Mỹ cắt viện trợ, Ukraine có thể cạn kiệt tên lửa Patriot trong vài tuần tới

Hệ thống tên lửa Patriot tại Cologne-Wahn, Đức. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo kênh CNN, hiện tại, hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất là vũ khí duy nhất giúp Ukraine phòng vệ trước các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Nga. Tuy nhiên, với việc Mỹ tạm ngừng chuyển giao các chuyến hàng quân sự tới Kiev, Ukraine có thể sớm cạn kiệt loại tên lửa này.

Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đình chỉ các chuyến hàng quân sự tới Ukraine hôm 3/3, cuộc họp căng thẳng giữa ông và Tổng thống Volodymyr Zelensky đã khiến Kiev phải nhanh chóng tìm giải pháp thay thế. Việc thiếu nguồn cung từ Mỹ sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng, nhưng phần lớn các thiết bị quân sự mà Ukraine đang sử dụng có thể được thay thế bằng các nguồn cung khác, dù chất lượng và khả năng thay thế của chúng vẫn còn nhiều nghi ngờ.

Thách thức lớn nhất đối với Ukraine hiện nay là khả năng mất các hệ thống Patriot – vũ khí phòng không tối tân của Mỹ mà không có sự thay thế. Các binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến đều lo ngại rằng việc mất đi hệ thống này sẽ gây ra một mối đe dọa lớn, bởi Patriot là thiết bị duy nhất có khả năng đối phó với các tên lửa đạn đạo của Nga.

Thủ tướng Ukraine, ông Denys Shmyhal, chia sẻ: “Đây là hệ thống duy nhất có thể đối phó với tên lửa đạn đạo của Nga. Chúng tôi có thể chống lại nhiều mối đe dọa khác bằng các thiết bị hiện có, nhưng nếu mất Patriot, chúng tôi sẽ gặp rất nhiều khó khăn”.

Bà Kateryna Stepanenko, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, nhận định: “Mỹ kiểm soát giấy phép cho các hệ thống tên lửa Patriot và sản xuất tên lửa cho chúng, điều này khiến nhiều quốc gia châu Âu gặp khó khăn lớn trong việc sản xuất hoặc tái tạo các hệ thống này.”

Những binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến cũng thừa nhận Patriot là một thiết bị quan trọng mà Ukraine không thể để mất. Yegor Firsov, trung đội trưởng của đội tấn công bằng thiết bị bay không người lái cho biết: “ “Điểm yếu của chúng tôi nằm ở tên lửa phòng không – Patriots”.

Mặc dù Patriot đã được sử dụng gần 40 năm, nhưng đây vẫn là một trong những hệ thống phòng không hiện đại và hiệu quả nhất, có thể đánh chặn tên lửa hành trình, tên lửa siêu thanh, tên lửa đạn đạo tầm ngắn và máy bay. Tổng thống Zelensky từng khẳng định rằng Ukraine cần ít nhất 25 hệ thống Patriot để bảo vệ không phận của mình. Tuy nhiên, hiện tại Ukraine chỉ có khoảng 6 hệ thống, và số lượng chính xác vẫn được giữ bí mật.

Ban đầu, Mỹ không muốn cung cấp Patriot cho Ukraine, nhưng sau nhiều tháng Nga tấn công liên tục vào các mục tiêu dân sự, Mỹ đã đồng ý gửi các hệ thống này. Các khẩu đội Patriot đầu tiên đến Ukraine vào khoảng 14 tháng sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2/2022.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (phải) trong cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump (giữa) tại Washington, DC ngày 28/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Mặc dù Patriot là vũ khí đắt đỏ, với chi phí lên tới 1,1 tỷ USD cho mỗi hệ thống và mỗi tên lửa có giá khoảng 4 triệu USD, đây vẫn là vũ khí quan trọng mà Ukraine không thể thiếu. Các hệ thống thay thế như NASAMS và IRIS-T có thể hiệu quả trong việc đối phó với tên lửa hành trình và thiết bị bay không người lái, nhưng không thể sánh được với Patriot khi đối mặt với các tên lửa đạn đạo và siêu vượt âm.

Một lựa chọn thay thế khác là hệ thống phòng không SAMP/T, được sản xuất bởi Eurosam, một công ty châu Âu. Tuy nhiên, Ukraine sẽ cần rất nhiều hệ thống SAMP/T để đạt được hiệu quả tương đương Patriot, và hiện tại vẫn gặp khó khăn lớn về nguồn cung.

Để đảm bảo sự hỗ trợ lâu dài cho Ukraine, các quốc gia đồng minh cần giải quyết các vấn đề về nguồn cung. Dù Patriot là vấn đề cấp bách nhất trong ngắn hạn, viện trợ quân sự của Mỹ đang gặp phải nhiều khó khăn, và có thể sẽ xuất hiện những vấn đề khác nếu không có sự điều chỉnh kịp thời.

Một quan chức Lầu Năm Góc trước đó đã nói với hãng thông tấn TASS rằng Lực lượng vũ trang Mỹ đã đình chỉ nguồn cung viện trợ quân sự cho Ukraine. Theo ông, động thái này liên quan đến tất cả các thiết bị quân sự của Mỹ vẫn chưa đến Ukraine, bao gồm cả vũ khí được vận chuyển bằng máy bay và tàu thuyền hoặc đang chờ được vận chuyển từ các khu vực trung chuyển ở Ba Lan.

Hải Vân/Báo Tin tức