Mở lại phiên tòa sau 1 tháng thu thập thêm chứng cứ

Ngày 26-7, sau thời gian tạm ngưng phiên tòa để thu thập thêm chứng cứ về nguồn gốc đất tranh chấp, TAND tỉnh Bến Tre sẽ mở lại phiên tòa phúc thẩm vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ) giữa nguyên đơn là bà PTOE, ông PVH và bị đơn là bà Nguyễn Thị Bạch Yến, ông Võ Văn Rỡ.

VKS đề nghị hủy án

Tại phiên tòa ngày 24-6, đại diện VKS đề nghị hủy án sơ thẩm vì việc tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là chưa xem xét toàn diện chứng cứ có trong hồ sơ vụ án; đối với phần đất đang tranh chấp, bà Yến là người sử dụng canh tác từ trước đến nay nên bà là đối tượng được xem xét cấp QSDĐ theo quy định.

Bà Nguyễn Thị Bạch Yến và ông Võ Văn Rỡ tại phiên tòa phúc thẩm ngày 24-6. Ảnh: ĐÔNG HÀ

Quá trình tố tụng ở giai đoạn phúc thẩm, bị đơn từng nộp đơn đề nghị thay đổi HĐXX, sau đó chánh án TAND tỉnh Bến Tre đã quyết định thay một thành viên trong HĐXX.

Theo nội dung vụ án, tháng 3-2008, bà E và ông H cùng nhận chuyển nhượng mỗi người khoảng 2 ha đất tại xã Đại Hòa Lộc, huyện Bình Đại, Bến Tre từ bà Nguyễn Thị Bạch Tuyết và bà Nguyễn Thị Lâm (đều là chị ruột của bị đơn Nguyễn Thị Bạch Yến). Nguyên đơn đã được UBND huyện Bình Đại cấp giấy chứng nhận (GCN) QSDĐ đối với hai thửa đất đã nhận chuyển nhượng.

Theo nguyên đơn, từ năm 2012, bị đơn đã đưa máy móc vào khu vực trước mặt tiền đất của nguyên đơn, đào đất độ sâu 1,5 m và lấn ngang toàn bộ mặt tiền khoảng 210 m, vào sâu khoảng 30 m để trồng cây đước làm hàng rào che chắn, không cho các nguyên đơn vào sử dụng đất.

Từ đó, nguyên đơn đi kiện để đòi bị đơn trả lại diện tích 5.984 m2 đất, di dời các cây đước ra khỏi đất.

Xử sơ thẩm vào tháng 2-2024, TAND huyện Bình Đại tuyên chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, không chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn và yêu cầu độc lập của người liên quan (UBND xã và UBND huyện Bình Đại).

Kháng cáo vì giấy xác nhận chia đất cho con chưa được xem xét

Cho rằng bản án sơ thẩm chưa xem xét đến chứng cứ là giấy xác nhận chia đất cho các con của bà Nguyễn Thị Lời (mẹ bà Yến, bà Lâm, bà Tuyết), chưa xem xét đến những nội dung mà người liên quan đã nêu ra; bị đơn kháng cáo đề nghị hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 24-6, bị đơn trình bày rằng trước thời điểm cấp GCN QSDĐ cho hai nguyên đơn thì phần diện tích đất từ mí Huyện lộ (HL) 40 vào 20 m do ông bà sử dụng trồng đước, suốt 35 năm nay không ai tranh chấp cản trở; còn việc chuyển nhượng của hai nguyên đơn với gia đình hai người chị chỉ diễn ra trên giấy, chưa bàn giao trên thực tế.

Theo Điều 7 hợp đồng chuyển nhượng đất giữa hai nguyên đơn và hai người chị của bị đơn thì thời điểm chuyển nhượng đất, các bên đã biết và thừa nhận phần diện tích đất cập HL40 (từ mép HL40 vào sâu 20 m) không thuộc quyền sở hữu của bà Tuyết và bà Lâm (người chuyển nhượng). Do đó, người chuyển nhượng không có quyền chuyển nhượng.

Tại thời điểm mẹ bà Yến chia đất cho các con, HL40 chưa hình thành, chỉ là con đường mòn dẫn vào phần đất của người dân. Phần đất của bà Yến được mẹ cho toàn quyền sử dụng, định đoạt có mặt trước giáp với HL40. Bị đơn quản lý và trồng cây đước trên phần đất này từ năm 1989.

Khoảng năm 1992, Nhà nước đắp đê bao nước ngọt trên cơ sở có sẵn con đường mòn. Do phải lấy đất để làm đê bao nên Nhà nước móc đất để làm nên mới hình thành con mương và sau đó hình thành HL40.

Bên cạnh đó, vào năm 2008, khi hòa giải thành tại UBND xã Đại Hòa Lộc, phần đất từ mí HL40 vào 20 m do vợ chồng bị đơn quản lý, sử dụng. Còn đất do Nhà nước quản lý, UBND xã đã tiến hành đo đạc cắm ranh (trụ bê tông vẫn còn).

Từ đó, bị đơn giữ nguyên yêu cầu phản tố, yêu cầu tuyên hủy các hợp đồng chuyển nhượng và hủy các GCN đã cấp cho nguyên đơn.

Về phía người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, UBND huyện Bình Đại xác nhận đã cấp GCN cho nguyên đơn sai quy định của Luật Đất đai. Bởi việc cấp đất cho bà Lâm và bà Tuyết trước đây có chừa ra phần đất và kênh cập HL40 vào sâu 20 m, tuy nhiên sau này khi ông H và bà E nhận chuyển nhượng thì huyện lại cấp GCN QSDĐ đấu vô HL40 bao gồm đất công cộng (kênh thủy lợi). Từ đó, UBND huyện Bình Đại đề nghị tòa hủy một phần GCN đã cấp để điều chỉnh lại.

Trước đó, ngày 5-10-2017, UBND huyện Bình Đại có chỉ đạo xử lý GCN QSDĐ cấp không đúng quy định. Trong đó, UBND huyện giao Phòng TN&MT tham mưu cho UBND huyện thu hồi GCN đã cấp cho ông H và bà E.•

VKS: Bị đơn là đối tượng được xem xét hợp thức hóa quyền sử dụng đất

Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đại diện VKSND tỉnh Bến Tre nêu rằng phần đất đang tranh chấp do bà Yến canh tác kể từ khi được mẹ cho đất. Bà Yến sử dụng phần đất này được những người làm chứng có mặt tại phiên tòa xác nhận, tuy nhiên phần đất này chưa được cấp GCN QSDĐ cho bà Yến. Hai người chị của bà Yến không sử dụng phần đất này.

ĐÔNG HÀ