Tập đoàn Lockheed Martin hôm 10-11 công bố video quá trình phục chế chiếc F-117 trong dự án "Nighthawk Landing", nhằm mục tiêu đưa chiến đấu cơ này trở lại trạng thái mới nhất để trưng bày trước công chúng ở Thư viện Ronald Reagan tại bang California, Mỹ vào tháng sau.
Dự án được không quân Mỹ phê chuẩn hồi tháng 5 và chiếc F-117 mang số hiệu 803 được tháo cánh, vận chuyển bằng xe tải từ nơi niêm cất đến nhà máy sửa chữa ở Palmdale, bang California sau đó 3 tháng.
Giai đoạn sửa chữa chiếc F-117 kéo dài đến tháng 10, những thiết bị nhạy cảm và không cần thiết được tháo bỏ, thân máy bay cũng được sơn lại.
Phi cơ sẽ được đưa tới Thư viện Ronald Reagan trong tháng này, lễ cắt băng khánh thành và mở cửa nơi trưng bày cho công chúng sẽ diễn ra ngày 7-12.
Máy bay được chọn có biệt danh "Unexpected Guest" (Vị khách không mời) và đưa vào biên chế năm 1984, là phi cơ thực hiện nhiều nhiệm vụ chiến đấu nhất trong dòng F-117 với 78 lần xuất kích.
Đây là một trong 6 chiếc F-117 tham gia chiến dịch Just Cause ở Panama năm 1989, đánh dấu lần đầu thực chiến của dòng máy bay tàng hình này.
Nó được loại biên năm 2007 với tổng cộng 4.673 giờ bay tích lũy.
Tuy Mỹ cho biết họ khôi phục một số chiếc F-117 cho mục đích trưng bày, nhưng giới quan sát cho rằng Mỹ đang âm thầm biên chế một số chiếc F-117 cho một nhiệm vụ bí mật.
Thực tế dù bị rút ra khỏi biên chế vào năm 2008, tuy nhiên thời gian gần đây, loại máy bay tàng hình F-117 biệt danh "bóng ma đêm" lại liên tục xuất hiện trên bầu trời thuộc khu vực "thung lũng Chết", bang Nevada, nước Mỹ.
Lockheed F-117A "Chim ưng đêm" là chiếc máy bay được thiết kế hoàn toàn theo công nghệ tàng hình đầu tiên trên thế giới.
Từng là biểu tượng nhưng cũng đầy bí ẩn của không quân Mỹ, F-117A là máy bay tàng hình đầu tiên trên thế giới có khả năng xuyên thủng mọi hệ thống phòng không đương thời.
Kể từ khi ra đời, máy bay tàng hình F-117A từng là nỗi khiếp sợ cho hệ thống phòng không đối phương.
F-117 được thiết kế cho những nhiệm vụ đặc biệt trong giai đoạn đầu chiến tranh như: bắn phá các mục tiêu sở chỉ huy, trung tâm thông tin, trận địa phòng không, kho tàng vũ khí đặc biệt, sân bay, các cơ quan đầu não của đối phương.
Chiến đấu cơ F-117 ra đời năm 1981 tạo ra cuộc cách mạng chế tạo máy bay, mở ra kỷ nguyên tàng hình của chiến đấu cơ trên khắp thế giới.
F-117A đã nhiều lần thực chiến trong các chiến dịch của Mỹ. Với thiết kế khí động học “quái dị” với các mặt cắt kim cương nhằm làm tán xạ sóng radar, F-117A khó bị phát hiện hơn bằng các biện pháp trinh sát điện từ.
F-117 tham chiến lần đầu trong cuộc chiến ở Panama năm 1989. Trong chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991, chiến đấu cơ tàng hình này đã thực hiện khoảng 1.300 vụ không kích.
F-117A tiếp tục thể hiện vai trò tiên phong của mình trong Chiến tranh Kosovo năm 1999 và Chiến dịch tự do bền vững 2003.
Tuy thể hiện tốt vai trò của mình trong việc ném những trái bom thông minh phá hủy trận địa phòng không đối phương, chúng cũng gặp thiệt hại khi một chiếc đã bị lực lượng phòng không Nam Tư bắn hạ.
Sau đó đến tháng 10-2006, không quân Mỹ đã cho nghỉ hưu toàn bộ máy bay này, tuy nhiên gần đây những hình ảnh chụp tại một căn cứ quân sự cho thấy sự xuất hiện trở lại của loại máy bay từng một thời "làm mưa làm gió" này.
Các hình ảnh mới nhất tiếp tục cho thấy tiêm kích tàng hình F-117A Nighthawk đã được phát hiện đang "lang thang" trên bầu trời tại khu vực bí mật Tonopah, Nevada, Mỹ.
Những lần cất cánh trước đó của F-117 là hồi cuối tháng 9-2014, cuối năm 2017, hai lần năm 2018. Tất cả đều được phát hiện tại thao trường Tonopah (nằm trong Vườn quốc gia ở Death còn được gọi là vườn quốc gia thung lũng Chết) thuộc bang Navada.
Việc gọi tái ngũ dòng máy bay này có thể Mỹ đang thử nghiệm một chiến thuật tác chiến nào đó để tận dụng máy bay tàng hình F-117 trong giai đoạn các mạng lưới phòng thủ ngày càng dày đặc.
Việt Hùng