'Một số doanh nghiệp kiểm toán làm sai, gây hệ lụy lớn'

Góp ý về dự thảo Luật Kiểm toán độc lập, Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) cho biết, các doanh nghiệp kiểm toán (VAE, AASCS, Tri Thức Việt, A&C, An Việt, Chuẩn Việt, CAF) vừa có phản ánh về đề xuất xử phạt 3 tỷ đồng là quá cao so với đặc điểm hoạt động của kiểm toán. Mức phạt 1,5 tỷ đồng cũng rất cao với cá nhân kiểm toán viên, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới tâm lý, sự gắn bó nghề nghiệp của người làm nghề.

“Kiểm toán viên hành nghề do doanh nghiệp, ban lãnh đạo doanh nghiệp kiểm toán phân công. Doanh nghiệp kiến nghị, ban soạn thảo cần làm rõ hành vi vi phạm dẫn tới cá nhân bị phạt tiền”, VACPA cho biết.

VACPA đề nghị Bộ Tài chính làm rõ cơ sở đề xuất mức phạt và cần tổ chức họp, lấy ý kiến doanh nghiệp kiểm toán, kiểm toán viên để đánh giá sự phù hợp, tác động tới hoạt động của doanh nghiệp, kiểm toán viên.

Trả lời kiến nghị trên, Bộ Tài chính cho biết dự thảo đã nghiên cứu kinh nghiệm của một số lĩnh vực như chứng khoán, thuế và thông lệ quốc tế của các nước (thường quy định mức phạt tiền rất cao). Thời gian qua, một số trường hợp doanh nghiệp kiểm toán, kiểm toán viên hành nghề kiểm toán cho một số đơn vị có lợi ích công chúng hoặc lĩnh vực chứng khoán vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực kiểm toán, đạo đức nghề nghiệp, nhưng mức xử phạt hiện chưa đảm bảo mức răn đe như thông lệ quốc tế.

“Không phải tất cả hành vi đều bị xử lý ở mức tối đa, chỉ các vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực kiểm toán, đạo đức nghề nghiệp mới bị xử phạt như đề xuất”, Bộ Tài chính cho biết.

Bộ Tài chính đề xuất tăng mức xử phạt vi phạm kiểm toán độc lập tối đa lên 3 tỷ đồng với tổ chức và 1,5 tỷ đồng với cá nhân. Ảnh minh họa: LVN.

Một trong những vấn đề doanh nghiệp kiến nghị là thời hiệu xử phạt 10 năm quá dài so với một số lĩnh vực khác (ví dụ lĩnh vực thuế chỉ quy định 5 năm từ ngày vi phạm). Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp thu ý kiến của VACPA và rút ngắn thời hiệu xử phạt về mức 5 năm.

Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất sửa Luật Kiểm toán độc lập theo hướng thêm hình thức, tăng mức độ xử phạt với kiểm toán viên, doanh nghiệp vi phạm. Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất nâng thời hiệu xử lý vi phạm pháp luật về kiểm toán độc lập lên 10 năm (thay vì 1 năm như hiện hành); Nâng mức phạt tối đa với tổ chức vi phạm từ 100 triệu đồng lên 3 tỷ đồng, với cá nhân từ 50 triệu đồng lên 1,5 tỷ đồng.

Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết vai trò kiểm toán trong báo cáo tài chính doanh nghiệp rất quan trọng với nhà đầu tư, công tác quản lý tài chính. Nếu kiểm toán sai lệch kết quả sẽ gây hậu quả rất lớn.

“Nhiều vụ án xảy ra một phần xuất phát từ sai phạm công tác kiểm toán gây hậu quả lớn. Khi quyết định mức độ xử phạt, cơ quan chức năng cần xem xét nguyên nhân khách quan, chủ quan gây ra sai phạm. Một số doanh nghiệp kiểm toán vốn điều lệ ít nhưng làm sai, gây hệ lụy lớn”, ông Long cho biết.

Ủng hộ mức xử phạt như đề xuất của Bộ Tài chính, ông Long cho rằng việc nâng mức xử phạt sẽ góp phần giúp doanh nghiệp, cá nhân kiểm toán có trách nhiệm với công việc, thận trọng, không vi phạm quy định.

Hiện cả nước có khoảng 2.400 kiểm toán viên, hơn 220 doanh nghiệp kiểm toán. Từ năm 2013 đến nay, cơ quan chức năng đình chỉ hành nghề kiểm toán 114 người, đình chỉ kinh doanh dịch vụ kiểm toán với 3 doanh nghiệp và thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán với 3 doanh nghiệp.

Quỳnh Nga