Một 'tráng sĩ sông Hồng' trong âm nhạc ra đi

Giọng xúc động, nhạc sĩ Cát Vận cho biết, ông và nhạc sĩ Phó Đức Phương học cùng khóa tại Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam). Phó Đức Phương thể hiện tài năng của mình cho âm nhạc và đã gặt hái được những thành công với các ca khúc mang âm hưởng dân gian đương đại. “Gia tài” hàng trăm tác phẩm âm nhạc của Phó Đức Phương, bài nào cũng đều gây ấn tượng: Chảy đi sông ơi, Cánh đồng tình yêu, Con sông tuổi thơ, Hồ trên núi, Huyền thoại hồ núi Cốc, Không thể và có thể, Mặt trời biển cát và em, Một thoáng Tây Hồ, Mộng mị Sapa, Nha Trang thu, Nơi áo Chàm hồ xanh Ba Bể, Thành phố biển xanh và cát trắng, Trên đỉnh Phù Vân, Về quê, Vũ khúc con cò, Lội dòng sông quê, Những cô gái quan họ... Trong “Bộ tứ sông Hồng” gồm: Phó Đức Phương, Dương Thụ, Trần Tiến và Nguyễn Cường, thì Phó Đức Phương góp một góc riêng tròn chặn với cá tính âm nhạc của mình. Ông là một trong những nhạc sĩ có sự nghiệp sáng tác “vạm vỡ” nhất của nền âm nhạc Việt Nam trong thế kỷ 20 và khoảng đầu thế kỷ 21. Nhạc sĩ Phó Đức Phương ra đi để lại niềm tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, nền âm nhạc Việt Nam và rất nhiều người yêu nhạc của ông.

Nhạc sĩ Phó Đức Phương. Ảnh gia đình cung cấp

Nhạc sĩ Nguyễn Cường nghẹn ngào khi nhắc đến người bạn thân thiết Phó Đức Phương: “Phương không may bị bạo bệnh, chúng tôi buồn lắm. Phương ra đi khi vẫn còn dang dở những ấp ủ âm nhạc của mình”.

Nhận tin báo từ con gái cố nhạc sĩ Phó Đức Phương, ca sĩ Tùng Dương không khỏi bàng hoàng dù đã dự liệu ngày này sẽ đến. Anh nói: “Vậy là tôi đã mất một người thầy, người nghệ sĩ đáng kính trong cuộc đời. Tinh thần lạc quan và những cống hiến nghệ thuật của ông là điều mà tôi và nhiều nghệ sĩ trẻ phải học tập”. Tùng Dương cho biết thêm, từ ngày ông bệnh, thi thoảng anh vào viện thăm, thấy nhạc sĩ luôn lạc quan. Tùng Dương vẫn nhớ câu nói của nhạc sĩ động viên khi anh thực hiện liveshow “Bộ tứ sông Hồng”: “Tôi không hát hay như cậu nhưng tôi giỏi toán hơn và sáng tác được, nên cuộc đời bù trừ cho nhau”.

Nhạc sĩ Phó Đức Phương sinh năm 1944 ở Hà Nội, quê gốc Hưng Yên. Nhạc sĩ Nguyễn Cường nhận xét, âm nhạc của ông không chỉ chắt lọc được tinh túy của văn hóa đồng bằng Bắc Bộ, mà còn đầy ắp trí tuệ, dạt dào cảm xúc, đầy ắp tình yêu con người, quê hương, đất nước.

Năm 2001, nhạc sĩ Phó Đức Phương được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật cho các tác phẩm: Những cô gái quan họ, Hồ trên núi, Một thoáng Tây Hồ, Nha Trang thu, Trên đỉnh Phù Vân.

Nhạc sĩ cũng dành nhiều tâm huyết cho hoạt động bản quyền âm nhạc trong thời gian giữ chức Giám đốc Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam. Sau khi thôi chức năm 2018, ông làm Phó chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội, đồng thời tập trung sáng tác và hoạt động nghệ thuật.

Trong liveshow “Khúc hát phiêu ly” do gia đình, bạn bè và các nghệ sĩ yêu mến ông tổ chức hồi tháng 7 vừa qua tại Nhà hát Lớn Hà Nội, hẳn nhiều người sẽ không thể nào quên hình ảnh vị nhạc sĩ tóc bạc, đôi mắt sáng quắc dù nằm trên giường bệnh, nhạc sĩ Phó Đức Phương đã gửi niềm lạc quan tới khán giả: “Rất chắc chắn tôi sẽ trở lại, các bạn đợi tôi nhé”. Ở đêm nhạc đó, những ca sĩ đã cất cao tiếng hát đầy tự hào, gửi đến nhạc sĩ Phó Đức Phương tất cả sự tôn trọng cũng như tình cảm của họ dành cho ông, một nhạc sĩ tài hoa. Những ca khúc của ông cũng đã chắp cánh cho rất nhiều nghệ sĩ tài năng.

Những ngày cuối đời, nhạc sĩ Phó Đức Phương càng khát khao được cống hiến cho âm nhạc. Ông đang thực hiện dang dở dự án viết những ca khúc để tri ân non sông, đất nước và coi đó là trách nhiệm của mình với các bậc tiền nhân.

Lễ tang nhạc sĩ Phó Đức Phương diễn ra vào 11 giờ 30 phút, ngày 24-9, tại Nhà tang lễ số 5-Trần Thánh Tông, Hà Nội.

VƯƠNG HÀ