Một báo cáo có thể khiến Fed ngừng tay?

CNBC dẫn nguồn tin cho biết, dự kiến Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 5 sẽ cho thấy lạm phát tất cả các mặt hàng tại Mỹ chỉ tăng 0,1%, tương đương với tỷ lệ hàng năm là 4%. Nếu loại trừ các thành phần năng lượng và lương thực, CPI được dự báo sẽ tăng lần lượt 0,4% và 5,3%.

Những dấu hiệu như vậy có thể khuyến khích các nhà hoạch định chính sách tại Mỹ rằng lạm phát đang đi đúng hướng, sau khi đạt đỉnh trên 9% hồi tháng 6 năm ngoái. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu sự giảm tốc đó có đủ sức thuyết phục các quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngừng tăng lãi suất trong cuộc họp tuần này, để nền kinh tế Mỹ "tự thở" trong một thời gian hay không.

Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody’s Analytics, nói với CNBC: "Về cơ bản, tôi nghĩ rằng cuộc chiến lạm phát đang đi đúng hướng".

Lạm phát tại nền kinh tế số 1 thế giới đã trải qua một chặng đường dài kể từ khi nó bắt đầu tăng mạnh vào mùa Xuân năm 2021. Các yếu tố liên quan đến đại dịch như chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn, nhu cầu quá lớn đối với hàng hóa so với dịch vụ, kết hợp với hàng nghìn tỷ đô la kích thích tiền tệ và tài khóa đã đẩy lạm phát Mỹ lên mức kỷ lục kể từ đầu những năm 1980.

Sau một năm khẳng định lạm phát sẽ không kéo dài, Fed đã bắt đầu tăng lãi suất 10 lần liên tiếp kể từ tháng 3/2022. Lạm phát sau đó đã giảm dần, nhưng vẫn còn cách xa mục tiêu 2% mà ngân hàng trung ương Mỹ đề ra.

Cho rằng báo cáo CPI tháng 5 ra ngày 13/6 có thể đủ để thuyết phục các nhà hoạch định chính sách Fed "ngừng tay" tại cuộc họp tuần này, chuyên gia Zandi nói: "Họ không cần phải tăng lãi suất một lần nữa".

Theo CNBC, một vài biến số chính cần theo dõi trong báo cáo CPI tháng 5 của Mỹ có thể kể đến như:

Lạm phát cơ bản trên thực tế có thể sẽ mạnh hơn nhiều so với con số tiêu đề 0,1%. Đây được coi là "yếu tố bất thường" xảy ra khi lạm phát cơ bản tính đến ít biến số hơn, loại trừ thực phẩm và năng lượng - 2 mặt hàng có giá cả mang tính biến động nóng hơn.

Giá xe đã qua sử dụng - tăng 4,4% trên cơ sở hàng tháng trong tháng 4 và dự kiến sẽ cao trở lại vào tháng 5. Chi phí ăn ở chiếm khoảng 1/3 trọng số CPI Mỹ, nhưng các quan chức Fed đang kỳ vọng chúng sẽ giảm vào cuối năm nay. Các nhà kinh tế đã dự báo giá vé máy bay và chi phí ăn ở của Mỹ sẽ tăng trở lại vào tháng 5/2023.

Dean Baker, đồng sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách, cho biết: "Lạm phát có xu hướng giảm trong năm ngoái. Nếu xu hướng này tiếp tục, Fed có thể tuyên bố chiến thắng và tập trung vào khía cạnh việc làm trong nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, lạm phát vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed, vì vậy câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta đã chạm mức ổn định hay chưa".

Mặc dù kỳ vọng của thị trường là Fed sẽ bỏ qua một đợt tăng lãi suất trong cuộc họp 2 ngày tuần này, nhưng một đợt tăng lãi suất cuối cùng được cho có thể xảy ra vào tháng 7 năm nay, trước khi Fed tạm dừng đến đầu năm 2024 - theo một đánh giá của CME Group.

Nhìn chung, báo cáo CPI tháng 5, cộng với dữ liệu của một tháng nữa trước cuộc họp ngày 25-26/7 của Fed, có thể giúp ích rất nhiều trong việc xác định liệu dự báo nói trên của thị trường có đúng hay không.

Nam Trung