Mỗi Bộ, ngành sẽ có ít nhất một trung tâm đổi mới sáng tạo
Đề án đặt mục tiêu mỗi Bộ, ngành sẽ có ít nhất một trung tâm đổi mới sáng tạo; cả nước hình thành 15-20 tổ chức khoa học công nghệ mạnh trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.
Bộ Khoa học và Công nghệ đang xây dựng Đề án sắp xếp lại mạng lưới tổ chức khoa học công nghệ công lập. Mục tiêu là tập trung vào việc sáp nhập, giải thể những đơn vị hoạt động kém hiệu quả, từ đó phân bổ nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho các tổ chức mạnh.
Theo định hướng, mạng lưới tổ chức khoa học công nghệ công lập sẽ được cơ cấu theo 3 cấp: trực thuộc Chính phủ; trực thuộc các Bộ, ngành và thuộc UBND cấp tỉnh.
Trong đó, tổ chức khoa học công nghệ công lập trực thuộc Chính phủ gồm Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam và Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
Hai viện này sẽ đảm nhận nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu chiến lược và chính sách, đồng thời thực hiện những nhiệm vụ khoa học – công nghệ trọng điểm quốc gia, giải quyết các vấn đề lớn và đóng vai trò định hướng trong phát triển khoa học, công nghệ.

Trụ sở trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Ảnh minh họa: Hà Anh/Mekong ASEAN.
Tại cấp Bộ, cơ quan ngang Bộ, tổ chức khoa học công nghệ công lập sẽ được cấu trúc lại thành 12 viện nghiên cứu chiến lược, chính sách ngành; 27 đơn vị phát triển, ứng dụng, chuyển giao công nghệ theo mô hình đa ngành, đa lĩnh vực; 4 tổ chức hạng đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như năng lượng nguyên tử, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy lợi; cùng một tổ chức đặc thù hoạt động trong lĩnh vực toán học.
Mỗi Bộ, ngành sẽ có ít nhất một trung tâm đổi mới sáng tạo. Các tổ chức yếu kém, trùng lặp sẽ được sắp xếp lại hoặc giải thể, đồng thời nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản sẽ được chuyển về hai viện hàn lâm và các cơ sở giáo dục đại học. Xây dựng các tổ chức khoa học công nghệ trọng điểm theo lĩnh vực công nghệ chiến lược và duy trì các tổ chức khoa học công nghệ hạng đặc biệt, đặc thù.
Đối với tổ chức khoa học công nghệ công lập thuộc thẩm quyền quản lý của UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gồm 34 tổ chức thực hiện chức năng hỗ trợ doanh nghiệp, chuyển giao công nghệ, vườn ươm, chuyển đổi thành trung tâm đổi mới sáng tạo và 2 tổ chức thực hiện nghiên cứu chiến lược, chính sách phát triển kinh tế - xã hội địa phương tại Hà Nội và TP HCM.
Đề án này đặt mục tiêu hình thành 15-20 tổ chức khoa học công nghệ mạnh trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, có khoảng 30% tổ chức có khả năng tự bảo đảm kinh phí hoạt động theo cơ chế thị trường.
Tỷ lệ thương mại hóa kết quả nghiên cứu từ các tổ chức nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tối thiểu đạt 2%. Các tổ chức này sẽ trở thành nguồn lực quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ.
Theo lộ trình, từ năm 2026-2027 sẽ tập trung sắp xếp lại mạng lưới tổ chức khoa học công nghệ công lập. Giai đoạn 2027-2030, tầm nhìn đến 2050, sẽ ưu tiên đầu tư phát triển các tổ chức trọng điểm.