Mỹ đổi chính sách hộ chiếu để công nhận Jerusalem thuộc Israel

Mỹ bắt đầu áp dụng chính sách cấp hộ chiếu mới, trong đó chính thức công nhận TP Jerusalem hoàn toàn thuộc chủ quyền của Israel, hãng tin Reuters cho hay.

Ngày 30-10, Đại sứ quán Mỹ tại Israel đã cấp cuốn hộ chiếu cho anh Menachem Zivotofsky - một thanh niên 18 tuổi có quốc tịch Mỹ nhưng được sinh ra tại Jerusalem. Trong đó, nơi sinh của anh Zivotofsky được ghi là Israel thay vì là Jerusalem.

Cả Israel và Palestine đều tuyên bố Jerusalem là thủ đô của mình. Hầu hết các nước công nhận Jerusalem là một thành phố có tư cách quốc tế đặc biệt và không hoàn toàn thuộc về Israel hay Palestine.

Việc thay đổi thông tin nơi sinh của công dân từ Jerusalem thành Israel là động thái hiện thực hóa chính sách gây tranh cãi của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc công nhận toàn bộ TP Jerusalem thuộc chủ quyền của Israel.

Nhà nước Palestine phản đối gay gắt động thái này của chính quyền Washington, gọi đó là một việc làm vi phạm luật pháp và các nghị quyết quốc tế.

Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman (phải) trao hộ chiếu cho anh Menachem Zivotofsky (trái) hôm 30-10 tại Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem. Ảnh: REUTERS

Theo Đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman, bắt đầu từ ngày 30-10, công dân Mỹ được sinh ra tại TP Jerusalem có quyền lựa chọn ghi trên hộ chiếu rằng nơi sinh của họ là Jerusalem (như trước đây) hoặc Israel.

Trước đó, vào hôm 29-10, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã thông báo về sự thay đổi mang tính bước ngoặc này.

Trước ngày 30-10, Mỹ không cho phép công dân ghi nơi sinh là Israel nếu như họ được sinh ra ở TP Jerusalem, như một cách thể hiển quan điểm mà chính quyền Washington từng theo đuổi về việc đứng ngoài tranh chấp giữa Israel và Palestine.

Lúc trao cuốn hộ chiếu "lịch sử" cho anh Zivotofsky, Đại sứ Friedman vui mừng thông báo với anh này rằng: "Bạn có một quốc gia khai sinh: Nhà nước Israel". Ông Friedman cũng cảm ơn Tổng thống Trump vì đã "khởi động công cuộc" công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Từ năm 2003, bố mẹ của anh Zivotofsky đã đệ đơn kiện lên một tòa án liên bang ở Mỹ để đòi quyền ghi nơi sinh của con trai mình là Israel thay vì là Jerusalem.

Vào năm 2015, chính quyền đương nhiệm lúc bấy giờ dưới sự lãnh đạo của cựu Tổng thống Barack Obama đã bác bỏ dự luật về việc cho phép công dân Mỹ được sinh ra ở Jerusalem ghi trên hộ chiếu rằng Israel là nơi sinh của họ.

Ông Obama cho rằng nếu cho phép điều này, Mỹ sẽ gặp "thiệt hại không thể đảo ngược được", ảnh hưởng tới khả năng hòa giải các xung đột ở Trung Đông.

Lập trường của Mỹ về Jerusalem bắt đầu thay đổi từ năm 2017, khi Tổng thống Trump công nhận toàn bộ TP Jerusalem thuộc Israel, bất chấp sự phản ứng gay gắt từ cộng đồng quốc tế. Mỹ cũng đã dời đại sứ quán từ TP Tel Aviv - nơi mà nhiều nước công nhận là thủ đô của Israel - về Jerusalem.

Phản ứng trước thay đổi trong chính sách hộ chiếu của Mỹ, ông Nabil Abu Rudeineh - người phát ngôn của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas - tuyên bố rằng sự áp đặt của Mỹ sẽ không thể thay đổi thực tế (theo quan điểm của Palestine) rằng Jerusalem là thủ đô của Palestine.

Trong suốt bốn năm nắm quyền tại Washington, ông Trump đã thúc đẩy nhiều thay đổi quan trọng trong bức tranh đối ngoại của Israel - một đồng minh truyền thống của Mỹ, nước từng bị toàn bộ thế giới Ả Rập cô lập.

Gần đây nhất, Mỹ trở thành trung gian để Israel bình thường hóa quan hệ ngoại giao với ba nước Ả Rập là Ai Cập, Jordan và Sudan. Saudi Arabia - đồng minh lớn nhất của Mỹ trong thế giới Ả Rập - được cho là sẽ bình thường hóa quan hệ với Israel trong thời gian tới.

Những sự giúp đỡ mà ông Trump dành cho Israel có thể trở thành cú hích giúp ông nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng người gốc Do Thái trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ diễn ra vào ngày 3-11 tới.

HOÀN ĐỨC