Mở đường đón Xuân trên vùng đất khó
Vốn là xã đặc biệt khó khăn của huyện Đồng Hỷ, Văn Lăng từng có những xóm gần như bị tách biệt bởi giao thông cách trở. Đường đi trở thành nỗi 'ám ảnh' của nhiều người khi đến xã nghèo này. Vậy mà nay, hàng loạt tuyến đường bê tông đã được mở rộng, kết nối và kéo dài, vắt qua những sườn núi cao, dẫn Xuân về cùng bản làng.
Chuyện xưa của những ngày gian khổ không ai muốn nhắc lại, nhưng Văn Lăng với tôi cứ như có duyên nợ và luôn để lại nhiều ấn tượng để rồi trở thành ký ức khó quên trong hành trình làm báo. Bản Tèn - cái tên mà giờ đây rất nhiều người biết đến là một xóm du lịch trải nghiệm có cảnh đẹp hữu tình, vắt vẻo trên non cao. Việc di chuyển lên đó cũng dễ dàng bằng ô tô, xe máy chỉ vài chục phút đồng hồ tính từ trung tâm xã. Nhưng ít ai biết rằng, cách đây khoảng 10 năm, đường lên bản Tèn chỉ là một lối mòn nhỏ, phải đi bộ mất chừng 2 giờ đồng hồ, đạp trên những vách đá sắc nhọn.
Mãi đến năm 2014, từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và các nguồn huy động khác, con đường lên bản mới được mở. Sau gần 2 năm đập đá, phá núi, “dải lụa” bê tông vắt qua những sườn núi đã hoàn thành, mở ra một bước ngặt mới cho người dân nơi đây. Tết năm nay, bà con người Mông bản Tèn lại càng vui hơn khi tuyến đường bê tông xóm đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Công trình có chiều dài 2,3km, bề rộng nền đường 5m, mặt đường rộng 3,5m có tổng mức đầu tư 11,8 tỷ đồng.
Cũng giống như bản Tèn, đường vào xóm Liên Phương trước đây cũng khó khăn không kém, nhất là vào những khu dân cư nhỏ lẻ, nằm chênh vênh trên những vạt đồi. Ngày ấy, chúng tôi từng theo chân các thầy cô cắm bản đến từng nhà để vận động phụ huynh người Mông kiên trì cho con đến lớp. Cũng vì đường khó đi, vất vả nên có khi đi cả buổi mới tới được vài nhà vậy mà đến nơi lại không gặp được bà con bởi họ còn bận trên nương rẫy.
Nhớ về những ngày khó khăn, chúng tôi lại càng cảm phục lòng yêu nghề và tâm huyết của người giáo viên vùng cao. Thời điểm đó, giao thông của Văn Lăng dường như chỉ có tuyến đường chính nối từ xã Hòa Bình, nhưng đã xuống cấp, nhiều ổ trâu, ổ gà, gập ghềnh khó đi. Đường từ xã đến các xóm, nhất là xóm xa trung tâm có thể coi là… chưa có. Còn bản Tèn, Liên Phương, Khe Hai gần như bị tách biệt.
Hình ảnh Văn Lăng trước là thế nhưng giờ đây, ít ai biết rằng xã đặc biệt khó khăn này lại có sự đổi thay nhanh và ngoạn mục đến vậy. Đến nay, đường vào các xóm đều được mở rộng, bê tông hóa, đi lại dễ dàng, thuận lợi. Đặc biệt trong khoảng 5 năm trở lại đây, được sự hỗ trợ của Nhà nước, nỗ lực của địa phương và nhân dân, nhiều tuyến đường ở xã đã được đầu tư làm mới cũng như cải tạo, nâng cấp. Trong đó phải kể đến tuyến Vân Khánh - Khe Hai nối với xã Quảng Chu (huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn); tuyến Văn Lăng - Khe Hai; tuyến Dạt - Tam Va - bản Tèn, tuyến Tân Thịnh - Thần Sa, đường xóm bản Tèn…
Rong ruổi trên những con đường, tận hưởng không khí trong lành và khung cảnh thiên nhiên đẹp như tranh, chúng tôi cảm nhận rõ sự thay đổi ở Văn Lăng. Chúng tôi tìm đến Khau Bí (thuộc xóm Liên Phương), đây cũng một trong những nơi khó khăn nhất về đường đi của xã Văn Lăng. Chỉ vài tháng trước, đây vẫn còn là cụm dân cư nằm biệt lập. Đường lên khu vực này chỉ là lối mòn bám vào sườn núi, chỗ thấp thì có khe suối với đá lởm chởm.
Vậy nhưng, từ trước Tết Nguyên đán vài tháng, tuyến đường vào khu người Mông này đã được san gạt, lấp thành mặt đường rộng rãi, xe cộ đã có thể đi lại dễ dàng. Và ngay sau khi có đường mới, thương lái ở mạn xuôi đã nhanh chóng mang hàng hóa Tết, quần áo mới… đến Khau Bí để phục vụ nhu cầu mua sắm của bà con.
Chị Đào Thị Di: Trước đây, chúng tôi phải đi bộ vất vả, nhà nào có xe máy cũng phải gửi ở phía ngoài rất bất tiện. Từ ngày đường được mở, việc đi lại dễ dàng hơn rất nhiều, nhất là mỗi lần đưa đón các con đi học, mơ ước của chúng tôi bấy lâu nay đã thành hiện thực, phấn khởi lắm! Từ nay, bà con ở Khau Bí chúng tôi có cơ hội vươn lên rồi!.
Theo ông Hoàng Xuân Trường, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Văn Lăng, tuyến đường lên Khau Bí nối từ trục đường chính của xóm có chiều dài gần 600m do xã làm chủ đầu tư.
Theo thống kê, trong 5 năm qua, xã Văn Lăng đã vận động nhân dân hiến trên 30.000m2 đất để phục vụ triển khai 50 dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, đường giao thông và các công trình phúc lợi khác do tỉnh, huyện làm chủ đầu tư.
Bên cạnh đó, UBND xã đã trực tiếp làm chủ đầu tư, triển khai xây dựng 28 công trình đường bê tông; xây mới 6 nhà văn hóa, nâng cấp sửa chữa 7 nhà văn hóa xóm và công trình phụ trợ; xây mới và sửa chữa 166 căn nhà… với tổng kinh phí trên 35 tỷ đồng. Trong đó, nhân dân đóng góp hơn 4 tỷ đồng, hiến trên 15.000m2 đất và hàng nghìn ngày công.
Ông Hoàng Xuân Trường phấn khởi: Cùng với những tiêu chí khác, giao thông ở Văn Lăng được đẩy mạnh đầu tư xây dựng đã đem lại một diện mạo mới cho xã. Đây là điều kiện, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho bà con, thu hẹp dần khoảng cách với miền xuôi. Đặc biệt trong năm 2024, Văn Lăng đã hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới - điều mà đảng bộ, chính quyền và nhân dân vùng đất khó trước đây chỉ dám mơ ước nay đã thành hiện thực. Tết năm nay sẽ là mùa Xuân đẹp và vui nhất của bà con Văn Lăng.