Miền Trung đạt mưa lũ lịch sử

Trận mưa lũ lần này được xem là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua tại miền Trung, ảnh hưởng lớn đến đời sống và sinh kế của người dân.

Trong nhiều ngày liên tục, miền Trung đã ghi nhận lượng mưa cực lớn. Cá biệt, tại trạm Bạch Mã (TP Huế), lượng mưa trong 24 giờ đã vượt 1.700 mm – mức cao hiếm gặp trong lịch sử quan trắc.

Mực nước sông Hương, sông Vu Gia và nhiều con sông khác lên mức báo động rất cao, gây ngập lụt trên diện rộng và sạt lở nghiêm trọng tại các vùng núi.

TS Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng – Khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, cho biết: "Riêng trong đợt mưa từ cuối tháng 10 vừa qua, hệ thống quan trắc đã ghi nhận hơn 10 kỷ lục mới về lượng mưa. Đặc biệt, tại trạm quan trắc Bạch Mã (Thừa Thiên – Huế), lượng mưa trong 24 giờ đạt 1.739,6 mm, làm tròn là 1.740 mm/24 giờ. Đây là lượng mưa lớn thứ hai thế giới từng được ghi nhận, chỉ đứng sau kỷ lục 1.825 mm/24 giờ xảy ra vào năm 1966 tại đảo La Réunion, lãnh thổ hải ngoại của Pháp trên Ấn Độ Dương."

Theo các cơ quan khí tượng, đợt mưa này là kết quả của sự kết hợp đồng thời nhiều hình thái thời tiết, gồm không khí lạnh tăng cường từ phía Bắc, dải hội tụ nhiệt đới, nhiễu động gió Đông mạnh, và yếu tố địa hình phức tạp của khu vực miền Trung.
Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu toàn cầu cũng làm tình huống trở nên trầm trọng hơn, khiến tần suất và cường độ mưa cực đoan ngày càng gia tăng.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, địa hình dốc, hẹp ngang và có nhiều sông suối đổ ra biển khiến nhiều khu vực miền Trung thường xuyên chịu cảnh ngập sâu, giao thông bị chia cắt mỗi khi mưa lớn kéo dài.

TS Trần Văn Tình, Phó Trưởng khoa Khí tượng Thủy văn, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, nhận định: “Khu vực miền Trung nước ta có đặc điểm địa hình rất đặc thù, với dãy Trường Sơn chạy dọc theo hướng Bắc – Nam, và ở nhiều đoạn thì dãy núi này tiến sát ra biển. Chính vì vậy, các lưu vực sông ở miền Trung thường ngắn và dốc, diện tích hứng nước nhỏ, nhưng dòng chảy lại tập trung rất nhanh. Khi mưa lớn hoặc lũ xảy ra, lượng nước từ thượng nguồn đổ dồn xuống trong thời gian ngắn, khiến nước sông dâng nhanh, gây ngập lụt nghiêm trọng cho các khu vực hạ lưu."

Cơn bão Kalmaegi dự kiến sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực Trung Bộ trong những ngày tới. Dù đường đi và cường độ của bão còn biến động, nhưng khi bão tiếp cận đất liền, hoàn lưu của nó có thể khiến miền Trung tiếp tục hứng mưa lớn trên nền đất đã bão hòa nước. Điều này làm gia tăng nguy cơ “lũ chồng lũ”, sạt lở đất và ngập sâu, đe dọa trực tiếp tính mạng và tài sản của người dân.

Các chuyên gia khuyến nghị, chính quyền các địa phương cần kích hoạt phương án ứng phó ở mức cao nhất, đặc biệt tại các khu vực hạ lưu sông lớn và vùng đồi núi có nguy cơ sạt lở cao, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại, đảm bảo an toàn cho người dân và công trình hạ tầng thiết yếu.

Đức Hiến