Mỏ khí đốt South Pars lớn nhất thế giới của Iran được phục hồi nhờ Nga?

Chính quyền Iran mới đây tuyên bố thực hiện dự án đầu tư trị giá 70 tỷ USD nhằm cố gắng ngăn chặn mức sụt giảm mạnh về sản lượng từ mỏ khí đốt South Pars có ý nghĩa rất quan trọng đối với họ.

Tehran phải rất nỗ lực bởi trường hợp không đạt được mục tiêu khôi phục khai thác sẽ dẫn đến tổn thất 40% lượng xăng thu được tại nhà máy ngưng tụ khí đốt tự nhiên Persian Gulf Star và chi phí hóa dầu tăng tới 12 tỷ USD mỗi năm, dữ liệu trên do Viện Khí đốt Iran cung cấp.

"Khí đốt từ mỏ South Pars lớn nhất thế giới chiếm gần 80% tổng sản lượng của Iran, vì vậy việc khôi phục khai thác, tránh để sụt giảm thêm có vai trò rất quan trọng đối với Tehran", một nguồn tin cấp cao từ Bộ Dầu mỏ Cộng hòa Hồi giáo nói với tờ OilPrice.

Theo thông báo, khu vực tổ hợp mỏ dầu - khí South Pars của Iran trải dài trên diện tích lên đến 3.700 km2 và có trữ lượng khí đốt ước tính khoảng 14,2 nghìn tỷ m3, cộng với 18 tỷ thùng khí ngưng tụ.

Những thách thức lớn nhất để khôi phục sản lượng được khai thác tại mỏ South Pars đã được chỉ ra bao gồm công nghệ lạc hậu, căng thẳng địa chính trị với phương Tây, cùng với thực tế là các nhà thầu địa phương và Trung Quốc làm việc kém hiệu quả.

Theo chuyên gia năng lượng Simon Watkins đến từ ấn phẩm OilPrice, trong tình huống này, khả năng rất cao Iran sẽ nhờ tới Nga để khôi phục và phát triển khu mỏ khai thác nói trên.

Theo dữ liệu từ Quỹ Phát triển Quốc gia Iran, ước tính sản lượng khí đốt tự nhiên khai thác tại quốc gia này sẽ giảm ít nhất 25% trong khoảng thời gian 10 năm tới do trữ lượng tại các mỏ giảm mạnh, trong đó khu tổ hợp South Pars đối mặt mức sụt giảm lên đến 30%.

Tình trạng tồi tệ này theo hy vọng sẽ được các chuyên gia năng lượng đến từ Nga khắc phục, bởi họ có công nghệ và kinh nghiệm, cũng như tiềm năng khai thác của khu mỏ trên theo nhận xét là vẫn còn.

Chính quyền Iran đang trong giai đoạn thay thế dần các công ty dịch vụ dầu mỏ của phương Tây tại các khu vực khai thác của mình bằng những nhà thầu đến từ Nga và Trung Quốc, khi Tehran cần tránh rủi ro địa chính trị từ các lệnh trừng phạt.

Theo nhận xét của chuyên gia Watkins, việc lựa chọn các đối tác mới tuân theo một mô hình tương đối đơn giản - khi cần thiết, ngoài mức độ tiên tiến liên quan tới công nghệ, bản thân công việc phải được thanh toán từ quỹ ngoài ngân sách.

Trong trường hợp nói trên, các công ty Trung Quốc khả năng cao sẽ được lựa chọn. Trong khi đó nếu kinh phí đến từ ngân sách nhà nước thì hợp đồng sẽ thuộc về những doanh nghiệp đến từ Nga.

Theo nhận xét, ở một khía cạnh nào đó, kịch bản thứ hai có lợi hơn đối với Tehran, bởi vì các khu mỏ đang được khai thác vẫn thuộc quyền sở hữu của nhà nước Iran.

Thông qua hợp tác với Nga, Iran còn siết chặt thêm liên minh với Moskva nhằm dựa vào nhau để vượt qua các biện pháp bao vây cấm vận khắc nghiệt được Mỹ và đồng minh áp đặt.

Tuy vậy dự án trên vẫn bị nhận xét có một rủi ro lớn, đó là trữ lượng tại mỏ South Pars đã thực sự cạn kiệt chứ không phải chỉ sụt giảm tạm thời và cần đầu tư công nghệ mới hơn nhằm tiếp tục khai thác.

Việt Dũng