Mỹ chuẩn bị cho kịch bản đóng cửa chính phủ với kế hoạch sa thải hàng loạt

Nhà Trắng tại Washington, D.C., Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Trong đó Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS), dự kiến cho nghỉ việc tạm thời 41% số lượng nhân viên.

Đợt đóng cửa sắp tới được cho là sẽ khác với những lần trước khi Nhà Trắng cảnh báo sa thải hàng loạt nhân viên liên bang, đồng thời ám chỉ sẽ tận dụng việc ngừng cấp ngân sách để thu hẹp quy mô Chính phủ.

Trong một bản ghi nhớ công bố cùng ngày, Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM) cho biết việc đào tạo và tiếp nhận nhân viên mới sẽ bị cấm theo luật quy định về đóng cửa chính phủ. Tuy nhiên, những người phụ trách sa thải vẫn sẽ tiếp tục làm việc.

Thượng nghị sĩ Gary Peters, thành viên cấp cao của phe Dân chủ trong Ủy ban Thượng viện giám sát hoạt động đóng cửa, cảnh báo: “Đây là một kế hoạch nguy hiểm có thể gây tổn hại lâu dài cho đất nước và đe dọa an toàn của người dân Mỹ, khi hàng loạt công chức chuyên môn, phi chính trị có thể bị sa thải, thậm chí là giải thể cả cơ quan nhà nước”.

Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh cho biết nếu chính phủ phải đóng cửa, cơ quan này sẽ ngừng tiếp nhận bệnh nhân mới tham gia các nghiên cứu lâm sàng và hạn chế truyền thông liên quan đến sức khỏe cho công chúng.

Cho tới nay, phe Cộng hòa – đang kiểm soát cả hai viện thuộc Quốc hội Mỹ– và phe Dân chủ chỉ chiếm thiểu số vẫn chưa đạt được thỏa thuận về dự luật chi tiêu tạm thời nhằm ngăn chặn kịch bản Chính phủ ngừng hoạt động từ ngày 1/10. Các lãnh đạo Quốc hội Mỹ dự kiến sẽ gặp Tổng thống Trump vào cuối ngày 29/9 (giờ Mỹ) để thảo luận. Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận nào.

Hoạt động trong thời gian Chính phủ đóng cửa được quy định bởi một đạo luật từ thế kỷ XIX, theo đó các cơ quan nhà nước không được phép vận hành nếu không có ngân sách được Quốc hội phê duyệt. Một số ngoại lệ vẫn được áp dụng, như trong các lĩnh vực liên quan tới an ninh quốc gia hay bảo vệ tính mạng và tài sản.

Các khoản chi bắt buộc như trợ cấp an sinh xã hội cho người cao tuổi hay chương trình bảo hiểm y tế Medicare và Medicaid sẽ không bị ảnh hưởng. Các khoản vay sinh viên liên bang và học bổng Pell cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn cũng tiếp tục được chi trả.

Nếu như trước đây, các kế hoạch ứng phó với tình huống đóng cửa thường được công bố cho công chúng và Quốc hội từ vài tuần trước khi hết ngân sách, thì năm nay nhiều cơ quan mới chỉ công bố kế hoạch trong vòng 24 giờ qua.

Bộ Lao động Mỹ cho biết Cục Thống kê Lao động sẽ “ngừng toàn bộ hoạt động”, đồng nghĩa với việc các dữ liệu kinh tế dự kiến công bố trong thời gian chính phủ đóng cửa sẽ bị hoãn lại.

Dữ liệu về nhân sự cho thấy rõ tác động từ chính sách sa thải, cắt giảm và khuyến khích nghỉ hưu sớm của chính quyền Tổng thống Trump. Theo kế hoạch, số nhân viên toàn thời gian tại Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh hiện đã giảm khoảng 12.000 người so với cùng kỳ năm ngoái, còn Bộ Giáo dục giảm khoảng 1.700 người so với năm 2024.

Bộ Cựu chiến binh cho biết các dịch vụ y tế và trợ cấp vẫn được duy trì nếu chính phủ ngừng hoạt động, song công tác bảo dưỡng tại các nghĩa trang sẽ bị dừng lại. Trong khi đó, Sở Thuế vụ (IRS) sẽ vẫn duy trì toàn bộ hoạt động nhờ nguồn kinh phí bổ sung còn lại từ Đạo luật Giảm lạm phát do cựu Tổng thống Joe Biden ký ban hành.

Minh Trang/vnanet.vn