Miền Bắc có thể thiếu điện hầu hết các giờ trong ngày, EVN mong khách hàng thông cảm nếu bị mất điện
Tổng công suất khả dụng của hệ thống điện miền Bắc (bao gồm cả điện nhập khẩu) có thể huy động để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện chỉ đạt mức 17.500-17.900MW (khoảng 59,2% công suất lắp đặt). Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện ở khu vực miền Bắc có thể lên mức 23.500-24.000 MW trong những ngày nắng nóng sắp tới.
Ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) đã thông tin điều này tại cuộc gặp mặt trao đổi với báo chí về tình hình cung ứng điện vào chiều nay (ngày 7/6).
Theo Cục Điều tiết điện lực, tình hình nắng nóng gay gắt và tác động của hiện tượng El Nino diễn ra tại nhiều địa phương trên cả nước đã làm tăng nhu cầu điện sinh hoạt của nhân dân, kết hợp với tình trạng nước về các hồ thủy điện rất thấp đã gây ảnh hưởng rất lớn đến việc cung ứng điện trong mùa khô năm 2023.
Trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, mặc dù EVN, PVN, TKV và các bộ, cơ quan có liên quan đã nỗ lực thực hiện một số giải pháp cấp bách nhưng đến nay đã xuất hiện những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến việc bảo đảm cung ứng đủ điện trọng thời gian tới, đặc biệt là ở miền Bắc (với đặc trưng là nguồn thủy điện chiếm tỷ trọng lớn 43,6%).
Về nguồn thủy điện, tính đến ngày 6/6/2023, hầu hết các hồ thủy điện lớn ở miền Bắc đã về mực nước chết gồm: Lai Châu, Sơn La, Tuyên Quang, Bản Chát, Hủa Na, Thác Bà. Riêng hai hồ thủy điện Lai Châu và Sơn La đã xuống dưới mực nước chết. Duy nhất hồ thủy điện Hòa Bình còn nước trong hồ và có thể duy trì phát điện đến khoảng ngày 12-13/6. Tổng công suất không huy động được của các nguồn thủy điện miền Bắc nêu trên sẽ ở mức 5.000 MW và có thể lên đến 7.000MW khi hồ thủy điện Hòa Bình về mực nước chết.
Như vậy, tính đến ngày 6/6/2023, công suất khả dụng của thủy điện là 3.110 MW, chỉ đạt 23,7% công suất lắp đặt.
Về nguồn nhiệt điện, do thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao, các tổ máy hoạt động tối đa công suất trong thời gian dài dẫn đến những sự cố về thiết bị (chủ yếu là xì ống sinh hơi, xì bộ hâm, bộ quá nhiệt, máy nghiền than, bơm cấp...). Ngoài ra, nhiều tổ máy nhiệt điện than bị sự cố dài ngày (Vũng Áng 1 tổ, Phả Lại 1 tổ, Cẩm Phả 1 tổ, Nghi Sơn 2 1 tổ). Điển hình như ngày 1/6, tổng công suất không huy động được từ các nhà máy nhiệt điện than miền Bắc bị sự cố và suy giảm công suất lên đến 1.030MW.
Như vậy, mặc dù nguồn nhiên liệu than cho phát điện đã được cấp tương đối đảm bảo nhưng cập nhật đến ngày 6/6/2023, nguồn nhiệt điện than miền Bắc chỉ huy động được 11.934MW, chiếm 76,6% công suất lắp đặt.
Trong khi đó, khả năng truyền tải điện từ miền Trung ra miền Bắc qua đường dây 500 kV Bắc-Trung luôn ở ngưỡng giới hạn cao (giới hạn tối đa từ 2.500 MW đến 2.700 MW) dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ sự cố.
Như vậy, tổng công suất khả dụng của hệ thống điện miền Bắc (bao gồm cả điện nhập khẩu) có thể huy động để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện chỉ đạt mức 17.500-17.900MW (khoảng 59,2% công suất lắp đặt). Công suất này đã bao gồm khoảng từ 2.500 - 2.700 MW truyền tải từ miền Nam và miền Trung ra Bắc (cung đoạn đường dây 500kV Nho Quan - Hà Tĩnh).
Trong khi đó, Cục Điều tiết điện lực cho biết, nhu cầu sử dụng điện ở khu vực miền Bắc có thể lên mức 23.500-24.000 MW trong những ngày nắng nóng sắp tới. Như vậy, hệ thống điện miền Bắc sẽ thiếu hụt khoảng 4.350 MW với sản lượng không đáp ứng được trung bình ngày khoảng là 30,9 triệu kWh (ngày cao nhất có thể lên tới 50,8 triệu kWh). Hệ thống điện miền Bắc đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày.
Trước tình hình có khả năng ảnh hưởng đến an toàn vận hành hệ thống điện, trong những ngày vừa qua, EVN đã phải tiến hành điều tiết giảm phụ tải tại miền Bắc: ngày 5/6, tổng công suất phụ tải tiết giảm là 3.609 MW lúc 16 giờ 30, trong đó tiết giảm phụ tải công nghiệp lớn nhất khoảng 1.423MW, tiết giảm phụ tải sinh hoạt lớn nhất là 1.264MW.
Đại diện Bộ Công Thương, ông Trần Việt Hòa bày tỏ, rất mong khách hàng, người dân, doanh nghiệp chia sẻ với khó khăn của ngành điện, cùng chung tay để vượt qua tình hình căng thẳng về cung ứng điện. "Với bất kỳ lý do gì thì việc để thiếu điện để cung ứng cho phát triển kinh tế - xã hội là trách nhiệm không thể biện minh của cơ quan quản lý nhà nước, ngành điện, chúng tôi xin gửi lời xin lỗi tới nhân dân, doanh nghiệp. Đây là lúc chúng ta cần nói giải pháp khả thi để giải quyết khó khăn", ông Hòa chia sẻ.
Theo lãnh đạo Cục Điều tiết điện lực, không chỉ ở Việt Nam, nhiều quốc gia châu Á cũng đang thiếu điện trong nắng nóng kỷ lục. Điển hình như Ấn Độ, Thái Lan, Bangladesh, thậm chí cả Trung Quốc cũng đang phải chủ động cắt điện luân phiên hoặc giới hạn cung ứng điện cho sản xuất để đảm bảo nguồn cung.
Ở Vân Nam (Trung Quốc) - tỉnh có nguồn thủy điện chiếm tỷ trọng 72% tổng công suất, nắng nóng và khô hạn đã dẫn đến thiếu nguồn điện và phải áp dụng chế độ phân bổ điện cho các cơ sở sản xuất công nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm cũng như áp dụng các biện pháp chặt chẽ để kiểm soát điện năng tiêu thụ.
Chia về tình hình cung ứng điện của miền Bắc, ông Trần Đình Nhân, Tổng Giám đốc EVN cho biết, EVN đã phối hợp các cấp chính quyền tiết giảm điện trong tình huống thiếu nguồn sao cho phù hợp nhất với đặc điểm của từng địa phương.
"EVN đã nỗ lực cung cấp điện phía Nam và miền Trung, riêng phía Bắc còn khó khăn, từ nay đến khi nước về hồ thủy điện cố gắng duy trì hệ thống điện quốc gia vận hành an toàn. Trong lúc này, nhu cầu phụ tải nắng nóng tiếp tục tăng cao, nguồn điện không đáp ứng đủ, một số thời điểm phải tiết giảm điện. EVN mong khách hàng thông cảm, chia sẻ với tình huống khó khăn", đại diện EVN bày tỏ.