Mỹ đối mặt nguy cơ đóng cửa chính phủ khi hạn chót ngân sách cận kề

Chính phủ Mỹ có nguy cơ phải đóng cửa là rất cao.

Tại Hạ viện, nơi đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát, nghị quyết chi tiêu tạm thời kéo dài bảy tuần đã được thông qua. Tuy nhiên, quá trình này bị chặn lại ở Thượng viện, khi lãnh đạo phe Cộng hòa cần thêm ít nhất bảy phiếu ủng hộ từ các thượng nghị sĩ Dân chủ để vượt qua thủ tục câu giờ và tiến tới thông qua dự luật.

Phe Dân chủ đưa ra điều kiện rõ ràng: họ chỉ đồng ý nếu phía Cộng hòa chấp thuận gia hạn các khoản trợ cấp y tế sắp hết hạn vào cuối năm nay. Biện pháp này nhằm bảo vệ hơn 20 triệu người dân Mỹ trước nguy cơ chi phí bảo hiểm y tế tăng cao – vấn đề xã hội được coi là “lằn ranh đỏ” trong các cuộc đàm phán ngân sách.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump vẫn duy trì lập trường cứng rắn. Việc ông bất ngờ hủy cuộc họp với lãnh đạo phe Dân chủ ngày 25/9 được coi là động thái thể hiện thái độ bất hợp tác đến phút chót. Dù vậy, theo nhiều nguồn tin, ông Trump đã đồng ý gặp bốn lãnh đạo cao nhất của lưỡng viện Quốc hội tại Nhà Trắng vào ngày 29/9 nhằm tìm lối thoát cho bế tắc này.

Phát biểu trước báo giới, Tổng thống Trump thừa nhận khả năng chính phủ Mỹ buộc phải đóng cửa là rất lớn. Nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết, trong kịch bản xấu nhất, chính phủ sẽ không chỉ cho công chức nghỉ việc tạm thời hay cắt lương, mà có thể tiến hành sa thải hàng loạt – biện pháp cứng rắn hơn nhiều so với các lần đóng cửa trước đây.

Nếu kịch bản này xảy ra, hệ lụy sẽ vô cùng nặng nề: từ sự gián đoạn các dịch vụ công, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống hàng triệu người dân Mỹ, cho tới tác động tiêu cực lên niềm tin thị trường và vị thế của nền kinh tế số một thế giới. Đồng thời, đây cũng sẽ là bài thử chính trị lớn đối với ông Trump và cả hai đảng trong bối cảnh nước Mỹ đang chuẩn bị bước vào mùa bầu cử gay gắt.

Tuấn Khang