Mỹ đẩy mạnh tiếp xúc với Nga và Ukraine sau khi hoàn thiện kế hoạch hòa bình

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng. Ảnh: THX/TTXVN

Theo AP, giới chức Mỹ cho biết Tổng thống Trump ngày 25/11 thông báo đã tinh chỉnh kế hoạch hòa bình Ukraine và đang triển khai các bước ngoại giao mới, bao gồm việc cử đặc phái viên Steve Witkoff tới Moskva gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong khi Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll sẽ trao đổi với các quan chức Ukraine.

Theo phát biểu đăng trên mạng xã hội, ông Trump cho biết ông và Phó tổng thống JD Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio, Bộ trưởng Chiến tranh Pete Hegseth cùng Chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles sẽ được báo cáo về tiến trình đàm phán. Ông Trump đồng thời cho biết sẽ chỉ gặp Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky khi thỏa thuận tiến tới giai đoạn cuối.

Trao đổi trên chuyên cơ Air Force One tối 26/11, ông Trump cho rằng việc giải quyết xung đột gặp nhiều khó khăn vì tồn tại sự thù hằn lớn và các bất đồng về qua điểm với kế hoạch ngừng bắn. Ông nói hai bên đang bắt đầu nhận ra đây là một thỏa thuận tốt, đồng thời cho biết ông Witkoff có thể gặp ông Putin tại Moskva trong tuần tới cùng với sự tham gia của ông Jared Kushner.

Trong bình luận về điều khoản yêu cầu Ukraine nhượng lãnh thổ, ông Trump cho rằng Nga có thể chiếm được khu vực Donbass trong vài tháng tới nếu chiến sự tiếp diễn. Trọng tâm kế hoạch của ông là yêu cầu Ukraine chấp nhận từ bỏ toàn bộ vùng này, dù phần lớn khu vực vẫn do Kiev kiểm soát. Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ đưa ra đánh giá khác, cho rằng Nga sẽ phải mất nhiều năm mới có thể kiểm soát toàn bộ khu vực này nếu tiếp tục với tốc độ hiện tại.

Ông Trump đưa ra phát biểu sau khi ông Driscoll kết thúc hai ngày làm việc với quan chức Nga tại Abu Dhabi nhằm thảo luận đề xuất hòa bình. Lầu Năm Góc nói các cuộc trao đổi đang diễn ra thuận lợi.

Kế hoạch của ông Trump xuất hiện từ tuần trước, được giới phân tích đánh giá nghiêng về phía Nga, khiến Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhanh chóng gặp phái đoàn Mỹ để trao đổi. Một số lãnh đạo châu Âu, lo ngại về an ninh của chính họ và cảm thấy bị gạt khỏi quá trình xây dựng đề xuất, đã tìm cách điều chỉnh nội dung để phản ánh quan điểm của mình.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 25/11 cho biết các nỗ lực hòa bình đang đạt được những bước tiến mới sau cuộc gặp giữa giới chức Mỹ và Ukraine tại Geneva cuối tuần trước. Cuộc họp trực tuyến của Liên minh châu Âu thể hiện sự sẵn sàng tham gia bảo đảm cho thỏa thuận đình chiến. Thủ tướng Anh Keir Starmer đánh giá “phần lớn văn bản đã có thể được phía Ukraine chấp nhận”.

Tuy nhiên, một số quan chức Ukraine cảnh báo còn quá sớm để nói về sự thống nhất. Ông Oleksandr Bevz, thành viên phái đoàn Ukraine tại Geneva, cho biết các bảo đảm an ninh sẽ quyết định tính bền vững của thỏa thuận. Ông cho biết bản kế hoạch đã được rút gọn nhằm loại bỏ các điểm trùng lặp và những nội dung chỉ liên quan quan hệ Mỹ - Nga.

Tổng thống Zelensky cho biết sẽ thảo luận thêm với ông Trump về một số vấn đề nhạy cảm. Trong khi đó, quan chức cấp cao của Ukraine, ông Rustem Umerov, tiết lộ Kiev hy vọng có thể chốt thỏa thuận với Washington trong tháng 11.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói Moskva đã liên lạc với Mỹ và đang chờ phía Washington đưa ra bản dự thảo tiếp theo sau khi hoàn tất tham vấn với châu Âu và Ukraine. Lãnh đạo châu Âu cảnh báo con đường tiến tới hòa bình sẽ còn kéo dài.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc