Mưa lũ ở miền núi phía bắc phức tạp, vận hành linh hoạt liên hồ chứa để đảm bảo an toàn

Ông Trần Quang Hoài, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo quốc gia về PCTT phát biểu kết luận cuộc họp. Ảnh: Ngọc Hà

Thông tin này được đưa ra tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai (PCTT) ngày 3-6 nhằm rà soát công tác chuẩn bị vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng năm 2022.

Tại cuộc họp, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết trong 2-3 ngày tới, sau khi xuất hiện nắng nóng tại Bắc Bộ và Trung Bộ, Bắc Bộ sẽ xuất hiện một đợt mưa giông diện rộng, lượng mưa trung bình khoảng 100-250mm. Dự báo dài hạn, ở khu vực Bắc Bộ năm nay sẽ có khoảng 1-2 cơn bão, áp thấp nhiệt đới, đây là một trong những nguồn chính gây mưa ở khu vực này.

Cũng theo ông Khiêm, trong tháng 6, khu vực Bắc Bộ, đặc biệt là khu Tây Bắc, Việt Bắc sẽ có lượng mưa cao hơn trung bình nhiều năm từ 20-30%. Tháng 7, cao hơn 10-30%, tháng 8 cao hơn 5-15%, tháng 9 cao hơn 15-30%, riêng tháng 10-11, lượng mưa ở Bắc Bộ thấp hơn từ 15-20% so với trung bình nhiều năm.

Mùa mưa lũ năm 2022 ở lưu vực sông Hồng sẽ xuất hiện sớm hơn. Đỉnh lũ trên các sông suối ở lưu vực sông Hồng cũng cao hơn năm 2021. Đỉnh lũ trên lưu vực sông Đà xấp xỉ trung bình nhiều năm, nhưng cao hơn so với năm 2021.

Ông Nguyễn Văn Hải, Phó Cục trưởng Cục Ứng phó và Khắc phục hậu quả thiên tai, Tổng cục PCTT, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, theo dự báo, năm nay, mưa lũ ở khu vực miền núi phía Bắc diễn biến phức tạp, lượng mưa từ tháng 7 đến tháng 9-2022 cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 15-30%, có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn các hồ thủy điện thuộc liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng.

Theo báo cáo của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về PCTT, hiện, mực nước hồ chứa Tuyên Quang và Sơn La đang cao hơn so với mực nước cao nhất trước lũ cho phép trong thời kỳ lũ sớm (15-6 đến 19-7).

Trong khi đó, mực nước hồ Hòa Bình đang lên, đến 22 giờ ngày 2-6 mực nước đã vượt mức nước cho phép trước lũ, nên phải sẵn sàng phương án điều tiết xả lũ về hạ du.

Hiện tại, hồ Tuyên Quang đang vận hành mở 2 cửa xả đáy để đảm bảo an toàn cho công trình và hạ du và đưa dần mực nước hồ Tuyên Quang về cao trình 105,2m trước ngày 15-6. Thông số hồ lúc 7 giờ sáng 2-6 vẫn cao hơn mực nước cho phép là 11,85m. Hạ du đảm bảo an toàn, chưa ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản.

Hồ Sơn La vận hành phát điện tối đa để đưa dần mực nước hồ về cao trình mực nước cao nhất trước lũ và không làm gia tăng đột biến dòng chảy về hạ du.

Hồ Hòa Bình có mực nước vượt cao trình 105 theo quy định trước 15-6. Khi duy trì phát điện tối đa thì mực nước trước lũ đến ngày 15-6 cao hơn mực nước cho phép tối thiểu khoảng 5m (chưa tính mưa lòng hồ Hòa Bình).

Phát biểu tại cuộc họp, ông Ngô Sơn Hải, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết: Trước mùa mưa lũ, EVN đã chỉ đạo các công ty thủy điện- các chủ hồ rà soát công tác vận hành hồ chứa đảm bảo an toàn. Hiện tất cả các nhà máy đang chạy tối đa công suất để khai thác, sản xuất điện. Tập đoàn luôn đặt vấn đề an toàn hồ chứa lên hàng đầu, song cần phải bám sát các dự báo để có những điều chỉnh nguồn nước các hồ chứa một cách linh hoạt.

Tại cuộc họp, ông Trần Quang Hoài, Phó Trưởng ban Ban Chỉ đạo quốc gia về PCTT, Tổng cục trưởng Tổng cục PCTT cho biết: Việc vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng là hết sức quan trọng. Ban chỉ đạo đã xây dựng các kịch bản ứng phó và các cấp báo động dựa trên các đánh giá, dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.

Cách đây hàng tháng, Ban Chỉ đạo quốc gia về PCTT đã có công văn yêu cầu các chủ hồ, địa phương sẵn sàng dọn dẹp lòng hồ và hạ du để chuẩn bị cho việc xả lũ.

Trước khi vận hành xả lũ, tuân thủ theo quy trình, Ban Chỉ đạo có thông báo trước ít nhất là 6 tiếng. Các chủ hồ đã phối hợp tích cực với chính quyền địa phương kiểm tra các lưu vực hồ chứa trong tình huống xả, điều tiết lũ, bảo đảm an toàn.

Trong thời gian tới, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo sẽ xây dựng nền tảng kết nối để chia sẻ các thông tin về mực nước, lượng mưa tự động trên tất cả hệ thống sông ở tất cả các địa phương.

Ông Hoài đề nghị các chủ hồ bổ sung thêm một số thông tin, cơ sở dữ liệu, như dữ liệu thông tin động đất ở Sơn La, thông tin về an toàn hồ đập trên bậc thang sông Đà, thông tin về hồ chứa nhỏ...; rà soát lại các thiết bị quan trắc và các thiết bị phục vụ cho công tác vận hành hồ chứa.

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cần cập nhật, cung cấp dự báo về thông tin về mưa, lượng mưa cho các đơn vị tư vấn tính toán, tham mưu cho công tác chỉ đạo, vận hành các hồ chứa, đặc biệt là các hồ thủy điện lớn đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mùa mưa lũ.

Thu Hằng