Mổ xẻ bức ảnh Thủ tướng Boris Johnson tụ tập giữa phong tỏa
Dù văn phòng thủ tướng Anh khẳng định các nhân viên và ông Johnson ngồi cùng nhau vì công việc, Guardian cho rằng chính bức ảnh đã tự phản ánh tính chất 'xã hội' của cuộc tụ họp.
Guardian hôm 19/12 đăng tải bức ảnh Thủ tướng Boris Johnson cùng vợ và 17 nhân viên khác tụ tập trong khu vườn ở dinh thủ tướng vào thời điểm Anh đang phong tỏa hồi tháng 5/2020.
Tờ báo Anh nhận định thoạt nhìn, bức ảnh có tất cả dấu hiệu của cuộc tụ họp xã hội thoải mái sau giờ làm việc trong một ngày mùa xuân ấm áp lạ thường ở Anh. Có tổng cộng 19 người trong bức ảnh, ngồi hoặc đứng thành bốn nhóm riêng biệt. Đồ uống dường như xuất hiện ở cả bốn nhóm: Rượu vang và những chiếc đĩa đựng nhiều loại phô mai.
Sự kiện diễn ra trong khuôn viên khu vườn phía sau số 10 và 11 Phố Downing - văn phòng của thủ tướng Anh - vào thứ 6 ngày 15/5/2020. Trong khuôn viên có cả sân hiên, bãi cỏ lẫn khu vườn được tạo hình, kết hợp sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như giải trí, thư giãn hay dành cho công việc.
Cuộc tụ họp này diễn ra giữa lúc Anh đang ở trong đợt phong tỏa đầu tiên để kiềm chế sự lây lan của virus corona. Trên khắp nước Anh, người dân chỉ được phép gặp một người trưởng thành từ hộ gia đình khác - và nếu muốn tụ tập, hai người sẽ gặp nhau ngoài trời và giữ khoảng cách 2 m.
Anh có quy tắc phòng dịch nào tại thời điểm đó?
Hai ngày trước khi diễn ra sự kiện ở Phố Downing, chính phủ mới sửa đổi và nới lỏng một số hạn chế. Lần đầu tiên kể từ khi phong tỏa, các hộ gia đình được phép gặp gỡ giao lưu với nhau.
Tuy nhiên, quy định này giới hạn cho hai người, họ chỉ có thể gặp nhau ngoài trời và giữ khoảng cách ít nhất 2 m. Trường học, nhà hàng và quán rượu buộc phải đóng cửa.
Tuy nhiên, giãn cách và tụ họp tại nơi làm việc lại không được quy định quá cụ thể. Rất ít lĩnh vực vào thời điểm đó được phép hoạt động.
Tuy nhiên, nếu buộc phải đi làm, nhân viên được khuyến khích giữ khoảng cách càng xa càng tốt. Những người tại văn phòng thủ tướng được phép có mặt tại nơi làm việc, vì nhân viên chính phủ được xếp vào nhóm làm công việc thiết yếu.
Tuy nhiên, thông điệp chính đặt ra trong hướng dẫn về quy tắc phòng dịch nơi làm việc vẫn là “duy trì khoảng cách xã hội 2 m ở bất cứ đâu và bất cứ lúc nào có thể”. Các cuộc họp trực tiếp chỉ diễn ra “nếu thực sự cần thiết”, và luôn phải giữ khoảng cách 2 m.
Bức ảnh tự phản ánh tính chất của buổi tụ tập
Tại sân hiên ở phía trước, ngồi trên chiếc ghế mây, Thủ tướng Boris Johnson trò chuyện với vị hôn thê lúc bấy giờ là Carrie Symonds - người đang bế cậu con trai mới sinh Wilfred.
Phía trên chiếc bàn hình chữ nhật có một chai rượu đã cạn, một ly rượu, một chiếc đĩa gỗ đựng bánh mì và phô mai. Hai người còn lại được cho là một công chức và một phụ tá đang trò chuyện với nhau.
Có hai nhóm nhỏ khác - một bàn gồm 4 người cũng ở sân hiên - có rượu và một đôi nam nữ ngồi trên bãi cỏ phía sau họ. Ngoài ra, phía xa, cũng trên bãi cỏ có 8 người đàn ông và một người phụ nữ đứng xung quanh chiếc bàn đầy chai lọ.
Guardian cho rằng ngay cả khi người đọc không biết đây là khu vườn tại văn phòng thủ tướng, thì bức ảnh vẫn khắc họa hình ảnh những đồng nghiệp tại nơi làm việc bởi hầu hết đều mặc đồ công sở nghiêm chỉnh. Nhưng ý nghĩa của cuộc tụ họp này, như những gì thể hiện trong bức ảnh, có vẻ mang đầy “tính xã hội”.
Có thể họ đã làm việc - trong trường hợp này là cho cuộc họp báo trên truyền hình liên quan tới vấn đề dịch Covid-19 của Bộ trưởng Y tế lúc bấy giờ là ông Matt Hancock ở Phố Downing lúc 17h - nhưng sau đó nghỉ ngơi. Vào cuộc họp báo ngày hôm đó, ông Matt Hancock đã kêu gọi mọi người tuân thủ các quy tắc và không tận hưởng thời tiết đẹp vào cuối tháng 5 để giao lưu và tụ tập theo nhóm.
Sự hiện diện của bà Carrie bên cạnh vị hôn thê củng cố lập luận này. Ngôn ngữ cơ thể của những người trong bức ảnh thể hiện sự thoải mái và cũng không có máy tính xách tay hay sổ ghi chú xuất hiện.
Trước đó, Guardian trích dẫn nguồn tin cho biết khoảng 20 nhân viên đã uống rượu và ăn pizza sau cuộc họp báo ngày hôm đó. Một số ở bên trong văn phòng thủ tướng Anh và một số khác ra vườn. Họ cáo buộc có nhân viên uống rượu và “nhậu nhẹt cho tới tận tối”.
Đáp lại, người phát ngôn của ông Johnson cho biết các nhân viên làm việc trong vườn vào buổi chiều và buổi tối. Văn phòng thủ tướng nói rằng để nhân viên uống rượu ở nơi làm việc là không trái với quy định thời điểm đó, khẳng định họ không vi phạm quy tắc phòng dịch nào.
Người phát ngôn của ông Hancock - người đã phải từ chức sau khi vi phạm quy tắc giãn cách xã hội với phụ tá Gina Coladangelo - phủ nhận việc ông tham gia cuộc tụ họp.
“Sau khi kết thúc họp báo vào khoảng 17h53, ông Matt đã họp với nhân viên, sau đó đến khu vườn trên Phố Downing để hỏi ý kiến thủ tướng. Ông ấy rời văn phòng thủ tướng lúc 18h32, sau đó quay về trụ sở Bộ Y tế và Chăm sóc Xã hội”, người phát ngôn của ông cho biết. Guardian cũng nhận định chưa có dấu hiệu nào cho thấy cựu bộ trưởng đã uống rượu hay ở lại muộn.
Sự kiện diễn ra giữa đợt phong tỏa đầu tiên - thời điểm các quy tắc phòng dịch cụ thể liên quan tới tụ tập tại nơi làm việc vẫn chưa được đưa ra.
Nhân viên tại văn phòng thủ tướng được phép làm việc này với tư cách là “làm công việc thiết yếu”. Nhưng hướng dẫn về các cuộc họp trực tiếp đã rất rõ ràng: Mọi người sẽ tới nơi làm việc nếu họ coi đây là việc thực sự cần thiết, và cần giãn cách ít nhất 2 m. Và điều này không hề thể hiện trong bức ảnh.
Cuối cùng, công chúng sẽ nhìn vào bức ảnh, nghe lời giải thích của văn phòng thủ tướng và được yêu cầu chấp nhận rằng đây hoàn toàn là một sự kiện mang tính chất công việc. Đối với nhiều người, điều này có cảm giác giống như đặt niềm tin vào một thứ không hề có căn cứ.