Miền Tây: Khoáng sản bị khai thác trái phép tràn lan

Khai thác đất mặt bán cho lò gạch

Theo Công an tỉnh An Giang, sau khi Ban Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo Phòng Cảnh sát đường thủy tăng cường kiểm tra phương tiện vận chuyển khoáng sản, các chủ lò gạch tìm mua ở khu vực gần, nhằm tránh bị phát hiện. Tại H.Chợ Mới, nơi có nhiều lò gạch nung, tình trạng khai thác đất mặt trở thành "điểm nóng", chỉ trong tháng 8-2022 đã có 3 vụ khai thác đất mặt trái phép bị phát hiện.

Hồi 14 giờ 5 ngày 05-8, trên phần đất 2000m2 của Nguyễn Hữu Tánh (SN 1994, ngụ xã Mỹ Hội Đông, H.Chợ Mới), Tổ công tác Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh An Giang bắt quả tang Lê Long Hồ (SN 1997) điều khiển Kobe múc đất mặt đưa lên xe tải BS: 67C-124.26 do Lê Vũ Linh (SN 1999) điều khiển. Các đối tượng khai được ông Tánh thuê khai thác đất để làm gạch, mỗi chuyến xe chở 3,5m3 đất, tiền công là 10.000 đồng.

Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang vừa ra văn bản giao Chủ tịch UBND các địa phương trong tỉnh có biện pháp quản lý, ngăn chặn, bảo vệ các điểm, khu vực xảy ra hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. Đối với các khu vực "điểm nóng", phải thành lập chốt trạm trực 24/24 giờ. Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cũng yêu cầu lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh, Chủ tịch UBND các địa phương, đặc biệt là TP.Phú Quốc, các huyện Hòn Đất, Kiên Lương, Châu Thành rà soát, tăng cường quản lý đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản.

Đến trưa 09-9, tại xã Nhơn Mỹ (H.Chợ Mới), lực lượng chức năng bắt quả tang Nguyễn Tấn Cường (SN 1996, ngụ địa phương) điều khiển Kobe múc đất mặt đưa lên 2 xe tải BS: 51D-311.41 và 67C-140.09, do Phan Thành Đức (SN 1993) cầm lái. Làm việc với cơ quan công an, Cường khai từ tháng 6-2022, được thuê khai thác phần đất mặt trên diện tích 2.000m2. Đất khai thác được bán cho một lò gạch trong xã Nhơn Mỹ. Vụ việc được bàn giao cho chính quyền địa phương xử lý theo thẩm quyền.

Ở các huyện khác ở An Giang cũng xảy ra tình trạng tương tự. Tổ công tác của Công an H.Tịnh Biên phát hiện Nguyễn Thành Trung (SN 1982) dùng Kobe múc đất mặt đưa lên xe tải BS: 68H-8692 do Nguyễn Trường An (SN 2001) điều khiển. Trung khai đã mua phần đất mặt này trên diện tích 3.700m2, với giá 70 triệu đồng, để khai thác đất lấp nền làm nhà.

Lực lượng Công an tỉnh An Giang phát hiện phương tiện khai thác cát núi trái phép

Tại Bạc Liêu, thống kê của Công an tỉnh, từ đầu năm đến nay đã phát hiện, điều tra hơn 70 vụ, với 79 đối tượng liên quan đến hành vi khai thác đất mặt trái phép. Mới đây, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh Bạc Liêu bắt quả tang 2 vụ khai thác đất trái phép tại xã Vĩnh Phú Tây và xã Phước Long (H.Phước Long), do Phạm Văn Tân, Lâm Xương, Ngô Văn Cấn, Nguyễn Văn Thường thực hiện. Tại hiện trường, các máy cuốc liên tục đào bới, múc đất rồi vận chuyển bằng cả đường bộ lẫn đường thủy đi nơi khác tiêu thụ. Những bãi đất bị đào khoét, xới tung, tạo thành nhiều hố rất lớn.

Công an tỉnh Bạc Liêu cho biết, tình trạng mua bán trái phép đất mặt không chỉ xảy ra tại các vùng nông thôn mà tại cả khu vực ven TP.Bạc Liêu. Khi bị lực lượng chức năng bắt quả tang, một số người mới biết hành vi của mình là trái pháp luật. Trước đó, Phan Minh Trường và Sơn Nga đang khai thác đất trái phép ven Tỉnh lộ 38 (xã Vĩnh Trạch, TP.Bạc Liêu) thì bị lực lượng công an bắt quả tang. Tại cơ quan công an, Trường thừa nhận khai thác đất để san lấp mặt bằng tại ao nuôi trồng thủy sản ở xã Vĩnh Trạch Đông (TP.Bạc Liêu), tiền công là 300 ngàn đồng/ngày.

Đến khai thác trái phép đá, cát núi

Theo Công an tỉnh An Giang, thời gian gần đây, tình trạng khai thác cát núi tại huyện miền núi Tịnh Biên diễn biến phức tạp, khiến quần chúng bức xúc. Trước tình trạng trên, Tổ liên ngành Chống buôn lậu tỉnh An Giang nắm tình hình, bắt giữ các đối tượng vi phạm.

Khoảng 11 giờ ngày 05-9, từ tin báo của người dân về việc tại ấp Phú Nhứt, xã An Phú (H.Tịnh Biên) có một số đối tượng khai thác cát núi trái phép, Tổ liên ngành Chống buôn lậu tỉnh này triển khai lực lượng đến nơi, bắt quả tang Nguyễn Trường Tồn (SN 1990) lái xe tải BS: 71N-1036 và Nguyễn Hữu Tâm (SN 1980, cùng ngụ địa phương; chủ máy Kobe) đang vi phạm. Trên xe Tồn điều khiển chở khoảng 4m3 cát vừa khai thác xong.

Đất mặt bị bán tại huyện Chợ Mới (An Giang)

Trước đó, ngày 15-8-2022, Công an H.Tịnh Biên phát hiện Huỳnh Ngọc Tú (SN 1969, ngụ TP.Châu Đốc, cùng tỉnh) đang khai thác đá núi trái phép. Tang vật gồm: 2 máy khoan, 1 máy phát điện, xe máy BS: 67E1-134.03. Qua làm việc, Tú khai làm thuê cho người đàn ông tên Hội và có 2 người khác làm thuê chung. Công an H.Tịnh Biên đang củng cố hồ sơ xử lý các đối tượng theo pháp luật.

Tại Kiên Giang, địa bàn xã Bình Giang (H.Hòn Đất) là "điểm nóng" về khai thác khoáng sản trái phép. Nguyên nhân do nhu cầu san lấp mặt bằng và sử dụng nguồn vật liệu xây dựng tăng cao, trong khi nguồn cung lại khan hiếm. Công an tỉnh Kiên Giang đã triệt phá một chuyên án, bắt 20 đối tượng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn xã Bình Giang; xử phạt hành chính 43 vụ, với số tiền gần 344 triệu đồng; bắt giữ 1 máy bơm, 3 xe cuốc, 1 xe tải và hàng trăm mét khối đất, cát bị khai thác trái phép...

Tại TP.Phú Quốc, lực lượng chức năng cũng bắt quả tang 2 vụ khai thác trái phép đất, cát, đá trong diện tích đất của hộ gia đình tại xã Dương Tơ và P.An Thới. Lực lượng thi hành nhiệm vụ đã chuyển giao vụ việc cho Công an TP.Phú Quốc điều tra, xử lý.

Vi phạm về khai thác đất mặt tại xã Mỹ Hội Đông (huyện Chợ Mới, An Giang)

Xử phạt không đủ sức răn đe

Hậu quả của khai thác trái phép khoáng sản là rất lớn, nhưng việc xử lý các đối tượng hiện nay xem ra chưa đủ sức răn đe. UBND TP.Cà Mau vừa ra quyết định xử phạt hành chính 45 triệu đồng đối với T.V.T (SN 1982, ngụ địa phương) về hành vi khai thác đất trái phép.

Bãi đất của T. trên đường Lý Văn Lâm (P1TP.Cà Mau) ngang nhiên hoạt động, kinh doanh. T. đã sử dụng phương tiện cơ giới để khai thác đất dưới lòng sông, đưa lên bờ, chứa tại bãi đất trên. Khối lượng đất mà đối tượng cho khai thác là 577m3. Ngoài phạt tiền, lực lượng chức năng còn tịch thu toàn bộ số đất khai thác trái phép nêu trên, buộc T. khắc phục để khu vực khai thác đất trái phép trở về trạng thái an toàn.

Đặc biệt, bị cáo Trầm Vĩnh Hưng (SN 1974, ngụ xã Đại An, H.Trà Cú, Trà Vinh) đã bị TAND tỉnh Trà Vinh tuyên phạt 1 năm tù về tội vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Theo cáo trạng, năm 2020, Hưng bị xử phạt hành chính về hành vi khai thác trái phép khoáng sản.

Khoảng tháng 02-2021, Hưng thỏa thuận với Thạch Thông (SN 1980, ngụ H.Trà Cú) tìm đất mặt mua để khai thác, bán kiếm lời. Thông thỏa thuận mua lớp đất mặt 4.810m2 trên thửa ruộng của ông Thạch Khone (SN 1958, ngụ xã Hàm Giang, H.Trà Cú) với giá 5 triệu đồng, rồi giới thiệu Hưng đưa phương tiện đến đào múc đất. Hưng trả tiền hoa hồng cho Thông mức 20.000 đồng/chuyến xe chở đất.

Ngày 15-3-2021, lợi dụng trời tối, ít người qua lại, Hưng thuê Thạch Sâm Ơne (SN 1991) và Trầm Đen (SN 1987, cùng ngụ H.Trà Cú) rồi giao xe cuốc, xe tải cho trực tiếp đào múc đất mặt. Chở đi bán được một xe hơn 4m3 đất, Đen điều khiển xe tải quay lại để tiếp tục vận chuyển thì bị Công an H.Trà Cú phát hiện, lập biên bản vi phạm quả tang. Quá trình lấy lời khai, Hưng đã thừa nhận hành vi vi phạm.

Đăng Khoa