Mỹ cho phép Ukraine dùng tên lửa tầm xa tấn công vào sâu lãnh thổ Nga

Trước đó, Washington đã từ chối cho phép các cuộc tấn công như vậy bằng tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất vì lo ngại chúng sẽ làm leo thang chiến tranh.

Sự đảo ngược chính sách lớn này diễn ra hai tháng trước khi Tổng thống Joe Biden trao quyền cho ông Donald Trump, người đã làm dấy lên lo ngại về tương lai của sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Kyiv.

Ukraine đã sử dụng hệ thống tên lửa chiến thuật của quân đội, thường được gọi là ATACMS để nhắm vào các mục tiêu của Nga trên lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng trong hơn một năm.

Nhưng Mỹ chưa bao giờ cho phép Kyiv sử dụng tên lửa bắn vào sâu bên trong nước Nga cho đến bây giờ.

Tên lửa đạn đạo Lockheed Martin là một trong những loại tên lửa mạnh nhất được cung cấp cho Ukraine cho đến nay, có tầm bắn tới 300km.

Ukraine đã lập luận rằng việc không được phép sử dụng những vũ khí như vậy bên trong lãnh thổ nước Nga cũng giống như bị yêu cầu chiến đấu với một tay bị trói sau lưng.

Sự thay đổi chính sách này của Mỹ được cho là nhằm đáp trả việc triển khai quân đội Triều Tiên gần đây để hỗ trợ Nga tại khu vực biên giới Kursk, nơi Ukraine đã chiếm đóng lãnh thổ kể từ tháng 8.

Hệ thống tên lửa ATACMS do Mỹ chế tạo

Ngoài ra, việc ông Donald Trump sắp trở lại Nhà Trắng đang làm dấy lên lo ngại về tương lai của sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine, và Tổng thống Biden dường như rất muốn làm mọi cách có thể để hỗ trợ Ukraine trong thời gian ngắn ngủi còn lại tại nhiệm.

Việc tăng cường sức mạnh quân sự của Ukraine có thể mang lại cho Ukraine đòn bẩy trong bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào có thể diễn ra trong tương lai.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn chưa xác nhận động thái này. Nhưng ông đã cho biết vào hôm 17/11: "Các cuộc tấn công không được thực hiện bằng lời nói ... Các tên lửa sẽ tự nói lên điều đó".

Ukraine hiện có thể tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga, nhiều khả năng là đầu tiên xung quanh khu vực Kursk, nơi lực lượng Ukraine nắm giữ hơn 1.000 km2 lãnh thổ.

Các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ dự đoán quân đội Nga và CHDCND Triều Tiên sẽ phản công để giành lại lãnh thổ ở Kursk.

Ukraine có thể sử dụng ATACMS để phòng thủ trước cuộc tấn công, nhắm vào các vị trí của Nga bao gồm căn cứ quân sự, cơ sở hạ tầng và kho đạn.

Nguồn cung cấp tên lửa có thể sẽ không đủ để xoay chuyển tình thế của cuộc chiến. Thiết bị quân sự của Nga, chẳng hạn như máy bay phản lực, đã được chuyển đến các sân bay xa hơn bên trong nước Nga để chuẩn bị cho quyết định như vậy.

Nhưng vũ khí có thể mang lại cho Ukraine một số lợi thế vào thời điểm quân đội Nga đang giành được nhiều lợi thế ở phía đông đất nước và tinh thần đang xuống thấp.

Chính quyền Biden trong nhiều tháng đã từ chối cho phép Ukraine tấn công Nga bằng tên lửa tầm xa, vì lo ngại xung đột leo thang.

Trong khi đó Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo không nên cho phép sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công Nga khi nhấn mạnh rằng Moscow sẽ coi đó là "sự tham gia trực tiếp" của các nước thuộc khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào cuộc chiến ở Ukraine.

"Điều này sẽ thay đổi đáng kể bản chất của cuộc xung đột" – ông Putin nhấn mạnh vào tháng 9. "Điều này có nghĩa là các nước NATO, Hoa Kỳ và các quốc gia châu Âu đang chiến đấu với Nga” – ông chủ Điện Kremlin cảnh báo.

Nga đã đặt ra "lằn ranh đỏ" trước đây. Một số, bao gồm cả việc cung cấp xe tăng chiến đấu hiện đại và máy bay chiến đấu cho Ukraine, đã bị vượt qua mà không gây ra chiến tranh trực tiếp giữa Nga và NATO.

Kurt Volker, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại NATO, cho biết: “Bằng cách hạn chế phạm vi sử dụng vũ khí của Hoa Kỳ của Ukraine, Hoa Kỳ đã áp đặt các hạn chế đơn phương một cách vô lý đối với khả năng tự vệ của Ukraine".

Một số đồng minh của Trump đã chỉ trích việc cho phép sử dụng tên lửa.

Ông đã nói rằng ông có ý định chấm dứt chiến tranh ở Ukraine một cách nhanh chóng - mà không nêu rõ ông dự định thực hiện điều đó như thế nào - và ông có thể hủy bỏ việc sử dụng tên lửa sau khi nhậm chức.

Tổng thống đắc cử Trump vẫn chưa nói liệu ông có tiếp tục chính sách này hay không, nhưng một số đồng minh thân cận nhất của ông đã chỉ trích chính sách này.

Donald Trump Jr, con trai của Trump, đã viết trên mạng xã hội: "Tổ hợp công nghiệp quân sự dường như muốn đảm bảo rằng họ sẽ tiến hành Thế chiến thứ ba trước khi cha tôi có cơ hội tạo ra hòa bình và cứu mạng người".

Nhiều quan chức cấp cao của Trump, chẳng hạn như Phó Tổng thống đắc cử JD Vance, cho biết Hoa Kỳ không nên cung cấp thêm bất kỳ viện trợ quân sự nào cho Ukraine.

Nhưng những người khác trong chính quyền Trump tiếp theo lại có quan điểm khác. Cố vấn An ninh quốc gia Michael Waltz đã lập luận rằng Hoa Kỳ có thể đẩy nhanh việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine để buộc Nga phải đàm phán.

Không rõ tổng thống đắc cử sẽ đi theo hướng nào. Nhưng nhiều người ở Ukraine lo ngại rằng ông sẽ cắt đứt việc chuyển giao vũ khí, bao gồm cả ATACMS.

Anh Duy