Mỹ không dễ trả đũa Trung Quốc về vấn đề Hồng Kông?
Chính quyền Tổng thống Donald Trump cảnh báo sẽ đáp trả mạnh mẽ Trung Quốc về dự luật an ninh Hồng Kông nhưng được cho là không có nhiều lựa chọn bởi bất kỳ biện pháp trả đũa mạnh mẽ nào nhắm vào Bắc Kinh cũng gây thiệt hại cho cả Hồng Kông và Washington.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 22-5 cho rằng việc Trung Quốc đề xuất ban hành dự luật an ninh Hồng Kông là "thảm họa" và có thể ảnh hưởng đến quy chế đặc biệt mà Mỹ cấp cho đặc khu này. Theo hãng tin Reuters, ông Pompeo cho biết Washington thúc giục Bắc Kinh cân nhắc quyết định, tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế và tôn trọng sự tự trị của Hồng Kông - yếu tố then chốt để đặc khu hành chính này được hưởng quy chế đặc biệt theo luật pháp Mỹ.
Một đạo luật được Tổng thống Mỹ Donald Trump ký ban hành hồi năm ngoái đòi hỏi Bộ Ngoại giao phải xác nhận mỗi năm rằng Hồng Kông vẫn duy trì mức độ tự trị đủ để được hưởng quy chế đặc biệt, cho phép đặc khu này hưởng lợi trong giao thương với Washington. Trong trường hợp Mỹ trừng phạt Trung Quốc bằng cách rút quy chế đặc biệt nói trên, hơn 1.300 công ty Mỹ có hoạt động tại Hồng Kông sẽ bị ảnh hưởng. Một số doanh nghiệp có thể chịu tổn thất nếu buộc phải chuyển hoạt động sang nơi khác.
Một nhà lập pháp bị đưa ra ngoài sau khi phản đối dự luật an ninh Hồng Kông tại một cuộc họp của Hội đồng Lập pháp Hồng Kông hôm 22-5 Ảnh: REUTERS
Hội đồng Doanh nghiệp Mỹ - Trung Quốc cảnh báo: "Nhiều công ty Mỹ đầu tư vào Hồng Kông vì quy chế đặc biệt, vị trí địa lý và hệ thống kinh tế dựa trên thị trường. Bất kỳ thay đổi nào đối với hiện trạng này sẽ gây thiệt hại không thể khắc phục đối với lợi ích kinh doanh toàn cầu của Mỹ". Ngoài ra, kim ngạch thương mại giữa Hồng Kông và Mỹ có thể chịu tác động tiêu cực bởi đặc khu này khi đó sẽ không còn được hưởng ưu đãi thuế thấp của Washington.
Theo một số chuyên gia, Trung Quốc sẽ xem bước đi trên, nếu có, có thể có hành động trả đũa Mỹ mạnh mẽ. Ông Eswar Prasad, chuyên gia về thương mại tại Trường ĐH Cornell (Mỹ), cho rằng Hồng Kông là một vấn đề kinh tế và chính trị quan trọng đối với Trung Quốc, tương tự lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Tập đoàn Thiết bị viễn thông Huawei Technologies.
Một lựa chọn khác của Mỹ là trừng phạt các quan chức Trung Quốc. Theo tờ The Washington Post (Mỹ), một số nghị sĩ cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ ở Mỹ đang có những động thái nhằm trừng phạt các quan chức và thực thể Trung Quốc nào liên quan đến việc thực thi dự luật an ninh Hồng Kông. Dĩ nhiên là Bắc Kinh chắc chắn khó ngồi yên nếu một bước đi như thế diễn ra.
