Mỹ - Australia ký thỏa thuận đất hiếm 8,5 tỷ USD

Ngày 20-10, Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã ký kết một thỏa thuận khoáng sản chiến lược trị giá 8,5 tỷ USD tại Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Australia Anthony Albanese.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Australia Anthony Albanese.

Phát biểu tại lễ ký, Tổng thống Trump cho biết thỏa thuận này đã được hai bên đàm phán suốt nhiều tháng, và khẳng định: “Chỉ trong khoảng 1 năm nữa, chúng ta sẽ có rất nhiều khoáng sản chiến lược và đất hiếm đến mức không biết dùng vào đâu".

Trong khi đó, Thủ tướng Albanese nhấn mạnh thỏa thuận giúp quan hệ Mỹ - Australia “bước lên một tầm cao mới".

Thỏa thuận được ký trong bối cảnh Trung Quốc vừa siết chặt quy định xuất khẩu các sản phẩm có chứa đất hiếm, buộc doanh nghiệp nước ngoài phải xin phép nếu sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc hoặc công nghệ từ Trung Quốc. Washington cho rằng động thái này cho phép Bắc Kinh mở rộng quyền kiểm soát chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Theo ông Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Mỹ, Australia với thế mạnh khai khoáng và nguồn tài nguyên đất hiếm dồi dào sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các nền kinh tế phương Tây giảm rủi ro trước “sự ép buộc khoáng sản” của Trung Quốc.

Các quan chức Australia đi cùng Thủ tướng Albanese gồm Bộ trưởng Tài nguyên, Công nghiệp và Khoa học. Canberra hiện sở hữu hàng chục loại khoáng sản thiết yếu được Mỹ săn đón để phục vụ sản xuất máy bay chiến đấu, xe điện, máy tính xách tay và điện thoại thông minh.

Giới phân tích cho rằng thỏa thuận có thể giúp nguồn cung đất hiếm cho Mỹ được cải thiện ngay lập tức, nếu doanh nghiệp Mỹ ký được hợp đồng thu mua từ các mỏ Australia đang khai thác. Tuy nhiên, để xây dựng một chuỗi cung ứng đủ mạnh ngoài Trung Quốc có thể cần nhiều năm, thậm chí hàng thập niên.

Ông Pini Althaus, Giám đốc điều hành Cove Capital và là chuyên gia trong ngành khai khoáng, cảnh báo rằng Mỹ cần có cơ chế giá sàn ổn định để tránh việc Trung Quốc thao túng thị trường bằng cách “phá giá” khoáng sản, loại bỏ đối thủ cạnh tranh như đã từng làm trong nhiều thập kỷ qua.

Thỏa thuận cũng cho thấy Mỹ đang gia tăng phối hợp với các đồng minh để giảm ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực đất hiếm, nguồn nguyên liệu không thể thiếu cho công nghiệp quốc phòng và năng lượng xanh.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh: “Trung Quốc là nền kinh tế chỉ huy, kiểm soát, còn chúng ta và các đồng minh sẽ không để mình bị điều khiển".

Theo Viện Nghiên cứu chiến lược Quốc tế (CSIS), trong vòng 6 tháng tới, Mỹ và Australia sẽ đầu tư hơn 3 tỷ USD vào các dự án khai thác và tinh luyện khoáng sản chung, tốc độ được đánh giá là “chưa từng có tiền lệ”.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng Australia không thể đáp ứng toàn bộ nhu cầu của Mỹ, và Washington cần tiếp tục đầu tư vào các dự án khai thác mới tại Trung Á, nơi từng được Liên Xô khai thác sơ bộ và có tiềm năng cắt giảm đáng kể thời gian phát triển mỏ.

Chuyến thăm của ông Albanese diễn ra ngay trước khi Tổng thống Trump dự kiến gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào cuối tháng này.

Bên cạnh hợp tác kinh tế, hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về liên minh an ninh AUKUS giữa Mỹ, Australia và Anh.

Tổng thống Trump cho biết thỏa thuận này “đang tiến triển nhanh chóng và hiệu quả", trong khi Thủ tướng Albanese khẳng định AUKUS vẫn là trụ cột quan trọng trong chính sách quốc phòng của Canberra.

Vinh Trang - pbs.org

Nguồn SGĐT: https://dttc.sggp.org.vn/my-australia-ky-thoa-thuan-dat-hiem-85-ty-usd-post127499.html