Một nghiên cứu gây chấn động về cần sa

Theo nhóm nghiên cứu, hiện chưa có đủ bằng chứng để khẳng định hiệu quả của cần sa y tế trong điều trị hầu hết bệnh lý thường được quảng bá. Ảnh: Ảnh: ABC.

Nghiên cứu do TS Michael Hsu, bác sĩ tâm thần tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), dẫn đầu, cho biết hiện chưa có đủ bằng chứng để khẳng định hiệu quả của cần sa y tế trong điều trị hầu hết bệnh lý thường được quảng bá như đau cấp, mất ngủ hay lo âu.

Nhóm tác giả nhấn mạnh người bệnh cần được tư vấn trung thực về những gì khoa học đã và chưa chứng minh liên quan đến loại sản phẩm này, theo New York Post.

Phân tích tổng hợp hơn 2.500 nghiên cứu khoa học công bố trong giai đoạn tháng 1/2010 đến tháng 9/2025, nhóm nghiên cứu so sánh cần sa y tế bán tại các cơ sở phân phối với các thuốc cannabinoid đạt chuẩn dược phẩm đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt.

Kết quả cho thấy các thuốc chứa THC hoặc CBD được FDA công nhận đạt hiệu quả rõ ràng trong một số trường hợp nhất định, điển hình là giảm buồn nôn và nôn do hóa trị, cải thiện tình trạng chán ăn ở bệnh nhân HIV/AIDS, kiểm soát một số dạng động kinh nặng ở trẻ em.

Ngược lại, bằng chứng ủng hộ việc sử dụng cần sa y tế trong điều trị đau mạn tính còn rất hạn chế, dù hơn một nửa người dùng cho biết họ sử dụng bởi lý do này. Các hướng dẫn hiện hành cũng không khuyến cáo cần sa là lựa chọn điều trị đầu tay cho kiểm soát đau.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các bằng chứng về hiệu quả của cần sa y tế trong điều trị mất ngủ, rối loạn lo âu, PTSD, bệnh Parkinson hay viêm khớp dạng thấp đều yếu hoặc chưa thuyết phục để đưa ra khuyến nghị lâm sàng.

Ở chiều ngược lại, các rủi ro sức khỏe lại được ghi nhận khá rõ. Những người trẻ sử dụng cần sa có hàm lượng THC cao có tỷ lệ xuất hiện các triệu chứng loạn thần cao hơn đáng kể so với nhóm sử dụng sản phẩm có nồng độ thấp. Tỷ lệ mắc rối loạn lo âu lan tỏa ở nhóm này cũng cao hơn.

Đáng chú ý, khoảng 29% người sử dụng cần sa y tế đáp ứng tiêu chí rối loạn sử dụng cần sa (CUD) - một tình trạng tâm thần đặc trưng bởi nhu cầu sử dụng mang tính cưỡng bức, tăng dung nạp và xuất hiện triệu chứng cai khi ngừng dùng. Nguy cơ này đặc biệt cao ở những người bắt đầu sử dụng trước 18 tuổi.

Ngoài ra, việc sử dụng cần sa y tế hàng ngày, nhất là các sản phẩm có hàm lượng THC cao hoặc dạng hít, có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và bệnh mạch vành so với việc sử dụng không thường xuyên.

Từ các phát hiện trên, nhóm nghiên cứu khuyến nghị bác sĩ cần sàng lọc bệnh tim mạch và các rối loạn tâm thần trước khi cân nhắc sử dụng các sản phẩm chứa THC cho người bệnh. Việc đánh giá tương tác thuốc và cân nhắc kỹ giữa lợi ích - nguy cơ cũng được xem là cần thiết.

Các tác giả thừa nhận nghiên cứu còn một số hạn chế, do không phải là phân tích tổng hợp hệ thống và một phần dữ liệu mang tính quan sát. Tuy nhiên, họ cho rằng cần thêm các nghiên cứu nghiêm ngặt hơn để làm rõ vai trò thực sự của cần sa y tế trong điều trị bệnh.

Kỳ Duyên