Minh bạch - chìa khóa để nâng chất thị trường trái phiếu

Doanh nghiệp phải nâng cao năng lực tài chính

Một điểm đáng chú ý trong Luật Doanh nghiệp mới là việc áp dụng giới hạn tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu đối với các doanh nghiệp chưa đại chúng phát hành trái phiếu riêng lẻ không vượt quá mức 5 lần. Quy định này nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong bối cảnh đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức, đặc biệt là về minh bạch và chất lượng.

Trong thời gian qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã chứng kiến sự bùng nổ phát hành, nhưng cũng kéo theo không ít rủi ro. Chính vì thế, việc điều chỉnh khung pháp lý là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư và đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững cho thị trường.

Luật Doanh nghiệp sửa đổi không chỉ đặt ra giới hạn nợ, mà còn tạo ra cơ chế kiểm soát chặt chẽ hơn, giúp giảm rủi ro cho nhà đầu tư và khuyến khích doanh nghiệp nâng cao năng lực tài chính, cải thiện chất lượng quản trị. Quy định này sẽ giúp ngăn chặn các doanh nghiệp có khả năng thanh toán yếu tham gia thị trường, từ đó giảm thiểu nguy cơ vỡ nợ, gián tiếp bảo vệ nhà đầu tư.

Ảnh minh họa.

Theo bà Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính), những quy định mới này không chỉ giúp hạn chế rủi ro thanh toán trái phiếu, mà còn tạo ra một môi trường đầu tư công khai, minh bạch, từ đó thu hút các nguồn vốn đầu tư vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Các quy định này được xây dựng trên cơ sở tham vấn ý kiến của các bộ, ngành và các thành viên thị trường, với mục tiêu phát triển một thị trường trái phiếu doanh nghiệp an toàn, ổn định và bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư.

Theo quan sát của giới phân tích, việc siết chặt các tiêu chí phát hành cũng sẽ buộc doanh nghiệp chú trọng hơn đến năng lực tài chính, qua đó cải thiện chất lượng trái phiếu doanh nghiệp.

“Việc duy trì tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu dưới 5 lần sẽ thúc đẩy doanh nghiệp tái cấu trúc tài chính, chuyển sang các hình thức huy động vốn khác như phát hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán hay vay vốn ngân hàng, những hình thức ít rủi ro hơn so với phát hành trái phiếu. Nhờ đó, các doanh nghiệp có thể bảo vệ được nguồn vốn huy động và duy trì được hoạt động sản xuất, kinh doanh ổn định” - bà Tâm nhấn mạnh.

Kỷ luật, minh bạch sẽ tăng tính chuyên nghiệp và bền vững

Một số ý kiến cho rằng, việc quy định tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu dưới 5 lần có thể làm hạn chế khả năng huy động vốn của một số doanh nghiệp qua kênh trái phiếu riêng lẻ. Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Nguyễn Đình Duy - Giám đốc Phân tích cao cấp tại VIS Rating, quy định mới này sẽ không gây gián đoạn lớn đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Dữ liệu của VIS Rating cho thấy, khoảng 75% các công ty chưa đại chúng hiện tại không gặp phải vấn đề vượt quá tỷ lệ nợ quy định. Hơn nữa, quy định này không áp dụng đối với các tổ chức phát hành lớn như ngân hàng, công ty chứng khoán hay các chủ đầu tư bất động sản - những đơn vị này hiện chiếm tới 90% tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong 3 năm qua.

Do đó, dù có sự điều chỉnh này, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn có thể tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Bên cạnh đó, việc tăng cường kỷ luật và minh bạch thông tin sẽ giúp thị trường phát triển theo hướng chuyên nghiệp và bền vững hơn. Các doanh nghiệp sẽ cần cải thiện chất lượng tài chính, quản lý dòng tiền và nâng cao khả năng đánh giá rủi ro tín dụng.

Để thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển bền vững, ngoài sự điều chỉnh từ phía pháp lý, các doanh nghiệp cũng cần chủ động trong việc tái cấu trúc tài chính và nâng cao giá trị tài sản. Việc tối ưu hóa cơ cấu tài chính, giảm tỷ lệ nợ vay và gia tăng vốn chủ sở hữu thông qua các hình thức phát hành cổ phiếu hay giữ lại lợi nhuận là những yếu tố quan trọng, giúp cải thiện chất lượng trái phiếu.

Doanh nghiệp cũng cần xây dựng một hệ thống quản trị rủi ro minh bạch, với các báo cáo tài chính được kiểm toán độc lập và công khai thông tin đầy đủ để nhà đầu tư có thể dễ dàng tiếp cận và đưa ra quyết định đầu tư chính xác. Ngoài ra, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các doanh nghiệp cần mở rộng hoạt động phát hành trái phiếu ra thị trường quốc tế.

Về phía các cơ quan quản lý nhà nước, sự ổn định của môi trường kinh tế vĩ mô đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Chính phủ cần duy trì các chính sách ổn định, đặc biệt là các chính sách về lãi suất, tỷ giá và tăng trưởng kinh tế, để tạo niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao vai trò giám sát và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động phát hành trái phiếu.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là trái phiếu riêng lẻ sẽ có cơ hội phát triển bền vững hơn trong những năm tới, nếu các giải pháp pháp lý và quản lý được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Các quy định mới trong Luật sửa đổi, bổ sung Luật Doanh nghiệp không chỉ là một bước đi quan trọng trong việc đảm bảo sự ổn định của thị trường, mà còn mở ra cơ hội lớn để các doanh nghiệp huy động vốn hiệu quả, đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế

Thu Hương