Miễn viện phí từ năm 2030: quyết sách nhân văn

Đây là một quyết sách mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhằm xây dựng một hệ thống y tế công bằng và bền vững, giúp mọi người dân đều có thể tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.

Mong chính sách sớm đi vào cuộc sống

Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Trong đó, Bộ Chính trị đề ra mục tiêu, người dân được tiếp cận dịch vụ y tế có chất lượng, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện. Từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên, được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế. Đến năm 2030, người dân được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình.

Đặc biệt, Nghị quyết 72-NQ/TW đề ra từ năm 2026 sẽ phối hợp khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc miễn phí, kiểm tra sức khỏe học sinh, sinh viên, người lao động và khám BHYT để miễn phí khám bệnh, đồng thời hoàn thành lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn dân. Ngoài ra, từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí cho người thuộc diện chính sách, yếu thế, thu nhập thấp và các đối tượng ưu tiên theo lộ trình BHYT.

Một ca phẫu thuật điều trị ung thư vú tại Bệnh viện K. Ảnh: BVCC

Từ trước đến nay, chi phí KCB luôn là một gánh nặng lớn, đặc biệt đối với người nghèo và người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, với quyết sách đầy ý nghĩa của Bộ Chính trị, việc được chăm sóc sức khỏe không còn là nỗi lo về tài chính. Đón nhận tin vui này, nhiều người dân, trong đó có y bác sĩ, đặc biệt với các bệnh nhân và người nhà bệnh nhân bày tỏ vui mừng trước một chính sách mang ý nghĩa nhân văn.

Đưa vợ đến Bệnh viện K (cơ sở 3, Tân Triều) điều trị ung thư vú, anh Võ Quang Tân (Hà Nội) chia sẻ, vợ anh mới phát hiện bệnh cách đây không lâu. “Tôi thực sự lo lắng, buồn phiền khi biết vợ tôi mắc bệnh. Nhưng tôi và gia đình như được khích lệ tinh thần, phần nào vơi đi nỗi buồn, xua tan mệt mỏi khi biết sự quan tâm kịp thời của Đảng, Nhà nước đến đời sống an sinh xã hội. Có thể thấy, Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị là một quyết sách nhân văn, kịp thời trên tinh thần vì con người”.

Ông Nguyễn Hữu Viện (70 tuổi, tỉnh Hưng Yên) đang điều trị bệnh viêm tắc nghẽn phổi mạn tính (COPD) phấn khởi cho hay, đây là một tin vui cho toàn dân, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện đi khám sức khỏe tổng quát. Ông cũng mong sao chính sách nhân văn này sớm đi vào cuộc sống để người dân đỡ vất vả.

Từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí

Các bác sĩ đánh giá cao mục tiêu miễn viện phí cơ bản từ năm 2030 của Nghị quyết 72-NQ/TW, coi đây là quyết sách nhân văn và chu đáo, thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe cộng đồng. Miễn viện phí cơ bản sẽ giúp người dân bớt lo lắng về chi phí y tế, khuyến khích mọi người đi khám sức khỏe định kỳ và điều trị bệnh kịp thời. Tuy nhiên, các ý kiến cũng nêu rõ về sự cần thiết phải xây dựng lộ trình cụ thể, huy động đủ nguồn lực và nguồn nhân lực chất lượng cao để hiện thực hóa mục tiêu này, đảm bảo chất lượng dịch vụ y tế và khả năng tiếp cận công bằng cho toàn dân, đồng thời tránh gây áp lực lên hệ thống y tế.

Bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai điều trị, chăm sóc cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Gần 30 năm gắn bó với nghề y, PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai từng chứng kiến rất nhiều hoàn cảnh bệnh nhân khó khăn, đặc biệt là những bệnh nhân nặng, nguy kịch từ vùng sâu, vùng xa, khi về đến Bệnh viện Bạch Mai nhiều gia đình đã khánh kiệt. Thậm chí, có nhiều hộ dân vừa thoát nghèo lại tái nghèo sau một đợt chữa bệnh cho người thân.

Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW nhằm đảm bảo mọi người dân đều có quyền tiếp cận dịch vụ y tế, không phải lo lắng về chi phí; thực hiện được điều này sẽ là một bước tiến lớn trong công tác an sinh xã hội của đất nước. Với lộ trình, mục tiêu đề ra đến năm 2030, chúng ta chuyển từ bị động chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, phát hiện bệnh sớm. Điều này có ý nghĩa vô cùng to lớn.

PGS.TS Đào Xuân Cơ cho rằng, để đáp ứng nhu cầu KCB ngày càng tăng, cần đào tạo và bổ sung đội ngũ y bác sĩ chất lượng cao, đặc biệt là ở tuyến y tế cơ sở; cần có cơ chế tuyển dụng, đào tạo người địa phương. Chương trình đào tạo cho y tế cơ sở cũng cần điều chỉnh. Cùng đó, Nhà nước cần có chính sách phù hợp để bác sĩ yên tâm công tác tại cơ sở.

Đề cập đến vấn đề này, Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế Trần Thị Trang cho rằng, chính sách miễn viện phí toàn dân phải dựa trên nền tảng trụ cột là BHYT, đồng thời thực hiện có lộ trình. Nhà nước và quỹ BHYT sẽ chi trả các chi phí y tế cơ bản, thiết yếu, giảm tối đa gánh nặng tài chính cho người dân, đặc biệt là trẻ em, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người yếu thế, đối tượng chính sách xã hội. Phần dịch vụ y tế theo yêu cầu, vượt mức cơ bản thì người bệnh vẫn phải chi trả một phần. Chính sách miễn viện phí vẫn phải gắn chặt với bao phủ BHYT toàn dân, người dân tham gia BHYT để chia sẻ rủi ro, người có điều kiện lo cho người nghèo, người khỏe đỡ người yếu, cùng với hỗ trợ của ngân sách Nhà nước.

GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết Bộ đang xây dựng Đề án miễn viện phí toàn dân với mục tiêu giảm gánh nặng chi phí y tế, tiến tới miễn viện phí giai đoạn 2030–2035. Đề án sẽ xác định rõ mục tiêu, đối tượng, phạm vi, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và được thiết kế theo lộ trình cụ thể, đảm bảo tính khả thi, bền vững và phù hợp với điều kiện trong nước. Đồng thời, đảm bảo mọi người dân có thẻ BHYT để tiếp cận đầy đủ dịch vụ KCB cơ bản.

Thanh Bình