Mỹ hủy kế hoạch triển khai tàu chiến tới Biển Đen
Phía Mỹ giải thích rằng việc thông báo ý định cho Ankara không đồng nghĩa Washington chắc chắn điều tàu tới Biển Đen, mà chỉ để chuẩn bị cho khả năng Mỹ triển khai tàu.
Mỹ đã hủy bỏ dự định triển khai hai tàu chiến tới Biển Đen và giải thích rằng có lẽ Ankara đã hiểu sai thông báo ban đầu của Washington.
Tuần trước, các nguồn tin ngoại giao ở Ankara chia sẻ với hãng thông tấn TASS rằng Mỹ đã thông báo cho Thổ Nhĩ Kỳ về kế hoạch triển khai hai tàu chiến tới Biển Đen từ ngày 14-4 và 15-4. Tàu Mỹ phải đi qua hai eo biển của Thổ Nhĩ Kỳ là Bosporus và Dardanelles - con đường duy nhất nối Biển Đen với Địa Trung Hải - và do đó, Washington phải thông báo trước cho Ankara theo đúng quy định của công ước Montreux.
Theo hãng tin Reuters, các nguồn tin ngoại giao tại Thổ Nhĩ Kỳ hôm 14-4 cho biết Đại sứ quán Mỹ tại Ankara đã thông với Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ rằng kế hoạch trên đã bị hủy bỏ nhưng không nêu lý do cụ thể.
Ngoài thông báo hủy bỏ kế hoạch điều tàu, Ankara chưa nhận được thông báo này cho thấy Mỹ có dự định triển khai tàu đến Biển Đen trong những ngày tới, theo hãng thông tấn Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu.
Theo Reuters, một số quan chức Mỹ giải thích rằng có lẽ Ankara đã hiểu nhầm các thông báo ban đầu của Washington. Theo đó, việc Mỹ thông báo về khả năng tiếp cận Biển Đen không đồng nghĩa với việc Mỹ chắc chắn sẽ hành động như vậy. Mỹ thường xuyên thông báo ý định điều tàu chiến tới Biển Đen để đảm bảo nếu kế hoạch được thực hiện thì Washington nhận được sự chấp thuận cần thiết của Ankara.
Thông tin về quyết định mới của Mỹ được tiết lộ giữa bối cảnh căng thẳng Nga-Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Hôm 13-4, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov chỉ trích ý định của Mỹ điều tàu chiến tới Biển Đen là hành động "khiêu khích, theo đúng nghĩa đen của từ này" và cảnh báo rủi ro từ các động thái như vậy là "rất cao".
Các lãnh đạo Ukraine nhiều lần cáo buộc Nga đang tăng cường lực lượng gần biên giới Nga-Ukraine để khiêu khích, đe dọa Kiev. Tổng thống Ukraine Volomymyr Zelenskiy đã đích thân thị sát tuyến phòng thủ ở Donbass, miền đông Ukraine.
Trong ngày 14-4, trước khi có thông tin Mỹ hủy kế hoạch ở Biển Đen, Nga đã khởi động cuộc tập trận hải quân ở Biển Đen. Nga giải thích rằng đây là một phần trong kế hoạch kéo dài ba tuần nhằm kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội nước này trước các hành vi của Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) mà Moscow coi là mang tính đe dọa.
Các động thái của Nga khiến Ukraine và phương Tây lo ngại. Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Mỹ Joe Biden đều kêu gọi Nga chấm dứt việc tăng cường lực lượng và rút quân khỏi biên giới với Ukraine.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cũng kêu gọi chấm dứt những động thái "đáng lo ngại" ở vùng Donbass.
Khả năng đối thoại giữa Mỹ và Nga đã nhắc tới lần đầu tiên hôm 13-4, sau khi ông Biden điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Nếu xảy ra, cuộc đối thoại sẽ mở ra cơ hội giải quyết vấn đề Ukraine và hạ nhiệt căng thẳng.