Mở ra chương hợp tác mới

Cả Liên hiệp châu Âu (EU) và Ấn Ðộ cùng đánh giá, kết quả Hội nghị cấp cao trực tuyến vừa kết thúc tạo bước ngoặt quan trọng trong quan hệ Ðối tác chiến lược EU - Ấn Ðộ. Chương hợp tác mới mở ra, khi hai bên nhất trí khôi phục đàm phán về Hiệp định thương mại tự do (FTA), tăng cường phối hợp chống biến đổi khí hậu, thúc đẩy an ninh và phát triển bền vững ở khu vực và trên thế giới.

Hội nghị cấp cao EU - Ấn Ðộ diễn ra ngày 8-5, theo hình thức trực tuyến, là cuộc thảo luận đầu tiên quy tụ đầy đủ các đại diện cấp cao hai bên, gồm các nhà lãnh đạo EU và 27 nước thành viên cùng Thủ tướng Ấn Ðộ N.Mô-đi. Ðây được đánh giá là dấu hiệu tích cực, cho thấy mối quan tâm lớn của EU đối với Ấn Ðộ và rộng hơn là khu vực Ấn Ðộ Dương - Thái Bình Dương. Các kỳ hội nghị cấp cao EU - Ấn Ðộ trước đây thường chỉ có sự tham gia của Chủ tịch Hội đồng châu Âu và Chủ tịch Ủy ban châu Âu, cùng Thủ tướng Ấn Ðộ. Bởi thế, mục tiêu trọng tâm tại hội nghị lần này được các nhà lãnh đạo hai bên hướng tới là mở rộng hợp tác tổng thể giữa EU và Ấn Ðộ, nhất là các lĩnh vực thương mại, đầu tư và kết nối.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh đại dịch tiếp tục diễn biến phức tạp trên thế giới, làn sóng lây nhiễm Covid-19 mới hoành hành, gây hậu quả nghiêm trọng tại Ấn Ðộ. Vì vậy, phối hợp phòng, chống Covid-19 và hỗ trợ Ấn Ðộ chống chọi đợt bùng phát dịch hiện nay là một chủ đề được các nhà lãnh đạo Ấn Ðộ và EU ưu tiên thảo luận. EU là một trong những đối tác đầu tiên công bố hỗ trợ Ấn Ðộ trong cuộc chiến hạ nhiệt làn sóng Covid-19 thứ hai vừa qua. Các nước thành viên EU đã gửi thiết bị y tế và thuốc điều trị tới Ấn Ðộ, ước tính giá trị khoảng 100 triệu ơ-rô (120 triệu USD), giúp Ấn Ðộ giải quyết khó khăn do đại dịch. Là những nhà sản xuất vắc-xin ngừa Covid-19 lớn trên thế giới, EU và Ấn Ðộ khẳng định hợp tác nhằm duy trì và mở rộng nguồn cung vắc-xin, bảo đảm phân phối công bằng công cụ hữu hiệu này trong cuộc chiến toàn cầu chống Covid-19.

Một kết quả nổi bật của hội nghị là quyết định khởi động lại đàm phán FTA EU - Ấn Ðộ. Trong tuyên bố chung đưa ra sau hội nghị, các nhà lãnh đạo hai bên khẳng định nối lại đàm phán hướng tới sớm có một FTA cân bằng, toàn diện và cùng có lợi, nhằm ứng phó các thách thức chung đang nổi lên. Ngoài ra, hai bên cũng nhất trí khởi động đàm phán về thỏa thuận bảo hộ đầu tư. EU là đối tác thương mại lớn thứ ba của Ấn Ðộ (sau Mỹ và Trung Quốc); năm 2020 kim ngạch thương mại hàng hóa giữa hai bên đạt 62,8 tỷ ơ-rô, chiếm 11,1% tổng giá trị xuất khẩu của Ấn Ðộ. Cuộc đàm phán về FTA EU - Ấn Ðộ bị đình chỉ từ năm 2013, do bất đồng về cắt giảm thuế, bảo vệ bằng sáng chế, bảo mật dữ liệu và quyền của chuyên gia Ấn Ðộ làm việc tại các nước EU. Quyết định khởi động lại đàm phán FTA sau tám năm ngưng trệ được xem là bước ngoặt quan trọng, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên.

Với mục tiêu tạo tầm vóc mới cho quan hệ Ðối tác chiến lược giữa hai bên, Hội nghị cấp cao EU - Ấn Ðộ lần này không chỉ tập trung vào các dự án song phương, mà còn mở rộng hợp tác về các vấn đề khu vực và toàn cầu. Hai bên nêu bật những lợi ích, nguyên tắc và giá trị chung về dân chủ, pháp quyền, tôn trọng quyền con người và luật pháp quốc tế; tiếp tục củng cố những yếu tố đó làm nền tảng cho quan hệ Ðối tác chiến lược EU - Ấn Ðộ. Tuyên bố chung của hội nghị nêu rõ, với tư cách các nền dân chủ lớn trên thế giới, EU và Ấn Ðộ có lợi ích chung trong việc bảo đảm an ninh, thịnh vượng và phát triển bền vững trong một thế giới đa cực và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Hai bên cũng nhất trí xây dựng các dự án phát triển cơ sở hạ tầng trên thế giới, nhất là ở châu Phi, trong khuôn khổ đối tác kết nối. Ðồng thời, cam kết tăng cường phối hợp ứng phó tác động của biến đổi khí hậu và kiềm chế tốc độ tăng nhiệt trái đất.

Trong một tuyên bố chung, lãnh đạo nước Chủ tịch luân phiên EU, Thủ tướng Bồ Ðào Nha A.Cô-xta cùng người đồng cấp Ấn Ðộ N.Mô-đi khẳng định, quan hệ EU - Ấn Ðộ có ý nghĩa địa chính trị sâu sắc. Với mục tiêu nâng tầm mối quan hệ, tăng cường thương mại và đầu tư, thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, Hội nghị cấp cao EU - Ấn Ðộ đã mở ra chương hợp tác mới, khai phá tiềm năng trong mối quan hệ đối tác giữa hai bên.

Ngân An