Mòn mỏi chờ hệ số K để 'tháo tắc' cho hàng trăm dự án
Chỉ trong thời gian ngắn, TP.HCM đã liên tục kiến nghị được áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K) để tính tiền sử dụng đất, nhằm tháo gỡ vướng mắc cho hàng trăm dự án đang 'đắp chiếu'.
Mới nhất, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đã ký văn bản khẩn gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị áp dụng số K khi xác định giá đất trên thị trường đối với tất cả các dự án bất động sản thay vì chỉ áp dụng cho các dự án dưới 30 tỷ đồng như hiện nay.
Cả trăm dự án chờ... nộp tiền
Thời quan qua, việc chưa thể áp dụng hệ số K đang khiến hàng trăm dự án nhà ở tại TP. HCM đang vướng thủ tục pháp lý, đặc biệt là ách tắc tại khâu xác định tiền sử dụng đất. Trong khi đó, các cơ quan quản lý cũng than khổ vì công tác định giá đất sao cho thu đúng, đủ.
Theo quy định, tổng thời gian giải quyết hồ sơ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho các dự án quy định là từ 3 - 6 tháng, nhưng thực tế có dự án chạy đôn chạy đáo 3 - 5 năm vẫn nằm trong trạng thái “chờ”, gây ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp và người dân.
Điển hình như tại dự án chung cư Moonlight Residences (TP. Thủ Đức) của Công ty Ngôi Sao Gia Định, dù đã xây dựng xong và bàn giao nhà từ năm 2019, nhưng người mua nhà hiện vẫn chưa được cấp sổ hồng. Nguyên nhân là bởi cơ quan thẩm quyền đang xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung.
Hay như dự án chung cư Richmond City (quận Bình Thạnh) do Công ty Cơ khí và Xây dựng Bình Triệu làm chủ đầu tư. Dù đã đưa vào sử dụng cách đây 11 năm, nhưng đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa thể hoàn thành nghĩa vụ tài chính, ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người dân.
Hiện, công ty đã tạm ứng trước 168 tỷ đồng, kiến nghị cơ quan thẩm quyền ưu tiên cấp sổ hồng cho cư dân trước, phần diện tích thuộc sở hữu của chủ đầu tư thì cấp sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính.
Cũng gặp phải tình cảnh tương tự, đại diện Công ty Cổ phần Đầu tư Anh Tuấn, chủ đầu tư dự án Khu dân cư phường Phú Thuận (quận 7), cho biết dự án có diện tích 4,5ha, nguồn gốc đất do công ty tự nhận chuyển nhượng, nhưng đã 5 năm qua chưa thể đóng tiền sử dụng đất.
Vì không thể hoàn thành nghĩa vụ tài chính nên dự án dù đã hoàn thiện đầy đủ hệ thống hạ tầng, các nền đất cũng đã bán cho khách hàng, có những nền đất đã thu 80 - 95% giá trị hợp đồng nhưng chưa thể giao đất cho khách hàng xây nhà.
Mòn mỏi đợi hệ số K
Theo thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), hiện toàn thành phố có khoảng 149 dự án đang bị ách tắc, chưa triển khai được, trong đó có hơn 100 dự án vướng mắc liên quan đến việc không đóng được tiền sử dụng đất.
Nhiều doanh nghiệp trong số đó có tiền cũng không thể đóng tiền sử dụng đất vì những vấn đề thủ tục. Điều này gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, dẫn đến nguồn cung khan hiếm, sản phẩm nhà đất đủ điều kiện bán hàng chỉ đếm trên đầu ngón tay, đẩy giá bất động sản tăng quá cao.
Có thể cắt nghĩa, hệ số K là do UBND cấp tỉnh ban hành, được dùng để tính giá đất và được áp dụng từ ngày 1/1 hàng năm. Mỗi năm, hệ số này sẽ thay đổi cho phù hợp điều kiện thực tiễn. Người được công nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng ngoài hạn mức phải đóng tiền theo hệ số điều chỉnh hàng năm.
Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết nhiều năm qua, thành phố đã nỗ lực điều chỉnh hệ số điều chỉnh giá đất để từng bước tiệm cận với giá thị trường nhằm thực hiện nghĩa vụ tài chính và đảm bảo quyền lợi về đất đai của người dân, doanh nghiệp.
Qua thời gian dài áp dụng cho thấy việc áp dụng hệ số K trong xác định giá đất làm cơ sở thu tiền sử dụng đất, thuê đất có nhiều ưu điểm. Đầu tiên là cải cách thủ tục hành chính trong xác định giá đất cụ thể, đảm bảo công khai, minh bạch trong tổ chức thực hiện.
Cùng với đó, hệ số K đảm bảo việc xác định giá đất cụ thể được công bằng giữa các chủ đầu tư trong sử dụng đất. Khuyến khích các đơn vị phát huy hiệu quả trong sử dụng đất, tạo sự chủ động cho các nhà đầu tư trong việc xây dựng kế hoạch kinh doanh đầu tư...
Trước việc tắc nghẽn đóng tiền sử dụng đất, Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu đã nêu quan điểm trên truyền thông rằng Chính phủ nên chấp thuận cho TP.HCM áp dụng hệ số K để tính tiền sử dụng đất tất cả các dự án, kể cả dự án sử dụng đất có giá trị trên 30 tỷ đồng.
Cách làm này rút ngắn thời gian làm thủ tục định giá đất cụ thể, rất nhanh gọn, bởi chỉ cần lấy bảng giá đất nhân với một hệ số K được duyệt là ra tiền sử dụng đất, không cần thông qua những đơn vị thẩm định trung gian, từ đó giảm thiểu tiêu cực.