Mong muốn của những người đạp xích lô ở 'phố Hội' về chính sách BHXH tự nguyện
57 tuổi mới bắt đầu tham gia BHXH tự nguyện, ông Phan Phước Tùng - Chủ tịch Nghiệp đoàn xích lô tại phố cổ Hội An (Quảng Nam) mong muốn giảm thời gian đóng BHXH xuống 15 năm để được hưởng lương hưu. Mong muốn của ông cũng là của nhiều đồng nghiệp trong Nghiệp đoàn...
Tham gia BHXH tự nguyện để có 'của để dành khi về già'
Ông Phan Phước Tùng, 58 tuổi là một trong hơn 10 người tại Nghiệp đoàn xích lô tại phố cổ Hội An đã tham gia BHXH tự nguyện hơn 1 năm nay.
"Cách đây hơn 1 năm, Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP Hội An và các tổ chức đoàn thể đã tổ chức tư vấn về chính sách BHXH, lúc đó tôi mới biết về loại hình an sinh xã hội này do Nhà nước hỗ trợ và sau này cũng sẽ có lương hưu nếu tham gia đủ thời gian. Sau khi tìm hiểu về mức đóng, thời gian đóng, những quyền lợi và lợi ích được hưởng. Do 2 con đã lớn, 2 vợ chồng đều có thu nhập dần do du lịch phục hồi, nên tôi lựa chọn mức đóng trên 1,1 triệu đồng, trong đó có sự hỗ trợ của nhà nước và của tỉnh thêm"- ông Tùng kể.
Nghiệp đoàn xích lô Hội An với 102 thành viên là tổ chức cơ sở trực thuộc Liên đoàn Lao động TP Hội An, được thành lập năm 1997 - tập hợp những người lao động tự do làm nghề đạp xích lô tại phố cổ Hội An. Thời gian qua, được sự vận động, tuyên truyền của chính quyền, trong đó vai trò nòng cốt là cơ quan BHXH, các thành viên nghiệp đoàn xích lô đã biết tới hình thức tham gia BHXH tự nguyện. Đến nay, đã có hơn 10 thành viên của Nghiệp đoàn tham gia BHXH tự nguyện với các mức đóng khác nhau, dao đông khoảng từ 500.000 - 800.000 đồng mỗi tháng.
"Hiện khách du lịch đến TP Hội An ngày một nhiều, kinh tế đang dần phục hồi sau đại dịch COVID-19, thu nhập của anh em trong Nghiệp đoàn cũng ổn định hơn, trung bình từ 8 triệu - 12 triệu đồng/ tháng nên cũng là thời điểm rất phù hợp để các thành viên Nghiệp đoàn tiếp cận chính sách BHXH tự nguyện an tâm cho cuộc sống khi tuổi cao, sức yếu"- ông Tùng nói.
Tuy nhiên ông Tùng cũng bày tỏ hy vọng chính sách sớm được sửa đổi để giảm thời gian tối thiểu hưởng lương hưu và thêm nhiều quyền lợi khác. "Nếu đóng đúng thời gian quy định hiện hành thì phải đến năm 77 tuổi tôi mới có lương hưu. Do đó, tôi mong muốn chính sách đóng để hưởng tuổi nghỉ hưu giảm từ 20 năm xuống 15 năm dự kiến nghị sửa Luật BHXH đang được lấy ý kiến. Có như vậy thì đến năm 72 tuổi, tôi đã có thể lĩnh lương hưu"- ông Tùng nói.
Là một thành viên của Nghiệp đoàn xích lô phố cổ Hội An, ông Huỳnh Tân, 47 tuổi cho biết với mức thu nhập khoảng 10 triệu/tháng lại đang phải nuôi 2 con học đại học và THPT, nhưng sau khi nghe các cán bộ của BHXH TP Hội An tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện và nhìn ngó các đồng nghiệp đã tham gia loại hình an sinh này, ông cũng đang cân nhắc việc dành ra khoảng 1 triệu đồng mỗi tháng để tham gia BHXH tự nguyện với mong muốn 'có của để dành khi về già, không còn sức đạp xích lô'.
Thay đổi cách truyền thông, vận động về BHXH tự nguyên: Hiệu quả từ thực tiễn
Theo bà Trương Thị Minh Tâm, Giám đốc BHXH TP Hội An, nếu tham gia BHXH tự nguyện, khi hết tuổi lao động và đủ thời gian đóng BHXH theo quy định người dân sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng đến trọn đời. Nếu chưa đủ thời gian tham gia để hưởng lương hưu sẽ được đóng BHXH cho đến khi đủ thời gian theo quy định để hưởng lương hưu.
Tuy nhiên bà Tâm cũng chia sẻ: Hiện nay BHXH bắt buộc người lao động được hưởng 5 chế độ còn người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 2 chế độ là hưu trí và tử tuất. Hơn nữa, quy định điều kiện về thời gian tối thiểu đóng BHXH để hưởng lương hưu là 20 năm, như vậy là còn khá dài, điều này làm giảm tính hấp dẫn, chưa thu hút người dân tích cực tham gia BHXH tự nguyện. Ngoài ra, nhiều lao động tại Hội An chưa có việc làm ổn định, thu nhập bấp bênh nên chưa nhiệt tình tha gia BHXH tự nguyện.
Do đó thời gian qua, BHXH TP Hội An đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện nhằm đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người dân, người lao động. Theo đó, BHXH thành phố đã chủ động tham mưu Thành ủy, UBND thành phố đưa chỉ tiêu bao phủ BHXH, BHYT vào Nghị quyết của Hội đồng nhân dân; giao chỉ tiêu phát triển người tham gia đến từng xã, phường.
Đồng thời, phối hợp với hội Liên hiệp phụ nữ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động cán bộ hội viên phụ nữ tích cực tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, nhất là vận động hội viên phụ nữ ở các nơi còn khó khăn tham gia BHYT để có đủ điều kiện khám chữa bệnh khi ốm đau.
Ngoài Nghiệp đoàn xích lô, tại Hội An còn có Nghiệp đoàn ghe bơi du lịch sông Hoài, thay vì cách làm truyền thống là tổ chức hội nghị tuyên truyền, BHXH TP Hội An cùng với Liên đoàn Lao động và Ban Chấp hành nghiệp đoàn Xích lô Hội An và Nghiệp đoàn ghe bơi du lịch sông Hoài đã thay đổi phương pháp tuyên truyền sang hình thức đối thoại, tư vấn trực tiếp tại các tuyến đường trong khu vực phố cổ, bến Bạch Đằng. Thực tế cho thấy, cách làm này đã mang lại hiệu ứng tích cực, đến nay đã có 26 đoàn viên của cả 2 Nghiệp đoàn tham gia.
Trao đổi về việc làm thế nào để 'đưa' BHXH tự nguyện, BHYT đến với các tổ chức nghề nghiệp ngày một hiệu quả hơn, ông Nguyễn Văn Lanh, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, do kinh tế hồi phục sau đại dịch nên đây là nhóm đối tượng có thu nhập tương đổi ổn định, vì vậy nên rất có cơ sở để vận động hiệu quả.
"Kinh nghiệm phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại hai nghiệp đoàn cho thấy việc tuyên truyền theo nhóm nhỏ, hiểu đặc thù công việc của họ và nói theo ngôn ngữ của họ một cách dễ hiểu mới mang lại hiệu quả"- ông Lanh nói.
Để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHXH TP. Hội An đã chú trọng đưa chính sách BHXH tự nguyện đến với xã đảo Tân Hiệp. Theo đó BHXH đã tổ chức các chuyến công tác đến xã đảo để phối hợp cùng với UBND xã tuyên truyền, giúp người dân an tâm, tin tưởng khi tham gia BHXH tự nguyện. Không chỉ đến từng nhà để vận động, tuyên truyền, cán bộ cơ quan BHXH còn đến những nơi công cộng tập trung đông người như chợ, trạm xá, khu cầu cảng để cấp, phát tờ rơi.
Qua đó người dân trên đảo đã hiểu rõ và an tâm, tin tưởng khi tham gia BHXH tự nguyện bởi đây là chính sách đúng đắn và rất nhân văn của Nhà nước.
Hiện nay, toàn xã có gần 120 người tham gia BHXH tự nguyện, tuy số người tham gia chưa nhiều cách làm này đã có sức lan tỏa để người dân xã đảo tích cực tham gia BHXH tự nguyện.