Moldova ban bố tình trạng khẩn cấp vì bị Nga ngắt khí đốt

Thủ tướng Moldova Natalia Gavrilita đưa ra thông tin trên trong phiên họp nội các ngày 19-1. Bà Gavrilita nói rằng quyết định đã được thông qua nhưng còn phải được quốc hội phê chuẩn. Sau đó, một ủy ban khẩn cấp sẽ thực hiện đầy đủ các biện pháp để đảm bảo rằng người tiêu dùng được tiếp cận khí đốt không bị gián đoạn.

Thủ tướng Gavrilita cho biết Gazprom đã gửi cho chính phủ Moldova thông báo chính thức rằng nếu họ không trả được các khoản chưa thanh toán cho công ty vào tháng 1, tập đoàn sẽ ngừng vận chuyển khí đốt.

Theo Thủ tướng Gavrilita, Moldova tiếp tục đàm phán với Gazprom để hoãn việc thanh toán trước cho đến khi bảng giá được hoàn thiện, đồng thời xem xét các biện pháp khác nhau để tăng cường an ninh năng lượng.

Gazprom cảnh báo tập đoàn có thể tạm dừng việc vận chuyển khí đốt đến Moldova do các hóa đơn chưa thanh toán. Ảnh: Sputnik

Kênh RT dẫn lời Phó Thủ tướng Andrei Spinu cho biết Moldova đề nghị thanh toán các khoản theo từng giai đoạn. Ông cho biết thêm rằng Công ty năng lượng nhà nước Moldovagaz đang tính đến việc đi vay để trả khoản này.

Phó Thủ tướng Spinu khẳng định: "Công ty Moldovagaz sẽ trả trước cho Gazprom 38 triệu USD vào ngày 20-1. Như vậy vẫn còn khoản 25 triệu USD nữa trong tháng 1 và Moldovagaz đã đề nghị hoãn khoản thanh toán trước này, nhưng không thể đi đến thỏa thuận với Gazprom. Gazprom không muốn giúp công ty con của mình".

Theo Phó Thủ tướng Spinu, Moldova đang phải đối mặt với một giai đoạn khác của cuộc khủng hoảng năng lượng. Từ tháng 12, giá khí đốt ở mức 450 USD/1.000 m khối, và đến tháng 1 đã tăng lên 646 USD. Từ ngày 1-2, giá khí đốt ở Moldova có thể lại tăng.

Vadim Cheban, người đứng đầu Moldovagaz, trước đó đã thông báo rằng công ty sẽ không thể trả tiền cho Gazprom vào tháng 1, vì tiền thuế không theo kịp với giá khí đốt tăng cao và công ty đang gặp khó khăn về tài chính, không thể vay tiền của ngân hàng.

Xuất khẩu khí đốt của Nga đang được chú ý trong những tháng gần đây trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và phương Tây về tình hình Ukraine. Ảnh: Bloomberg

Cuối tháng 10, Moldova ban bố tình trạng khẩn cấp trong lĩnh vực năng lượng, khi thỏa thuận với Gazprom sắp kết thúc và các khoản nợ tích lũy đã ngăn cản việc gia hạn. Tuy nhiên, vào ngày 29-10, hai bên ký hợp đồng mới có thời hạn 5 năm, đồng ý thanh toán hàng tháng. Cụ thể, vào ngày 20 hằng tháng, Moldova có nghĩa vụ thanh toán chi phí khí đốt tiêu thụ trong tháng trước, cũng như một nửa chi phí khí đốt tiêu thụ trong tháng hiện tại.

Đến tháng 11, Moldova buộc phải yêu cầu gia hạn thanh toán khi Gazprom đe dọa dừng cung cấp khí đốt, nhưng Moldovagaz cuối cùng đã có thể thanh toán hóa đơn 75 triệu USD.

Trong ngày 19-1, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết việc bán khí đốt của Nga cho Moldova là vấn đề thương mại giữa Gazprom và nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, nhưng khí đốt đang được giao và cần phải thanh toán. Gazprom tuyên bố không có kế hoạch xuất khẩu khí đốt sang châu Âu vào tháng 2 qua đường ống Yamal.

Huệ Bình