Mỹ có thể cung cấp biến thể tên lửa tầm xa ATACMS nào cho Ukraine?
Theo nguồn tin trong chính quyền và một quan chức Quốc hội Mỹ, Tổng thống Joe Biden đã thông báo với Tổng thống Volodymyr Zelensky rằng Washington sẽ cung cấp một số lượng nhỏ tên lửa tầm xa để hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
Các biến thể của hệ thống ATACMS
Ukraine đang tăng cường sử dụng tên lửa hành trình tầm xa để tấn công các vị trí quan trọng của Nga ở phía sau chiến tuyến. Hiện tại, Ukraine mong muốn sẽ nhận được hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) từ Mỹ nhằm duy trì áp lực lên các mục tiêu có giá trị cao của Nga.
Hệ thống tên lửa chiến thuật (ATACMS) khai hỏa trong một cuộc tập trận. Ảnh: Getty Images
Theo nguồn tin trong chính quyền và một quan chức Quốc hội Mỹ, Tổng thống Joe Biden đã thông báo với Tổng thống Volodymyr Zelensky rằng Washington sẽ cung cấp một số lượng nhỏ tên lửa tầm xa để hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
Tuy nhiên, biến thể chính xác của hệ thống ATACMS mà Ukraine có thể nhận được vẫn chưa được tiết lộ. Một cựu sĩ quan Mỹ cho biết, M39 - loại tên lửa tầm xa mang đạn chùm cũ nhưng vẫn có sức công phá mạnh mẽ với hàng trăm quả đạn con, có thể là một lựa chọn của Mỹ dành cho Ukraine.
ATACMS được thiết kế để có thể phóng từ bệ phóng HIMARS mà Mỹ đã cung cấp cho Ukraine. Phương tiện mặt đất có thể “bắn và chạy” sau khi phóng tên lửa để tránh bị tấn công đáp trả.
Một số biến thể của ATACMS phóng từ mặt đất, như M57 với đầu đạn phân mảnh nặng 220kg, có thể tấn công mục tiêu ở khoảng cách xa 460km, vượt qua tầm bắn 410km của tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp cho Ukraine. Nghiên cứu quân sự chỉ ra rằng số lượng biến thể M57 của ATACMS được sản xuất ít hơn so với biến thể M39.
Tầm bắn của ATACMS có thể khiến Nga phải di chuyển các kho vũ khí, hậu cần và trung tâm chỉ huy cách xa mặt trận hơn 320km. Tuy nhiên, điều này sẽ gây phức tạp cho nỗ lực tiếp tế cho lực lượng Nga đang ngăn chặn đà tiến của Ukraine trong cuộc phản công.
Biến thể M39 của ATACMS chỉ có tầm bắn tối đa khoảng 160km, nhưng vẫn gấp đôi tầm bắn của hệ thống tên lửa phóng loạt dẫn đường chính xác mà Ukraine đang phóng từ HIMARS.
Dan Rice, cựu sĩ quan Lục quân Mỹ, người trước đó từng cố vấn cho quân đội Ukraine, cho biết, việc Mỹ chuyển biến thể M39 của ATACMS cho Ukraine có thể sớm diễn ra cùng với hai loại vũ khí khác là tên lửa chứa đạn chùm M26 và M26A1.
Sức mạnh tên lửa tầm xa mang đạn chùm
Giống như tên lửa M39, tên lửa M26 và M26A1 cũng có thể được bắn từ hệ thống HIMARS.
M26 có tầm bắn khoảng 28km và mang theo khoảng 650 quả đạn con, trong khi biến thể M26A1 có tầm bắn khoảng 45km và mang theo khoảng 510 quả đạn con. Những tên lửa này là một bước tiến so với đạn thông thường đa dụng cải tiến (DPICM) 155mm mà Mỹ lần đầu tiên chuyển giao cho Ukraine vài tháng trước.
Chuyên gia Rice cho biết, trên chiến trường, biến thể M39 của ATACMS dù có không có khả năng tấn công các mục tiêu chính xác như các tên lửa tiên tiến hơn, nhưng chúng sẽ giúp Ukraine tiến đến giành lại Bán đảo Crimea và tấn công lực lượng pháo binh của Nga.
Cuộc phản công của Ukraine đã diễn ra gần 4 tháng. Hiện các lực lượng Ukraine đang tiến về phía trước theo nhiều hướng dọc chiến tuyến ở phía Đông và phía Nam. Gần đây, Ukraine đã đạt được bước tiến ở khu vực phía Nam Zaporizhzhia, nơi mở đường hướng tới Biển Azov.
Ukraine đã nhiều lần tiến hành các cuộc tập kích nhằm vào cầu Crimea - cây cầu nối bán đảo Crimea với đất liền Nga qua eo biển Kerch. Giới chức Ukraine nhiều lần cảnh báo tấn công cầu Crimea để cắt đứt tuyến đường tiếp tế của Nga.
Cựu cố vấn cho quân đội Ukraine cho rằng, tên lửa ATACMS mang đạn chùm có thể hỗ trợ Ukraine nhắm mục tiêu tấn công vào cầu Crimea. Bằng cách mở rộng phạm vi hoạt động của HIMARS, Ukraine có thể tấn công các tuyến đường sắt, nhà ga và làm gián đoạn giao thông đường sắt nhằm cắt đứt tuyến tiếp tế của Nga tới Crimea.
“Đây là một sự thay đổi lớn. Ngay cả khi quân đội Ukraine không giành lại được thêm lãnh thổ, họ vẫn có thể cô lập quân đội Nga ở Crimea”, ông Rice nói.
Ukraine đã tăng cường tấn công các mục tiêu có giá trị cao của Nga xung quanh Crimea trong vài tuần qua, bao gồm một số cuộc tấn công nhằm vào Hạm đội Biển Đen. Những cuộc tấn công lớn này là một phần trong nỗ lực gây áp lực của Ukraine nhằm khiến Nga rút khỏi Crimea.
Theo ông Rice, ngoài việc nhắm mục tiêu vào các tuyến tiếp tế và hậu cần, Ukraine có thể sử dụng tên lửa ATACMS và tên lửa mang đạn chùm để tấn công lực lượng pháo binh Nga.
