Moscow: 'Zaporizhia đã sáp nhập vào Nga, nhà máy Zaporizhzhia sẽ thuộc quyền quản lý của Nga'

Ngày 5-10, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh cho chính phủ thiết lập quyền quản lý đối với nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (ZNPP - tỉnh Zaporizhia) của Ukraine, hãng Reuters đưa tin.

Ông Putin đã ký một sắc lệnh chỉ định ZNPP là "tài sản liên bang".

Động thái của ông Putin được đưa ra trong bối cảnh Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cảnh báo nguồn điện cung cấp cho nhà máy này đang "cực kỳ yếu ớt".

Binh sĩ Nga đứng gác tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: REUTERS

Trước đó, hãng thông tấn RIA Novosti dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Vershinin cho biết: “Nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia hiện nằm trên lãnh thổ Liên bang Nga và theo đó, nó cần được vận hành dưới sự giám sát của các cơ quan liên quan của chúng tôi”.

Công ty điều hành cơ quan năng lượng nhà nước Ukraine tuyên bố sẽ tiếp quản nhà máy này. Hiện đây là tâm điểm quan tâm của quốc tế do lo ngại khả năng xảy ra thảm họa hạt nhân sau khi Moscow và Kiev liên tục đổ lỗi nhau pháo kích vào nhà máy.

Nga giành quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (ZNPP) vào tháng 3, không lâu sau khi nước này phát động chiến dịch quân sự, nhưng các nhân viên Ukraine vẫn tiếp tục vận hành nó.

Nhà máy này nằm ở tỉnh Zaporizhia (miền nam Ukraine). Đây là một trong bốn tỉnh mà Tổng thống Putin chính thức ký sáp nhập vào Nga hôm 5-10 - một động thái bị Kiev lên án và cáo buộc là hành vi chiếm giữ lãnh thổ bất hợp pháp.

Nhà điều hành năng lượng hạt nhân của Nga - Rosenergoatom cho biết trong sẽ tiến hành đánh giá cách sửa chữa thiệt hại và thay tất cả nhân viên Ukraine hiện có bằng một đội ngũ điều hành mới chỉ bao gồm người Nga.

Theo thông báo từ Rosenergoatom, đội ngũ điều hành mới được lập ra để đảm bảo sự vận hành an toàn của nhà máy điện hạt nhân và các hoạt động chuyên môn của nhân viên nhà máy hiện có/

Ông Mykhailo Podolyak - cố vấn của Tổng thống Ukraine, cho biết động thái của ông Putin phải được đáp lại bằng một phản ứng ngay lập tức. Viết trên Twitter, ông kêu gọi các bên ra biện pháp trừng phạt đối với nhà cung cấp năng lượng hạt nhân thuộc sở hữu nhà nước Rosatom.

Ông cũng yêu cầu ngừng mọi hoạt động xây dựng cơ sở hạt nhân với Rosatom và từ chối mọi quan hệ đối tác hạt nhân với Nga.

Ông Petro Kotin - người đứng đầu công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Ukraine Energoatom cho biết ông đang phụ trách ZNPP và kêu gọi các nhân viên ở đó không ký bất kỳ văn bản nào với Nga.

"Tất cả quyết định tiếp theo liên quan hoạt động của nhà máy sẽ được thực hiện trực tiếp tại văn phòng trung tâm của Energoatom" - ông Kotin nói.

Giám đốc IAEA Rafael Grossi hiện đang ở Ukraine để tham vấn thêm về việc "thống nhất và triển khai khu vực bảo vệ an ninh và an toàn hạt nhân xung quanh ZNPP càng sớm càng tốt" - theo thông báo từ IAEA.

KHÁNH NHƯ