Mùa quả ngọt ở thôn Cây Nhãn

Cây Nhãn là thôn nằm trong điểm quặng Cây Nhãn - Khánh Hùng (xã Hùng Đức, Hàm Yên). Trưởng thôn Cây Nhãn Tạ Văn Quang bảo, có lẽ vì lý do này, mà chất đất ở nơi này cũng bị ảnh hưởng phần nào, khi một số loại cây trồng đã được đưa về đây giúp bà con chuyển dịch cơ cấu cây trồng nhưng sinh trưởng, phát triển kém, không cho hiệu quả kinh tế cao.

Vườn cam của anh Tạ Văn Vượng, thôn Cây Nhãn, xã Tứ Quận (Yên Sơn)năm nay cho thu trên 600 triệu đồng.

Sau nhiều năm loay hoay với bài toán “trồng cây gì, nuôi con gì”, người dân ở Cây Nhãn đã lựa chọn được cây trồng phù hợp theo cách khá tình cờ. Trưởng thôn Tạ Văn Quang cho biết, ở Cây Nhãn có một số người dân là người gốc Hoài Đức (Hà Nội) lên khai hoang từ thời bao cấp. Những năm 2000, một số hộ về quê chọn những gốc cam, gốc bưởi từ quê lên ươm trồng. 3 anh em Nguyễn Văn Quang, Nguyễn Văn Vĩnh, Nguyễn Văn Vi... được coi là người khai đường, khi những gốc cam, gốc bưởi đầu tiên họ mang lên bén rễ ở Cây Nhãn và cho trái ngọt. Nhưng thời điểm này, cây ăn quả ở những hộ gia đình này chủ yếu là để phục vụ nhu cầu gia đình, hầu như chẳng ai nghĩ đến chuyện biến nó thành hàng hóa cả. Ông Nguyễn Văn Vĩnh chia sẻ, khi lựa chọn được cây phù hợp với chất đất, anh em ông cứ thế nhân rộng dần mô hình. Từ những gốc cam, gốc bưởi đầu tiên, giờ 3 anh em ông đã có những vườn cây ăn quả 6 - 7 ha.

Sau mô hình này, bà con học nhau nhân rộng diện tích cây ăn quả. Cây Nhãn giờ đã có gần 50 ha cây ăn quả, chủ yếu là cam và cây bưởi. Vườn cam 3 ha của anh Tạ Văn Vượng những ngày cuối tháng 11 lúc lỉu quả. Anh Vượng khoe, đồi cây ăn quả này vợ chồng anh trồng từ năm 2015, năm nay đã là năm thứ 2 cho thu hoạch. Mới là năm thứ 2, nhưng số tiền thu được sau 2 năm đã chạm con số tỷ đồng. Anh bảo, năm trước cả vườn cho hơn 40 tấn quả, thu về xấp xỉ 400 triệu đồng. Năm nay cây đã khỏe hơn, quả sai hơn, cả vườn ước chừng được hơn 60 tấn, số tiền thu về cũng được hơn 600 triệu đồng. Những lúc bận bịu, thu hái, vợ chồng anh thuê thêm 4-5 lao động, bình thường chỉ có 2 vợ chồng tất bật, người bón phân, người phun thuốc…

Nhiều hộ người Dao ở đây cũng đã bắt tay vào cải tạo vườn tạp, đưa cây ăn quả về trồng. Anh Triệu Văn Chinh vừa cải tạo vườn tạp đưa về trồng gần 500 gốc bưởi Diễn. Anh bảo, lâu nay mình chỉ quen với ruộng lúa thôi, đất vườn rộng lắm nhưng chưa bao giờ nghĩ đến chuyện cải tạo để trồng cây ăn quả cả. Cây bưởi đã lên xanh tốt, đôi ba năm nữa là sẽ cho quả ngọt. Còn anh Nguyễn Văn Hùng trồng 1ha cam năm nay bắt đầu cho thu hoạch. Anh nhẩm tính, số tiền thu về của vụ này cũng được khoảng 70 triệu đồng.

Phó Chủ tịch UBND xã Tứ Quận Hán Quang Thái cho biết, cùng với một số thôn như Bình Ca 1, Bình Ca 2, Cây Nhãn hiện nằm trong quy hoạch cây ăn quả chủ lực của xã. Về lâu dài, để vùng chuyên canh cây ăn quả này phát triển bền vững, xã đang khuyến khích, hướng dẫn các hộ có diện tích lớn trồng, chăm sóc theo hướng VietGAP, hữu cơ, đồng thời hỗ trợ các thủ tục đăng ký nhãn hiệu hàng hóa cho sản phẩm, nâng cao giá trị trên thị trường.

Bài, ảnh: Trần Liên