Một số điểm mới của Luật Cư trú 2020

Người dân làm sổ hộ khẩu tại Công an tỉnh -Ảnh: T.N

Theo Thượng tá Hoàng Thị Hồng Phượng, Trưởng Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh, Luật Cư trú 2020 có nhiều quy định mới liên quan đến sổ hộ khẩu. Trước đây, theo quy định tại khoản 2, Điều 1, Luật cư trú 2006, người dân muốn đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương phải có thời hạn tạm trú tại thành phố đó liên tục từ 1 năm trở lên và nếu đăng ký thường trú tại các quận thuộc thành phố trực thuộc trung ương thì phải có thời gian tạm trú tại thành phố đó từ 2 năm trở lên. Nay theo Luật Cư trú 2020, điều kiện đăng ký thường trú vào các thành phố trực thuộc trung ương cũng giống các tỉnh, thành khác, không có sự phân biệt và thống nhất trên phạm vi toàn quốc.

Theo quy định tại Điều 20, Luật Cư trú 2020, điều kiện đăng ký thường trú trên toàn quốc là công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình. Công dân được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý. Bên cạnh đó, công dân được đăng ký thường trú tại cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo có công trình phụ trợ là nhà ở khi thuộc một trong các trường hợp sau: Người hoạt động tôn giáo được phong phẩm, bổ nhiệm, bầu cử, suy cử, thuyên chuyển đến hoạt động tôn giáo tại cơ sở tôn giáo; người đại diện cơ sở tín ngưỡng; người được người đại diện hoặc ban quản lý cơ sở tín ngưỡng đồng ý cho đăng ký thường trú để trực tiếp quản lý, tổ chức hoạt động tín ngưỡng tại cơ sở tín ngưỡng. Người được chăm sóc, nuôi dưỡng, trợ giúp được đăng ký thường trú tại cơ sở trợ giúp xã hội khi được người đứng đầu cơ sở đó đồng ý hoặc được đăng ký thường trú vào hộ gia đình nhận chăm sóc, nuôi dưỡng khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý.

Trung tá Nguyễn Quân Hành, Phó đội trưởng, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh cho biết: Kể từ ngày 1/7/2021, việc quản lý cư trú của công dân chính thức được chuyển từ thủ công, truyền thống thông qua sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy sang số hóa quản lý bằng phần mềm quản lý cư trú trong đăng ký, quản lý cư trú. Phần mềm quản lý cư trú thuộc hệ thống phần mềm Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an xây dựng, thiết kế, cung cấp cho các cơ quan đăng ký cư trú để đăng ký cư trú, cập nhật, khai thác sử dụng và quản lý thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú.

Ngoài ra, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhập về cư trú cho đến hết ngày 31/12/2022. Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú, điều chỉnh thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú (được quy định tại khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú và khoản 2, Điều 26, Thông tư 55/2021/TTBCA ngày 15/5/2021 của Bộ Công an quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú).

Bên cạnh đó, theo quy định, việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký cư trú sẽ có 2 hình thức tiếp nhận, đó là tiếp nhận hồ sơ trực tiếp tại cơ quan đăng ký cư trú nơi công dân cư trú và tiếp nhận hồ sơ từ cổng thông tin điện tử gồm: Cổng dịch vụ quốc gia (http://dichvucong.goc.vn); cổng dịch vụ Bộ Công an (http://bocongan.gov.vn); cổng dịch vụ quản lý cư trú (http://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn).

Luật Cư trú 2020 cũng có các quy định cụ thể về thủ tục đăng ký thường trú có yếu tố nước ngoài, xóa đăng ký thường trú, điều kiện đăng ký tạm trú; hồ sơ, thủ tục đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú…

Thành Nam