'Món quà giáng sinh' từ Bình Nhưỡng

“Vụ thử rất quan trọng”

Các chuyên gia ngày 9-12 cho biết, hình ảnh vệ tinh chụp trước và sau vụ CHDCND Triều Tiên thực hiện “vụ thử rất quan trọng” tại bãi phóng tên lửa cho thấy quốc gia Đông Bắc Á này đã thử một động cơ tên lửa.

Chuyên gia phân tích Jeffrey Lewis, Giám đốc Chương trình không phổ biến vũ khí hạt nhân Đông Bắc Á thuộc Viện Nghiên cứu quốc tế Middlebury ở California nêu rõ, các hình ảnh vệ tinh thương mại được Planet Labs chụp ngày 7-12 cho thấy nhiều xe và thiết bị có khả năng được sử dụng trong vụ thử động cơ tên lửa, trong khi những bức ảnh được chụp sáng 10-12 lại có những dấu hiệu về một vụ thử đã được thực hiện.

Kim Dong-yub, cựu sĩ quan hải quân Hàn Quốc hiện đang giảng dạy tại Đại học Kyungnam ở Seoul, cũng cho rằng CHDCND Triều Tiên có khả năng đã thử một động cơ nhiên liệu rắn trong bối cảnh Bình Nhưỡng đang tìm cách chuyển từ loại nhiên liệu lỏng. Giới chức và các nhà phân tích nhận định, CHDCND Triều Tiên dường như đã sử dụng chất nổ đẩy lỏng thời Liên Xô trong tất cả các vụ phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa hay phóng vệ tinh trong những năm gần đây, trong khi phát triển các tên lửa nhiên liệu rắn được phóng từ tàu ngầm.

Ngay sau vụ thử “rất quan trọng” nêu trên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra lời cảnh báo CHDCND Triều Tiên “sẽ phải ngạc nhiên nếu tiếp tục các hành vi thù địch”. Đáp lại, ông Kim Yong-chol, nguyên đặc phái viên đàm phán hạt nhân CHDCND Triều Tiên tuyên bố, Bình Nhưỡng không có gì để mất thêm. Ông Kim Yong-chol còn nhấn mạnh thời hạn chót cuối năm nay mà Bình Nhưỡng đưa ra cho cuộc thương lượng hạt nhân Triều Tiên-Mỹ sắp đến gần.

Dường như Bình Nhưỡng đang ngày càng tỏ ra thiếu lòng tin trước những “lời hứa” của ông Trump. Về phía Mỹ, con đường đàm phán ngoại giao vẫn luôn được nhấn mạnh. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết Mỹ luôn mở rộng cánh cửa đàm phán với CHDCND Triều Tiên, trong bối cảnh gia tăng quan ngại rằng Bình Nhưỡng có thể tái khởi động việc thử nghiệm các tên lửa tầm xa hoặc vũ khí hạt nhân giữa lúc các cuộc đàm phán với Washington đang bị đình trệ.

Thế nhưng, về phía CHDCND Triều Tiên, mọi lời lẽ đang ngày càng thể hiện sự mạnh mẽ hơn. Đại sứ CHDCND Triều Tiên tại Liên Hiệp Quốc (LHQ) Kim Song ngày 7-12 khẳng định, vấn đề phi hạt nhân hóa đã bị rút khỏi bàn đàm phán với Mỹ và những cuộc đàm phán kéo dài với Washington là không cần thiết.

Tuyên bố của Đại sứ Kim Song nhấn mạnh, “cuộc đối thoại được duy trì liên tục và quan trọng” mà Mỹ tìm kiếm là một “thủ đoạn tiết kiệm thời gian” nhằm mang lại lợi ích cho nghị trình chính trị trong nước của Washington. Tuyên bố viết: “Chúng tôi hiện không cần có những cuộc đàm phán kéo dài với Mỹ và vấn đề phi hạt nhân hóa đã bị đưa ra khỏi bàn đàm phán”.

Hình ảnh vệ tinh về “vụ thử vô cùng quan trọng” của Triều Tiên.

Cái giá của sự bội tín?

Từ đầu năm nay, CHDCND Triều Tiên đã tiến hành thử những thứ dường như là tên lửa đạn đạo tầm ngắn bất chấp các nghị quyết của Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ cấm Bình Nhưỡng phát triển tên lửa đạn đạo và vũ khí hạt nhân. Cuối tháng 11, nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un đã giám sát việc bắn thử nghiệm một “hệ thống tên lửa đa nòng siêu lớn”.

Có thể nói, sự mập mờ trong chính sách của ông Trump đã khiến CHDCND Triều Tiên khó có thể bình tĩnh. Một mặt, ngày 3-12, Tổng thống Mỹ bóng gió nói đến việc sử dụng sức mạnh quân sự Mỹ để chống lại CHDCND Triều Tiên nếu cần thiết. Mặt khác, ông Trump vẫn nhấn mạnh “mối quan hệ tốt” của ông với ông Kim Jong-un, cho thấy lựa chọn quân sự chưa phải là quyết định cuối cùng vì Mỹ vẫn sẵn sàng tiếp tục đàm phán với Bình Nhưỡng.

Sự bất an đối với Bình Nhưỡng còn đến từ động thái của ông Trump trong chuyến đi tới London để dự Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) diễn ra ngày 3 và 4 tháng 12, ông Trump nói với các phóng viên rằng “bây giờ chúng tôi đang sở hữu quân đội hùng mạnh nhất mà chúng tôi từng có, cho đến nay, chúng tôi là quốc gia hùng mạnh nhất thế giới và hy vọng chúng tôi không phải sử dụng đến lực lượng này. Tuy nhiên, nếu cần phải làm điều đó, chúng tôi sẽ vẫn làm”.

Washington và Bình Nhưỡng về mặt kỹ thuật vẫn ở trong tình trạng đối đầu sau khi Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 vốn mới chỉ kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn. Hai quốc gia không duy trì quan hệ ngoại giao. Tháng 10-2019, hai nước đã có cuộc gặp cấp chuyên viên tại thủ đô Stockholm của Thụy Điển, nhưng CHDCND Triều Tiên tuyên bố rằng các cuộc đàm phán đã bị phá vỡ bởi Mỹ đến bàn đàm phán “tay trắng”, không hề chuẩn bị đề xuất mới để hai bên cân nhắc.

CHDCND Triều Tiên tuyên bố về thời hạn chót (đầu năm mới) cho đàm phán với Mỹ, rồi sau đó lại bóng gió nói rằng “việc Mỹ cư xử thế nào sẽ quyết định xem món quà Giáng sinh của họ là gì”. Tất cả đều có mục đích rõ ràng: Bình Nhưỡng muốn có được sự chú ý của thế giới. Và đó là điều mà người ta cần đặc biệt để tâm tới.

Leif-Eric Easley, giáo sư tại Đại học Ewha (Seoul) nhận định, cuộc thử nghiệm của CHDCND Triều Tiên có ý nghĩa cải tiến năng lực quân sự và tăng cường tính tự cao. Với hành động tại Sohae, Bình Nhưỡng cũng đang nỗ lực để gia tăng sự quan ngại quốc tế mà nó có thể tăng cường sự gây hấn và rời bỏ các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa vào năm tới.

Bình Nhưỡng đã đòi hỏi Washington ký một hiệp định về hạt nhân và giảm nhẹ trừng phạt CHDCND Triều Tiên trước cuối năm nay. Tuy nhiên, Washington cho thấy họ không hề có ý định nhượng bộ tối hậu thư của CHDCND Triều Tiên. Bước kế tiếp của Bình Nhưỡng rất có thể là sẽ phóng tên lửa liên lục địa nếu Tổng thống Donald Trump vẫn “làm ngơ”.

Hà Phương (tổng hợp)