Mở rộng bán kính đời mình
2023 là năm đánh dấu 22 năm ngồi sau tay lái xuyên Việt của chị Thủy Phạm, và cũng lần đầu tiên, nữ nhà báo kỳ cựu này ra mắt cuốn sách đầu tay Mở rộng bán kính đời mình (NXB Thanh Niên xuất bản, Nhà sách Huy Hoàng phát hành).
“Có “người đàn bà yêu”, “người đàn bà hát” thì cũng có “người đàn bà... lái”, nhất là khi chuyện cầm vô lăng trở thành một hobby (sở thích), một trải nghiệm, một phong cách sống và thậm chí là một... tôn giáo với người đàn bà ấy” - nhà báo Lê Hồng Lâm, người viết lời giới thiệu cho cuốn sách Mở rộng bán kính đời mình, ví von tác giả Thủy Phạm là “người đàn bà lái” bởi niềm đam mê lái xe chu du qua những cung đường vạn dặm từ Việt Nam ra nước ngoài.
Sống với giấc mơ xê dịch
Chị Thủy Phạm kể: “Tôi bắt đầu lái xe năm 2009, vài tháng sau thì lái đi xuyên Việt dịp Tết. Rồi từ đó, hầu như năm nào cũng có một chuyến lái xe khứ hồi từ Nam ra Bắc vào dịp nghỉ phép dài cuối năm. Đầu tiên là quốc lộ 1, rồi đường ven biển, sau là cung đường Hồ Chí Minh. Rồi mỗi chuyến mới lại thử một đoạn đường mới vì ở Việt Nam năm nào cũng có đường mới hết”.
“Một cuốn sách nhỏ nhưng truyền cảm hứng thực sự cho những kẻ đam mê xê dịch, đam mê lái xe, đam mê được sống những “cuộc đời khác” qua những ký sự trên đường được viết bởi một tay bút cũng vững vàng không kém gì tay lái. Nhưng không chỉ thế, nó còn là một cuốn “guide book” (cẩm nang hướng dẫn) cho những ai mới lái xe và mong muốn được trải nghiệm những cung đường khắp thế giới chứ không chỉ ở Việt Nam” - nhà báo LÊ HỒNG LÂM nhận xét về cuốn sách Mở rộng bán kính đời mình.
Cùng với nhạc sĩ Dương Thụ, người bạn đời của chị Thủy Phạm, cả hai cùng du hành trên chiếc xe rong ruổi qua nhiều miền đất Việt Nam trong hơn hai thập niên. Nhạc sĩ Dương Thụ chính là người tạo điều kiện, khuyến khích Thủy Phạm cầm lái để “được tự do sống giấc mơ xê dịch” mà chính ông cũng đồng hành với chị.
Trong sách, chị Thủy lý giải tình yêu di chuyển với tay lái: “Hàng không hay đường sắt cũng chỉ có một đường, chứ đường sau tay lái thì vô vàn. Khi đi đường Trường Sơn, khi bám theo bờ biển, khi dừng lại ở chốn này, khi rẽ ngang một nơi khác. Có lúc đến nơi đang nắng chói, ngày mai nơi khác đã gặp mưa phùn. Chúng tôi nghe những tiếng người khác nhau, món ăn thức uống mỗi vùng cũng khác. Có nơi ghé qua để thăm lại người bạn cũ, có nơi dừng lại chỉ vì một cái tên. Bao câu chuyện đời thu nhặt được, bao hình ảnh ghi lại dọc đường…”.
Phụ nữ lái xe đáng tin cậy
Sau nhiều lần xuyên Việt, chị Thủy Phạm lái xe xuất ngoại. Hành trình sang đất nước Lào của chị dài 10 ngày, với khoảng 3 ngàn km chủ yếu là đường rừng núi bạt ngàn. Đi nhiều, thấy nhiều, chị Thủy có những cảm nhận thực tế. Ví dụ chị nhận xét giao thông ở thủ đô Vientiane của Lào rất văn minh, cực hiếm tiếng còi xe, người lái thường chủ động nhường cho xe khác.
Ở châu Âu, chị Thủy thuê xe tự lái đi 7 chuyến roadtrip (hành trình đường bộ), mỗi chuyến hàng ngàn cây số suốt cả tháng trời, qua nhiều cung đường các nước Pháp, Đức, Hà Lan, Bỉ, Ý, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha… Những chuyến đi giúp chị Thủy, người bạn đời hoặc các bạn bè đồng hành thân thiết trải nghiệm nhiều phong cảnh, đời sống con người, hàng quán ẩm thực đặc sắc của địa phương.
Trong một bài viết thú vị trong sách mang tựa: “Haruki Murakami đã sai như thế nào khi chê phụ nữ lái xe?”, tác giả Thủy Phạm lập luận đầy thực tế lẫn dí dỏm: “(Bởi) sau tay lái, phụ nữ tập trung nhìn đường, chứ không liếc ngang liếc dọc khi thấy một chiếc xe lạ kề bên hay một cặp đùi non sau chiếc xe máy dừng đèn đỏ phía trước”. Đồng thời dẫn chứng các thông số liệu cụ thể cho thấy “phụ nữ lái xe đáng tin cậy hơn đàn ông nhiều”. Theo chị Thủy, “các tài xế nữ có nhiều khả năng tuân theo các quy tắc đường bộ, nhường cho các lái xe khác và tránh những hành vi có thể gây rủi ro”.
Bạn lái xe cùng tôi không?
“Người đàn bà lái” không bao giờ uống rượu bia. Chị Thủy nói đó là một nguyên tắc chung bất di bất dịch với bất kể ai ngồi sau vô lăng. Trước mỗi chuyến đi xa, chị Thủy cho biết cần chuẩn bị kỹ như: mang xe hơi ra gara kiểm tra tổng quát, thủ theo bơm điện phòng khi bánh xe xì lốp, điện thoại có chế độ roaming (chuyển vùng) đề phòng có chuyện gì gọi cấp cứu, liên lạc. Trong sách Mở rộng bán kính đời mình, tác giả trình bày khá nhiều kinh nghiệm hữu ích cho người lái xe như “Bí quyết lái xe trên đường cao tốc”, “Những kinh nghiệm để thuê xe giá rẻ”…
Trên hết, những hành trình lái xe trong đời giúp chị “nhận biết giới hạn của bản thân, cách đối diện những khó khăn mà ở bất kỳ chuyến đi nào cũng có”. Nhất là với một người phụ nữ tự lái xe thì có thể gặp trở ngại nhiều hơn gấp bội. Chị Thủy Phạm xem khó khăn là thử thách để vượt qua bằng cách nâng cao năng lực cá nhân.
Với quan điểm sống là “Hãy để sự say mê cuốn đi”, chị Thủy hé lộ những chuyến đi sắp tới sẽ theo kiểu “sống chậm hơn để tìm hiểu, trải nghiệm sâu hơn nữa nơi chốn mình đến”.