Mở lối huy động vốn cho lưu trữ năng lượng tại Việt Nam

Lưu trữ năng lượng - từ lựa chọn đến bắt buộc

Phát biểu tại hội thảo, bà Xiaojing Fei - Giám đốc Quan hệ Đối tác châu Á của GEAPP - nhấn mạnh: “Khi năng lượng tái tạo ngày càng gia tăng, lưu trữ năng lượng không còn là lựa chọn, mà đã trở thành giải pháp trọng yếu trong cân bằng hệ thống và bảo đảm độ tin cậy”.

Bà Xiaojing Fei - Giám đốc Quan hệ Đối tác châu Á của GEAPP.

Theo bà, Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, có tiềm năng rất lớn để phát triển BESS. Song để hiện thực hóa, cần những mô hình tài chính sáng tạo, chiến lược kinh doanh khả thi và chính sách hỗ trợ phù hợp. Hội thảo lần này cũng là dịp để chia sẻ kinh nghiệm từ các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc - nơi nhiều mô hình điện mặt trời kết hợp lưu trữ đã chứng minh tính khả thi.

GEAPP khẳng định sẽ đồng hành cùng chính phủ, nhà đầu tư và các tổ chức phát triển trong mục tiêu triển khai 5 GW lưu trữ tại khu vực châu Á đến năm 2060.

Các đại biểu tập trung thảo luận bốn nhóm chủ đề: mô hình tài chính đã triển khai; điều kiện mở rộng đầu tư; cơ hội hợp tác quỹ tài trợ - tổ chức nhận tài trợ; và củng cố kết nối Liên minh BESS. Trong đó, hợp tác công - tư được coi là hướng đi tất yếu để huy động vốn lớn cho các dự án lưu trữ năng lượng.

Ở nhiều quốc gia, BESS không chỉ bảo đảm an ninh năng lượng, mà còn mở ra cơ hội kinh doanh mới. Trung Quốc và Ấn Độ đã chứng minh thành công bước đầu với các dự án quy mô lớn, tạo tiền đề tham khảo cho Việt Nam và các nước Đông Nam Á.

Việt Nam trước áp lực vốn và chính sách

Tại phiên thảo luận, ông Hà Đăng Sơn - Điều phối viên Quan hệ đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) - cho biết Việt Nam đã xác định BESS là một trong những giải pháp quan trọng trong Quy hoạch điện VIII. Để đạt mục tiêu khử carbon trong ngành điện và công nghiệp, Việt Nam cần huy động hàng trăm tỷ USD đến năm 2030, và con số này có thể gấp ba lần vào năm 2050.

Ông Hà Đăng Sơn - Điều phối viên Quan hệ đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP).

Một số bước đi ban đầu đã được triển khai, như khung giá thử nghiệm cho điện mặt trời kết hợp BESS, hay việc Bộ Công Thương xây dựng cơ chế giá riêng cho lưu trữ năng lượng. Tuy nhiên, ông Hà Đăng Sơn cho rằng điều cấp thiết hiện nay là sớm ban hành khung pháp lý và bộ tiêu chuẩn cho BESS, nhằm tạo niềm tin cho nhà đầu tư.

“Chúng ta cần thêm nghiên cứu để xác định tỷ lệ tối ưu công suất - dung lượng lưu trữ, đánh giá tác động đến hệ thống điện cũng như khả năng tham gia thị trường điện cạnh tranh”, ông nhấn mạnh.

Với sự đồng hành của cơ chế JETP và các đối tác quốc tế, Việt Nam có cơ hội xây dựng hành lang pháp lý, thu hút nguồn vốn và mở rộng hợp tác công - tư trong lĩnh vực lưu trữ. Về dài hạn, phát triển BESS không chỉ hỗ trợ Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, mà còn tăng cường an ninh năng lượng và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Hội thảo khu vực do GEAPP tổ chức tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ tạo ra cú hích về chính sách và tài chính, đưa lưu trữ năng lượng trở thành động lực quan trọng trong hành trình chuyển dịch năng lượng sạch tại Việt Nam và toàn châu Á.

Huy Tùng