy bay.

Đáp lại, phi công máy bay Mỹ nhấn mạnh: “Việc thực hiện các quyền này được đảm bảo bởi luật pháp quốc tế và tôi đang hoạt động với sự tôn trọng đúng mức đến các quyền và nghĩa vụ của tất cả các quốc gia”.

Sĩ quan chỉ huy Hải quân Joel Martinez, người dẫn đầu phi hành đoàn P-8A Poseidon cho biết đã xảy ra sự cố khi một máy bay phản lực của Trung Quốc bay gần máy bay Mỹ trong một động thái nguy hiểm. Tổ bay Mỹ bình tĩnh nhắc nhở phía Trung Quốc tuân thủ các quy định an toàn hàng không, ông nói.

Khi P-8A Poseidon bay ở độ cao 15.000 feet (4.500 mét) gần các rạn san hô do Trung Quốc chiếm đóng trái phép, một số trông giống như các thành phố nhỏ với các tòa nhà nhiều tầng, nhà kho, nhà chứa máy bay, cảng, đường băng và cấu trúc mà Aquilino nói là radar. Gần đá Chữ Thập (quần đảo Trường Sa của Việt Nam), hơn 40 tàu không xác định có thể được nhìn thấy đã neo đậu.

Đá Vành Khăn (quần đảo Trường Sa - Việt Nam) bị Trung Quốc cưỡng chiếm và xây dựng trái phép - Ảnh: AP

Ông Aquilino cho biết việc xây dựng (phi pháp) các kho vũ khí, nhà chứa máy bay, hệ thống radar và các cơ sở quân sự khác trên đá Vành Khăn, đá ngầm Subi và đá Chữ Thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam) dường như đã hoàn thành, nhưng vẫn còn phải xem liệu Trung Quốc có theo đuổi việc xây dựng cơ sở hạ tầng quân sự ở khu vực khác hay không.

Anh Duy (theo SCMP)