Miễn học phí, hỗ trợ tiền ăn trưa nhưng liên kết dày đặc, nhiều phụ huynh ở Hà Nội bức xúc

Sáng 15/12, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tiếp xúc cử tri 11 phường của thành phố sau kỳ họp Quốc hội.

Tại cuộc tiếp xúc cử tri, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết cử tri phản ánh có tình trạng trường học liên kết với các công ty, đưa giáo viên bên ngoài vào giảng dạy và thu tiền nhiều hơn mức học phí mà Nhà nước đã miễn cho học sinh.

“Nhà nước miễn học phí có 1-2 triệu thôi, nhưng nhà trường lại liên kết với các công ty để đưa thầy cô giáo vào dạy ngoại ngữ, AI, nhạc, thể dục… Tôi hỏi Bộ Giáo dục và Đào tạo thì bộ nói không cho, bảo là do hướng dẫn của sở, việc này Sở phải kiểm điểm lại. Nhà nước quản lý về giáo dục, không cấm liên kết, nhưng phải mở thành các trung tâm, bố mẹ có điều kiện thì cho các con đến học.

Còn chương trình phổ thông, nhà nước quản lý, chưa có giáo viên thì phải đào tạo, huấn luyện, bố trí thế nào cho đủ. Đưa người ngoài vào rồi thu tiền, nhà nước miễn 1-2 triệu mà các cháu phải đóng thêm vài triệu. Không thể biến trường học là nơi dịch vụ được”, Tổng Bí thư nói, yêu cầu thành phố phải kiểm tra, bởi hiện tượng này “không đúng bản chất giáo dục”.[1]

Môn học liên kết vào trường "trăm hoa đua nở"

Liên quan đến tình trạng trường học liên kết với các công ty, trung tâm, tại thành phố Hà Nội, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam cũng đã có nhiều bài viết nêu ý kiến của phụ huynh.

Đơn cử, Tạp chí có bài viết "Có phụ huynh băn khoăn về chương trình liên kết, ăn bán trú, Hiệu trưởng TH Quan Hoa nói gì?" phản ánh băn khoăn của phụ huynh Trường Tiểu học Quan Hoa (phường Cầu Giấy, Hà Nội) thông báo các khoản thu chương trình dạy làm quen, bổ trợ ngoại ngữ trong năm học 2025 - 2026.

Đáng chú ý, có khoản thu như: tiếng Anh Language Link có mức 641.700 đồng/ tháng; Toán - Khoa học tiếng Anh Language Link là 400.000 đồng/ tháng.

Trả lời phóng viên Tạp chí, hiệu trưởng nhà trường nói với chương trình giảng dạy làm quen, bổ trợ tiếng Anh giao tiếp và tiếng Anh thông qua Toán, nhà trường triển khai cho khối 1 đến khối lớp 5. Với chương trình tiếng Anh thông qua khoa học, tiếng Anh tích hợp Stem - Robotic triển khai từ khối 1 đến khối 3.

"Nhà trường không tổ chức đấu thầu các chương trình trên, mà lựa chọn theo hướng dẫn tại Công văn 5420 của Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hà Nội. Nhà trường đã thành lập tổ công tác làm quen bổ trợ, sau đó họp và xây dựng các tiêu chí, yêu cầu cụ thể cho từng khối lớp cần đạt được.

Lãnh đạo nhà trường cho hay, Language Link Việt Nam trích cho nhà trường 7,27% từ học phí chương trình tiếng Anh giao tiếp và bổ trợ, và 10% từ phí từ chương trình Toán - Khoa học.

"Số tiền trích cho nhà trường được dùng cho hoạt động giao lưu tiếng Anh, tăng cường cơ sở vật chất, bồi dưỡng học sinh giỏi, điện nước, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuê giáo viên hợp đồng trực tiếp giảng dạy, quản lý và các bộ phận phục vụ", hiệu trưởng nhà trường cho biết. [2]

Ảnh minh họa.

Ngoài ra, Tạp chí cũng đã có bài viết "Độc giả ‘tố’ người đứng lớp liên kết tiếng Anh chỉ có bằng CĐ Thư ký văn phòng, MN Hòa Nam nói gì?” nêu lên phản ánh của độc giả là phụ huynh Trường Mầm non Hòa Nam (xã Hòa Xá, Hà Nội) cũng cho hay, nhà trường đang liên kết với Trung tâm ngoại ngữ Spark (thuộc Công ty TNHH Giáo dục quốc tế Trí Việt Hà Nội) để giảng dạy “Trẻ làm quen tiếng Anh” trong trường.

Trước những câu hỏi về những băn khoăn của độc giả, Trường Mầm non Hòa Nam đã có phản hồi qua email của Tạp chí. Theo văn bản phản hồi, về số lượng học sinh đăng ký học chương trình làm quen với tiếng Anh, học sinh khối 5 tuổi là 111 trẻ; Khối 4 tuổi là 86 trẻ; Khối 3 tuổi là 41 trẻ.

Tổng số học sinh đăng ký tham gia chương trình làm quen với tiếng Anh là 228 trẻ (đăng ký qua Phiếu đăng ký học tiếng Anh do nhà trường gửi cho cha mẹ học sinh)

Số tiền thu theo thỏa thuận là 160.000 đồng/trẻ/ tháng. Trong đó, học 2 tiết/tuần (8 tiết/ tháng) do giáo viên Việt Nam và giáo viên nước ngoài giảng dạy.

Trung tâm ngoại ngữ Spark trích lại 20% học phí thu được cho nhà trường chi vào các khoản: Công tác phối hợp quản lý của nhà trường với Trung tâm ngoại ngữ để tổ chức thực hiện chương trình. Phối hợp với Trung tâm ngoại ngữ Spark trang trí phòng học tiếng Anh, mua bổ sung bàn ghế ngồi cho trẻ tại phòng học tiếng Anh. Tổ chức một số các hoạt động phong trào tiếng Anh của trường (Thi biện luận, Rung chuông vàng của chương trình cho trẻ làm quen với tiếng Anh)”. [3]

Phụ huynh "choáng" với danh sách các khoản thu trong trường học

Cũng tại thành phố Hà Nội, trong bài viết: “Hà Nội: Cleverlearn Vietnam liên kết dạy tiếng Anh tại TH Thái Hòa ra sao?” cũng nêu lên việc phụ huynh có con học Trường Tiểu học Thái Hòa (xã Vật Lại, Hà Nội) băn khoăn về thời khóa biểu của nhà trường tổ chức học liền 3 tiết buổi chiều trong 110 phút không có thời gian ra chơi… Theo thời khóa biểu học 2 buổi/ngày của một lớp 1, cho thấy có cả tiết tiếng Anh (liên kết) và kỹ năng sống vào buổi chiều.

Chia sẻ về chương trình liên kết, đại diện Trường Tiểu học Thái Hòa cho biết, nhà trường tổ chức chương trình tiếng Anh liên kết của Trung tâm Anh ngữ Cleverlearn Vietnam.

Khi được hỏi về việc đơn vị tổ chức dạy liên kết chi trả bao nhiêu % cho nhà trường, đại diện nhà trường thẳng thắn nói: “Nhà trường được trích lại 25% để chi cho công tác tổ chức, sử dụng cơ sở vật chất, điện... Tất cả các trường khác cũng đều được trích như vậy”. [4]

Thời khóa biểu của một lớp học tại Trường Trường Tiểu học Thái Hòa (xã Vật Lại, Hà Nội) có ghi các môn học liên kết.

Cũng là các khoản thu môn học chương trình liên kết, Tạp chí có bài viết "Băn khoăn về 5 chương trình liên kết, được hỏi, Hiệu trưởng TH Nguyễn Du - Hà Đông "im lặng" nêu lên những thắc mắc của phụ huynh với các khoản thu, mức thu được Trường Tiểu học Nguyễn Du (phường Hà Đông, Hà Nội) đưa ra.

Theo nội dung “Đơn đăng ký các câu lạc bộ của phụ huynh học sinh năm học 2025-2026”, Trường Tiểu học Nguyễn Du triển khai nhiều chương trình và câu lạc bộ để phụ huynh lựa chọn đăng ký cho con em đang theo học khối 3, 4 và 5.

Đơn đăng ký các câu lạc bộ do Trường Tiểu học Nguyễn Du (phường Hà Đông, Hà Nội) gửi tới phụ huynh năm học 2025-2026. Ảnh: Phụ huynh cung cấp.

Trong văn bản này, nhà trường cũng nêu rõ mức phí cụ thể với từng hoạt động. Theo đó, câu lạc bộ cờ vua có mức học phí 60.000 đồng/tháng/học sinh, với thời lượng 1 tiết/tuần.

Chương trình bổ trợ Tiếng Anh có học phí 120.000 đồng/tháng/học sinh do giáo viên nước ngoài giảng dạy với thời lượng 1 tiết/tuần và có giáo viên Việt Nam làm trợ giảng.

Ngoài ra, nhà trường còn mở chương trình Tiếng Anh - Toán và Tiếng Anh - Khoa học với học phí 220.000 đồng/tháng/học sinh, thời lượng 2 tiết/tuần; học sinh đăng ký được tặng thêm hai bộ sách phục vụ học tập.

Với câu lạc bộ kỹ năng sống, nhà trường thu mức phí 100.000 đồng/tháng, thời lượng 1 tiết/tuần. Câu lạc bộ STEAM có mức phí 160.000 đồng/tháng, thời lượng 1 tiết/tuần.

Tuy nhiên, liên quan đến việc này, Tạp chí đã gửi các câu hỏi rất cụ thể để làm rõ băn khoăn của phụ huynh và nhiều lần liên lạc với hiệu trưởng nhà trường nhưng không nhận được phản hồi. [5]

Phụ huynh vui mừng trước chỉ đạo của Tổng Bí thư

Sau khi các phương tiện truyền thông, báo chí đăng tải phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm, nhiều bạn đọc đã gửi ý kiến về Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam thể hiện sự vui mừng với sự sát sao của lãnh đạo Đảng.

Chị Nguyễn Thị Hà (phường Xuân Phương, thành phố Hà Nội) chia sẻ: "Thực trạng chương trình liên kết, tăng cường triển khai trong trường công lập đã diễn ra nhiều năm nay. Trên danh nghĩa là tự nguyện nhưng với cách tổ chức theo lớp chính khóa, xen giữa thời khóa biểu thì phụ huynh gần như bắt buộc "tự nguyện". Không thể để con mình lang thang sân trường, ngồi thư viện được. Quan trọng hơn, chất lượng từ các buổi học này như thế nào thì vẫn không có công cụ đánh giá khách quan. Với con tôi, tôi thấy không có sự chuyển biến. Tôi vẫn phải cho con học tiếng Anh ở trung tâm bên ngoài. Vì vậy, tôi rất mong sau phát biểu của Tổng Bí thư tại cuộc tiếp xúc cử tri, Hà Nội sẽ thực hiện đúng chủ trương trường công là đơn vị cung cấp dịch vụ cơ bản thiết yếu chứ không phải nơi làm dịch vụ thu tiền cho các trung tâm, công ty. Hãy để công ty kỹ năng, trung tâm tiếng Anh hoạt động bên ngoài trường, nếu tốt phụ huynh tự tìm đến".

Anh Nguyễn Hoàng Minh (phường Hà Đông, thành phố Hà Nội) nhấn mạnh: "Các khoản liên kết dù là tự nguyện nhưng chẳng khác gì là bắt buộc. Ai có con đi học trường công đều hiểu điều này bởi không ai muốn con mình bị tách ra. Chủ trương miễn học phí, hỗ trợ tiền ăn, sắp tới cung cấp sách giáo khoa miễn phí là rất nhân văn nhưng nếu trường công lập vẫn "đẻ" ra nhiều dịch vụ để thu tiền thì e rằng không đúng với tinh thần này. Trường học công lập không thể vừa là đơn vị giáo dục phổ cập, vừa vận hành như nơi bán dịch vụ. Điều đó gây mâu thuẫn. Không chỉ tôi mà hầu hết phụ huynh tôi biết đều vui mừng với phát biểu của Tổng Bí thư và mong vấn đề bất cập này sớm được giải quyết tận gốc".

Tư liệu tham khảo:

[1]. https://tienphong.vn/tong-bi-thu-to-lam-yeu-cau-kiem-tra-tinh-trang-mien-hoc-phi-nhung-truong-bay-ra-nhieu-thu-khac-de-thu-tien-post1804768.tpo

[1]. https://giaoduc.net.vn/co-phu-huynh-ban-khoan-ve-chuong-trinh-lien-ket-an-ban-tru-hieu-truong-th-quan-hoa-noi-gi-post255630.gd

[3]. https://giaoduc.net.vn/doc-gia-to-nguoi-dung-lop-lien-ket-tieng-anh-chi-co-bang-cd-thu-ky-van-phong-mn-hoa-nam-noi-gi-post255737.gd

[4]. https://giaoduc.net.vn/ha-noi-cleverlearn-vietnam-lien-ket-day-tieng-anh-tai-th-thai-hoa-ra-sao-post254451.gd

[5]. https://giaoduc.net.vn/ban-khoan-ve-5-chuong-trinh-lien-ket-duoc-hoi-hieu-truong-th-nguyen-du-ha-dong-im-lang-post254540.gd

Phúc Khang