Máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn
Về công tác tại Nhà máy A40, Bộ Tham mưu Quân chủng Phòng không-Không quân (PK-KQ), chúng tôi được lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy giới thiệu sáng kiến 'Máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn đặt tại các đài gần, đài xa của sân bay' của Đại úy, Thạc sĩ Nguyễn Văn Tâm, Phó trưởng phòng Kỹ thuật Nhà máy. Sáng kiến giành giải ba Giải thưởng tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 23 (năm 2023).
Trao đổi với Đại úy Nguyễn Văn Tâm, chúng tôi được biết, hệ thống trang thiết bị thông tin, radar, ánh sáng có vai trò rất quan trọng, giúp hoạt động bay diễn ra thuận lợi, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Đặc biệt, các đài phát tín hiệu địa tiêu chuẩn giúp phi công kiểm soát vị trí, độ cao tại các điểm cố định trong giai đoạn hạ cánh khi bay qua vị trí bố trí các đài phát đó.
Những năm qua, Quân chủng PK-KQ đã đầu tư, nâng cấp và trang bị nhiều thiết bị vô tuyến đồng bộ với máy bay thế hệ mới như Su-27, Su-30, các đài vô tuyến dẫn bay gần РСБН-4НМ, ПРМГ-76УМ, АРП-95, НКВС-27... và đài dẫn hướng РМП-200 tích hợp máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn РММ-200.
Tuy nhiên, việc mua sắm trang thiết bị mới cho các sân bay quân sự và hỗn hợp trong Quân chủng PK-KQ chi phí rất tốn kém. Vì vậy, nhiều sân bay vẫn trang bị các máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn thế hệ cũ do Liên Xô sản xuất. Các máy phát này đã sử dụng trong thời gian dài nên thường xuyên xuất hiện hỏng hóc, các tham số kỹ thuật không ổn định, vật tư thay thế khan hiếm, vấn đề bảo đảm kỹ thuật gặp rất nhiều khó khăn, có trang bị không còn khả năng phục hồi.
Chính vì vậy, nhóm nghiên cứu của Nhà máy A40 đã nghiên cứu sáng kiến “Máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn tại các đài gần, đài xa của sân bay”. Máy phát gồm khối máy phát và thiết bị anten phát có hướng. Khối máy phát cấu tạo từ 2 mô đun phát cao tần 75MHz, 2 mô đun nguồn ổn áp, mô đun xử lý trung tâm và điều khiển hiển thị, mô đun chuyển mạch phát tín hiệu cao tần. Thiết bị anten có cấu tạo gồm 2 thành phần phát xạ, bố trí đối xứng nhau một góc 120 độ, để bảo đảm mở rộng hơn giản đồ cánh sóng anten theo hướng vuông góc với trục đường cất hạ cánh, giúp cung cấp nguồn tín hiệu cho 2 thành phần phát xạ của anten phát và tổng hợp tín hiệu cao tần từ vùng kiểm tra trên anten có lắp đặt bộ chia và bộ cộng.
Theo Đại tá Lê Văn Thắng, Phó giám đốc Nhà máy, điểm nổi bật của sáng kiến là quá trình nghiên cứu, nhóm tác giả đã áp dụng công nghệ mới, kỹ thuật cơ khí chính xác, kỹ thuật thiết kế mô phỏng, lập trình xử lý và điều khiển để thiết kế chế tạo máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn, bảo đảm các tham số kỹ thuật tương đương với các máy phát tín hiệu địa tiêu chuẩn hiện đang triển khai tại các sân bay quân sự của Quân chủng PK-KQ và một số loại trên thế giới đã sản xuất; đáp ứng yêu cầu chiến thuật triển khai nhanh, thu hồi gọn; đặc biệt, với tính năng phát mã morse, được cài đặt riêng cho từng sân bay (điểm đặt đài), giúp nhận biết chính xác là sân bay cần hạ cánh hay điểm cần bay qua...
Bài và ảnh: TRẦN ĐỨC LƯU
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.