Mục sở thị 'Bảo tàng độc đáo nhất Việt Nam'
Đó là danh xưng mà du khách trong và ngoài nước đặt cho Bảo tàng Vũ khí cổ Robert Taylor (98 Trần Hưng Đạo, phường 1, TP. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu). Với bộ sưu tập đồ sộ hơn 3.000 hiện vật gồm vũ khí, trang phục được thu thập từ nhiều quốc gia trên thế giới, bảo tàng tư nhân này đã giúp khách tham quan mở rộng kiến thức lịch sử và thêm một lần hiểu rõ khát khao muôn đời của nhân loại: xây dựng một thế giới hòa bình, phi bạo lực.
Hầu hết du khách đều bất ngờ khi tham quan điểm đến này giữa lòng thành phố biển thơ mộng. Tất cả hiện vật trưng bày tại đây đều do ông Robert Taylor (76 tuổi, một công dân Anh) bỏ công sưu tầm trong hơn 50 năm qua. Và rồi, vì tình yêu với đất nước Việt Nam, ông quyết định đặt cả “cơ ngơi” tại TP. Vũng Tàu.
Hiện vật tại bảo tàng được sắp xếp khoa học, công phu theo từng giai đoạn. Mỗi khu vực có riêng một hướng dẫn viên để thuyết minh chính xác, đầy đủ và giải đáp những thắc mắc liên quan của khách tham quan. Ở thời kỳ cổ đại, khách sẽ được chiêm ngưỡng bộ sưu tập vũ khí quý hiếm của đế chế Hy Lạp, La Mã, triều đại nhà Hán (Trung Quốc), samurai Nhật Bản như: kiếm, giáo, lưỡi lê, khiên, cung, nỏ cùng những bộ trang phục của các chiến binh gồm áo giáp sắt, mũ sắt… Thật khó tin rằng đây chính là những trang phục, vũ khí cổ đã từng có mặt trong các cuộc chinh phạt cách đây nhiều thế kỷ; có bộ giáp sắt vẫn còn nguyên vết lõm do hứng một mũi giáo chí tử.
Cảm giác choáng ngợp tiếp tục chiếm lĩnh khi du khách ghé khu trưng bày vũ khí và trang phục giai đoạn trung đại, cận đại. Nổi bật là bộ sưu tập vũ khí gây kinh ngạc của Hoàng đế Pháp Napoléon Bonaparte gồm kiếm, súng. Bên cạnh đó là các loại quân phục sặc sỡ, sang trọng sử dụng trong những cuộc chiến của hoàng gia, hiệp sĩ, kỵ sĩ thuộc các quốc gia như: Anh, Pháp, Nga, Hà Lan, Bulgaria, Đức… Trừ một số ít trang phục được phục dựng, đa số đều nguyên bản với từng đường may và chi tiết trang trí vô cùng tinh xảo, hoàn toàn thủ công, hằn rõ dấu vết thời gian qua những vết sờn úa. Chúng thể hiện rõ văn hóa đặc sắc của mỗi quốc gia cũng như vai trò, vị trí, thứ bậc của người mặc. Vì sao trang phục của quân đội Anh thời kỳ này nổi bật với màu đỏ thắm; vì sao lính Scotland, Ireland luôn mặc váy khi tham gia chiến trận; vì sao trên mũ của các tướng lĩnh Pháp luôn có một biểu tượng rất giống… cây chổi lông gà là những câu hỏi thú vị và đều được các hướng dẫn viên giải đáp cặn kẽ, mang đến nhiều thông tin thú vị. Đi kèm với các gian trưng bày này còn có nhiều tranh vẽ chân dung các tướng lĩnh lừng danh trên thế giới cũng như tái hiện những cuộc chiến nổi tiếng trong lịch sử, đơn cử như trận chiến Waterloo huyền thoại năm 1815-trận chiến kết thúc đế chế Napoléon. Ngoài ra, du khách cũng mãn nhãn khi nhìn ngắm những chú ngựa chiến châu Âu cao to đáng kinh ngạc, được phục dựng với tỷ lệ 1:1.
Ở giai đoạn hiện đại, các loại vũ khí thô sơ đã được thay thế hoàn toàn bằng những loại súng tối tân. Du khách có cơ hội chiêm ngưỡng súng lục của Nữ hoàng Anh; súng máy Nga nổi tiếng trong Chiến tranh thế giới thứ nhất; các loại súng trường Hoa Kỳ, súng ngắn bán tự động Colt M1911, súng tiểu liên Thompson… sử dụng phổ biến trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, Chiến tranh thế giới thứ II, Chiến tranh Triều Tiên và Chiến tranh Việt Nam. Bảo tàng còn trưng bày những khẩu súng độc đáo mà báng súng và nòng súng dài đến… 2,4 m; bên cạnh những khẩu súng ngắn dành cho phụ nữ. Từ loại súng chỉ bắn được mỗi lần 1 viên, các nhà sản xuất vũ khí tiến đến chế tạo loại súng có thể bắn hàng ngàn viên đạn mỗi phút. Về trang phục, nổi bật trong thời kỳ này là quân phục các lực lượng không quân, bộ binh, hải quân, đặc nhiệm của quân đội các nước Australia, Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Việt Nam…
Chính sự độc đáo của các hiện vật trưng này cùng lối thuyết minh hấp dẫn, sâu sắc và hài hước của hướng dẫn viên khiến du khách bị thu hút hoàn toàn. Có thể nói, đây là một bộ sưu tập hoàn hảo. Hướng dẫn viên Trần Văn Lừng cho hay, lượng khách trong nước và quốc tế đến với bảo tàng ngày càng đông. Đặc biệt, những dịp lễ, cuối tuần, hướng dẫn viên tại đây chỉ có khoảng 5-10 phút nghỉ ngơi giữa các đợt khách.
Đi giữa những hiện vật vô giá kể lại câu chuyện lịch sử của riêng mình, du khách không khỏi thán phục nỗ lực sưu tầm kỳ công của ông chủ bảo tàng. Song cũng không khỏi rùng mình trước độ sát thương ngày càng lớn, ngày càng hủy diệt của các loại vũ khí. Khẳng định sức mạnh và tiềm lực quân sự của một quốc gia nhưng vũ khí đồng thời là “kẻ đồng lõa” trong những cuộc chiến tranh phi nghĩa. Mong sự an yên mãi ngự trị như mơ ước của biết bao người yêu chuộng hòa bình trên thế giới.
PHƯƠNG DUYÊN