Mỹ chuẩn bị để đáp trả ADIZ của Trung Quốc trên Biển Đông
Chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của hải quân Mỹ đánh giá Mỹ đang thiết lập khung pháp lý để sẵn sàng đáp trả bởi Trung Quốc sẽ sớm tuyên bố vùng nhận diện phòng không ở Biển Đông.
Thanh Niên vừa có cuộc phỏng vấn cựu đại tá hải quân Mỹ Carl O.Schuster. Ông là cựu Giám đốc bộ phận điều hành của Trung tâm tình báo hỗn hợp - Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương hải quân Mỹ, đang giảng dạy ở Đại học Hawaii (Mỹ) về quan hệ quốc tế, lịch sử.
Sẵn sàng đáp trả
Cựu đại tá Schuster cho rằng: “Việc Mỹ vừa có văn bản gửi LHQ để phản đối tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, nhằm thiết lập sự viện dẫn dựa theo luật pháp quốc tế để sẵn sàng đáp trả các hành động của Bắc Kinh, trong đó có nguy cơ Trung Quốc thiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) ở Biển Đông”.
“Thực tế, nhiều khả năng Trung Quốc có kế hoạch thành lập ADIZ ở Biển Đông. Tuy Bắc Kinh chưa tuyên bố ADIZ ở Biển Đông trong năm nay, nhưng điều này có thể diễn ra vào năm sau. Trung Quốc có thể đang chờ đợi kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới và muốn hệ thống tên lửa đối không tại bãi đá Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa được lắp đặt hoàn thiện. Thực sự, khi tính toán thấy có đủ khả năng xử lý các phản ứng của quốc tế, Bắc Kinh sẽ tuyên bố ADIZ ở Biển Đông”, ông giải thích thêm.
Ông Schuster cũng cho rằng khi tuyên bố ADIZ, Bắc Kinh sẽ hứa hẹn với cộng đồng quốc tế rằng không can thiệp vào các chuyến bay thương mại bay qua Biển Đông. Thế nhưng, với những gì từng xảy ra, cộng đồng quốc tế khó có thể đặt niềm tin vào những lời hứa của Trung Quốc.
Hiện nay, Tổng thư ký Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) là bà Liễu Phương - một người Trung Quốc. Nên nếu tuyên bố ADIZ ở Biển Đông, Bắc Kinh đủ sức tạo ảnh hưởng để kiểm soát mức độ phản ứng của ICAO.
Bắc Kinh tuyên bố ADIZ để thống trị châu Á
Từ những yếu tố trên, cựu đại tá Schuster dự báo vào khoảng tháng 2 - 3.2021, Trung Quốc sẽ tiến hành những động thái đầu tiên để tuyên bố ADIZ. “Cụ thể, Bắc Kinh bắt đầu tổ chức một số đơn vị thường trực ở các đảo, bãi đá trên Biển Đông trong quãng thời gian ngắn nhằm kiểm soát ADIZ để đo mức độ phản ứng của cộng đồng quốc tế. Đến giai đoạn mùa hè, khi thời tiết phù hợp cho hoạt động của lực lượng phòng không - không quân, các đơn vị trên sẽ bắt đầu đồn trú thường trực, lâu dài. Khi đó, Trung Quốc tính toán thời gian chính xác để tuyên bố ADIZ nhằm tiến thêm một bước trong chiến lược kiểm soát toàn bộ Biển Đông”, ông Schuster nói.
Ông cũng cho rằng tham vọng của Trung Quốc không chỉ dừng lại ở Biển Đông, mà còn là một phần trong chiến lược xa hơn về hàng hải: Thống trị châu Á vào năm 2050. Bởi kiểm soát được Biển Đông mang lại cho Trung Quốc khả năng bóp nghẹt tuyến thương mại quan trọng của Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan. Đặc biệt, khi đó Trung Quốc có thể mở rộng phạm vi ra chuỗi đảo thứ hai (thường được tính từ quần đảo Bonin (Nhật Bản) đến quần đảo Mariana (được xem là lãnh thổ Mỹ) nằm ở phía đông của Philippines). Đây cũng là nền tảng quan trọng để phục vụ cho mục tiêu của Bắc Kinh trong việc thống nhất Đài Loan bằng quân sự.