Mỗi ca bệnh bị móc túi 16,5 triệu khi phẫu thuật bằng robot ở Bạch Mai

Trong kết luận điều tra vừa ban hành, Bộ Công an đề nghị truy tố ông Nguyễn Quốc Anh (cựu Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai), Nguyễn Ngọc Hiền (cựu phó giám đốc đơn vị này) cùng 6 bị can khác về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Ngoài xác định nhóm lợi ích ở Bệnh viện Bạch Mai và doanh nghiệp gây thiệt hại hơn 10,5 tỷ cho người bệnh, cơ quan điều tra còn chỉ ra thủ đoạn câu kết giữa các bị can.

Nâng giá từ 7 tỷ lên 39 tỷ đồng

Năm 2012, Bệnh viện Bạch Mai thực hiện nhiều đề án xã hội hóa liên doanh, liên kết hoặc góp vốn với doanh nghiệp để đặt trang thiết bị y tế phục vụ khám chữa bệnh.

Sau khi được bổ nhiệm giám đốc, ông Nguyễn Quốc Anh đặt mục tiêu phát triển ngoại khoa để thu hút bệnh nhân từ Bệnh viện Việt Đức và các cơ sở y tế khác về điều trị nhằm phát triển thương hiệu cho cơ sở Bạch Mai và tăng thu nhập.

Bị can Nguyễn Quốc Anh (trái) và Nguyễn Ngọc Hiền. Ảnh: Bộ Công an.

Để thực hiện, bị can cho thành lập các khoa ngoại chuyên sâu, kêu gọi một số bác sĩ ngoại khoa có chuyên môn từ Bệnh viện Việt Đức về giữ các chức vụ trong Bệnh viện Bạch Mai.

Năm 2016, nắm được chủ trương phát triển ngoại khoa trên, Phạm Đức Tuấn (Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty BMS) chủ động đến gặp ông Nguyễn Quốc Anh. Tuấn nói doanh nghiệp này là đơn vị phân phối robot phẫu thuật và đề nghị cung cấp robot Rosa với giá 39 tỷ và robot Mako giá 44 tỷ đồng.

Giám đốc bệnh viện không đồng ý mua bán trực tiếp mà đề nghị Tuấn lập đề án liên kết đặt máy trong bệnh viện. Về thủ tục, ông Quốc Anh yêu cầu để bệnh viện quyết định. Còn giá máy móc chỉ cần có chứng thư nhằm hợp thức hóa, Công ty BMS có trách nhiệm tìm đơn vị thẩm định giá.

Sau vài cuộc gặp, 2 bị can thống nhất liên doanh với điều kiện giá robot do Tuấn đưa ra. Việc thỏa thuận chỉ có 2 người trao đổi. Ông Quốc Anh đồng ý với đối tác, không thông qua Đảng ủy, Ban giám đốc và Công đoàn Bệnh viện Bạch Mai.

Theo kết quả điều tra, quá trình thực hiện, bị can Quốc Anh chỉ đạo Nguyễn Ngọc Hiền và cấp dưới lựa chọn Công ty BMS là đối tác đặt máy móc.

Để hợp thức thủ tục, Phạm Đức Tuấn liên hệ với Trần Lê Hoàng (thẩm định viên) để thỏa thuận cấp chứng thư giá robot Rosa là 39 tỷ và robot Mako 44 tỷ. Đồng thời, Tuấn chỉ đạo Ngô Thị Thu Huyền (Phó giám đốc Công ty BMS) liên hệ Phòng Tài chính của bệnh viện để hoàn tất thủ tục.

Cơ quan điều tra cho rằng bị can Tuấn chỉ đạo cung cấp hồ sơ nhập khẩu robot nhưng xóa giá trị trên tờ khai hải quan trước khi giao dịch với phía bệnh viện.

Bị can Tuấn thừa nhận giá robot Rosa kèm các chi phí phát sinh chỉ hơn 7 tỷ, song nhờ câu kết và được ông Nguyễn Quốc Anh chỉ đạo việc hoàn tất thủ tục, giá robot phẫu thuật được nâng thành 39 tỷ đồng.

Lấy tiền của bệnh nhân phục vụ nhóm lợi ích

Kết quả điều tra cho thấy trên thực tế, mỗi người bệnh chỉ cần thanh toán hơn 6,6 triệu tiền phẫu thuật bằng robot. Tuy nhiên, bệnh viện thu hơn 23 triệu đồng mỗi ca, qua đó hưởng chênh lệch 16,5 triệu trên mỗi bệnh nhân.

Trong vụ án, bệnh viện đã sử dụng robot phẫu thuật sọ não cho 639 ca bệnh, thu về gần 23 tỷ. Như vậy, Bệnh viện Bạch Mai thanh toán trái quy định cho Công ty BMS liên quan 551 ca bệnh, tương đương số tiền hơn 9 tỷ đồng.

Robot Rosa được sử dụng trong phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện Bạch Mai.

Bị can Quốc Anh thừa nhận sau vụ câu kết với Công ty BMS, ông ta nhiều lần nhận 100 triệu đồng và 10.000 USD từ Phạm Đức Tuấn. Hai bị can khác tham gia hợp thức thủ tục liên danh, liên kết trái quy định là Nguyễn Ngọc Hiền hưởng 150 triệu, Trịnh Thị Thuận (cựu Kế toán trưởng bệnh viện) nhận 50 triệu.

Giai đoạn điều tra, bệnh nhân và người nhà đều trình bày trong quá trình điều trị, bệnh viện giải thích nếu phẫu thuật thông thường, không có robot hỗ trợ thì chi phí rẻ hơn, được bảo hiểm y tế chi trả một phần.

Còn phẫu thuật bằng robot có chi phí cao hơn khoảng 100 triệu nhưng sẽ giảm biến chứng, ít đau đớn và phục hồi nhanh. Người bệnh không biết robot do đối tác liên doanh đặt tại bệnh viện, cũng không được giải thích cụ thể về chi phí khấu hao, nhưng mong muốn nhanh khỏi nên họ đồng ý phẫu thuật bằng robot.

Làm việc với cảnh sát, bệnh nhân biết việc bệnh viện liên kết đặt robot trái quy định nhằm nâng khống giá để thu thêm chi phí khấu hao so với thực tế. Họ đề nghị được nhận lại số tiền đã bị thu chênh lệch.

Trong vụ án, cơ quan điều tra đánh giá bị can Quốc Anh có vai trò chính. Các bị can còn lại giúp sức cho cựu giám đốc bệnh viện.

"Các bị can có sự thông đồng, lợi dụng chủ trương, cơ chế xã hội hóa và liên doanh liên kết làm tăng giá dịch vụ chữa bệnh, gây thiệt hại cho bệnh nhân nhưng làm lợi cho Công ty BMS và nhóm lợi ích của Bệnh viện Bạch Mai", kết luận điều tra nêu.

Hoàng Lam